Οι επενδυτές δεν επηρεάζονται μόνο από τις πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις, αλλά και από όλα όσα μπορούν να προκαλέσουν αβεβαιότητα, όπως οι τρομοκρατικές επιθέσεις. Και, αδιαμφισβήτητα το 2016 ήταν μία χρονιά που άλλαξε την Ευρώπη, καθώς έγινε πολλές φορές στόχος τρομοκρατών.
Η αβεβαιότητα καθίσταται εντονότερη στις διεθνείς αγορές μετά την δολοφονία του Ρώσου πρέσβη στην Άγκυρα της Τουρκίας, το τρομοκρατικό κτύπημα στη χριστουγεννιάτικη αγορά στο κέντρο του Βερολίνου, καθώς και από την ανησυχία για την επιτυχή έκβαση του σχεδίου διάσωσης της τράπεζας Monte dei Paschi στην Ιταλία.
Ανάλυση της Alpha Bank αναλύει τις βασικές παραμέτρους για το πως ορίζεται η αβεβαιότητα στις αγορές και ποιοι είναι οι παράγοντες που μπορούν να την επηρεάσουν.
Προσφάτως, ήρθε στην δημοσιότητα μελέτη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τραπέζης (ΕΚΤ) η οποία αποπειράται να προσεγγίσει την πολιτική και την οικονομική αβεβαιότητα με σκοπό να διαπιστώσει τις τυχόν επιπτώσεις που μπορεί να έχει στην οικονομική δραστηριότητα.
Η ΕΚΤ στην προσπάθεια προσέγγισης της αβεβαιότητας και των επιδράσεων της στη Ζώνη του Ευρώ (ΖτΕ), επισημαίνει, ότι ενώ είναι δύσκολο να μετρηθεί η αβεβαιότητα στις διάφορες μορφές της, είναι ευρέως αναγνωρίσιμο, ότι επηρεάζει την οικονομική συγκυρία και τις προοπτικές της.
Στη σχετική μελέτη υπογραμμίζεται η ύπαρξη διαφορετικών τύπων αβεβαιότητας που σε ορισμένες περιπτώσεις ενδέχεται να εμφανισθούν ταυτοχρόνως. Σύμφωνα με την έρευνα, η αβεβαιότητα στις χρηματοπιστωτικές αγορές τείνει να είναι υψηλή κατά τη διάρκεια των περιόδων οικονομικής ύφεσης, όπως αποδεικνύει ένα σύνθετος τρόπος αποτύπωσης της αβεβαιότητας που λαμβάνει υπόψη τις μεταβολές που καταγράφηκαν στις αγορές ομολόγων, μετοχών και της συναλλαγματικής συμπεριφοράς του ευρώ.
Η μεταβλητότητα των χρηματοπιστωτικών αγορών αυξήθηκε απότομα κατά τη διάρκεια των περιόδων ύφεσης το 2008/09 και 2012/13.
Ωστόσο, εκτινάχθηκε για σχετικό μικρό χρονικό διάστημα σε συγκεκριμένες περιόδους, όπως οι τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 και στο πλαίσιο της κρίσης του Ελληνικού χρέους τον Μάιο του 2010, ενώ παρέμεινε υποτονική κατά τη διάρκεια περιόδων υψηλής οικονομικής δραστηριότητας.
Ο ρόλος των ΜΜΕ
Μια ενδιαφέρουσα παράμετρος που αναπτύχθηκε σχετικά πρόσφατα για τη μέτρηση της αβεβαιότητας, αποτελεί η συχνότητα εμφάνισης άρθρων σε εφημερίδες με αναφορά στην αβεβαιότητα που προκαλεί μια οικονομική πολιτική.
Στην έρευνα συγκαταλέγονται άρθρα, τα οποία εμπεριέχουν λέξεις όπως αβέβαιη, αβεβαιότητα, οικονομική πολιτική, έλλειμμα, κανονιστικό πλαίσιο τα οποία εμφανίσθηκαν στις μεγαλύτερες σε κυκλοφορία εθνικές εφημερίδες της Ζώνης του Ευρώ.
Σύμφωνα με την ανωτέρω ανάλυση, η αβεβαιότητα της οικονομικής πολιτικής στη ΖτΕ τείνει να αυξάνεται κατά τη διάρκεια περιόδων ύφεσης. Η έρευνα διαπιστώνει ότι δεν υπάρχει ένα τέλειο μέτρο καταγραφής της αβεβαιότητας. Πολλοί κατά προσέγγιση δείκτες έχουν παραχθεί και έχουν καταγραφεί στην βιβλιογραφία.
Οι δείκτες αυτοί αναφέρονται σε μία μόνο συγκεκριμένη ομάδα οικονομικών παραγόντων ή σε συγκεκριμένες αγορές, γεγονός που τους αποκλείει ως αντιπροσωπευτικούς για το σύνολο της οικονομίας. Στο πλαίσιο αυτό, είναι προτιμότερο για τη μέτρηση της αβεβαιότητας να χρησιμοποιούνται δεδομένα από διάφορες πηγές και να εφαρμόζονται συνδυαστικά πολλές μέθοδοι, αναφέρεται στη σχετική ανάλυση.