Πολιτική

Ο Έλληνας και ο Ευρωπαίος συνταξιούχος


Από το ξέσπασμα της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους, οι Έλληνες συνταξιούχοι έχουν γίνει ο αποδιοπομπαίος τράγος για τα οικονομικά και πολιτικά δεινά της ηπείρου. Οι διεθνείς πιστωτές ήταν εξαγριωμένοι από το γενναιόδωρο ελληνικό συνταξιοδοτικό σύστημα, το οποίο επέτρεψε σε δημόσιους υπαλλήλους να συνταξιοδοτηθούν πρόωρα ήδη από την ηλικία των 50 ετών, και απαίτησαν ριζικές διορθώσεις ως αντάλλαγμα για τα κεφάλαια διάσωσης. Πήραν αυτό που ζήτησαν˙ Σήμερα, οι συντάξεις στην Ελλάδα είναι 50% χαμηλότερες σε σχέση με το 2010. Ως αποτέλεσμα, περίπου το 45% των Ελλήνων συνταξιούχων λαμβάνει μηνιαίες επιταγές κάτω από το επίσημο όριο της φτώχειας.

Ωστόσο, η σκληρότητα που εμφανίζεται προς τους Έλληνες συνταξιούχους είναι ασυνήθιστη για τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Στην υπολοιπη Ευρώπη οι  συνταξιούχοι αποτελούν μια σχεδόν ασταμάτητη δύναμη στην ευρωπαϊκή πολιτική. Με ένα δημογραφικό βάρος 130 εκατομμυρίων ανθρώπων -περίπου το ένα τέταρτο του πληθυσμού της ΕΕ- μπορούν να αλλάξουν την έκβαση κάθε εκλογικής διαδικασίας. Αλλά η επιρροή τους δεν είναι μόνο συνάρτηση του αριθμού τους. Οι συνταξιούχοι είναι επίσης μια από τις πιο πολιτικά ενεργές ομάδες στην Ευρώπη. Για τους ευρωπαίους πολιτικούς το πολιτικο κόστος εξακολουθεί να παραμένει παρά τις επικλήσεις στον ορθολογισμό.

Το δημοψήφισμα του Brexit είναι μια περίπτωση επί τούτω. Παρά το γεγονός ότι η ψηφοφορία ήταν για το μέλλον του Ηνωμένου Βασιλείου, μόνο το 36% των Βρετανών ηλικίας 18 έως 24 εμφανίστηκαν στην κάλπη , σε αντίθεση με το 83% των ατόμων ηλικίας άνω των 65 ετών.  Το 2014, η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ αντάμειψε τους ηλικιωμένους της  με πολλά συνταξιοδοτικά δώρα για την υποστήριξή τους στην τρίτη επανεκλογή της.

Ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον υποσχέθηκε κατά την διάρκεια της εκστρατείας επανεκλογής του την προστασία των δικαιωμάτων των συνταξιούχων, οι οποίοι, σύμφωνα με τα δικά του λόγια, «έκαναν αυτό [το Ηνωμένο Βασίλειο] την μεγάλη χώρα που είναι σήμερα».

Ο Matteo Renzi έπαιξε με μια παρόμοια υποχώρηση  σχετικά με την μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος, και ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ μόλις που προσπάθησε να αντιμετωπίσει ένα συνταξιοδοτικό έλλειμμα που έχει οριστεί να φθάσει τα 23 δισεκατομμύρια δολάρια το 2020.

Οι ηλικιωμένοι έχουνεπίσης γλιτώσει από τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, για παράδειγμα, τα μέτρα λιτότητας  που εγκρίθηκαν από την πρώτη κυβέρνηση του Κάμερον μείωσαν το εισόδημα του μέσου νοικοκυριού κατά περίπου 750 δολάρια, ενώ περιέκοψαν τα έσοδα της μέσης οικογένειας δύο συνταξιούχων κατά μόλις 36 δολάρια. Ακόμη και οι μεταρρυθμίσεις που εγκρίθηκαν μεταξύ του 2010 και του 2014 επηρεάζουν κυρίως τα δικαιώματα των μελλοντικών συνταξιούχων.

Η Ιταλία αύξησε την ηλικία συνταξιοδότησης, η Ισπανία συνέδεσε τα μελλοντικά δικαιώματα με το προσδόκιμο ζωής, και η Γαλλία αύξησε τις εισφορές που καταβάλλονται από τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους. Όλα αυτά θωράκισαν τις συντάξεις των ήδη συνταξιούχων. 

Εκτός από την πολιτική εξουσία, οι συνταξιούχοι ελέγχουν ένα δυσανάλογο ποσό του πλούτου. Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δαπανούν, κατά μέσο όρο, το 15% του ΑΕΠ τους για συντάξεις, αλλά μόνο 7% στις πολιτικές για την εκπαίδευση και την οικογένεια. Τα έσοδα του μέσου Ευρωπαίου συνταξιούχου είναι τόσο υψηλά όσο εκείνα του μέσου ενεργού εργαζόμενου, και σε ορισμένες χώρες είναι ακόμη υψηλότερα. Τέλος, οι συνταξιούχοι είναι λιγότερο πιθανό από ό, τι το υπόλοιπο του πληθυσμού να κινδυνέψουν από φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό .Αυτό δεν ήταν πάντα έτσι: Στην δεκαετία του 1960, οι Βρετανοί ηλικίας 65-70 ετών ήταν στο κάτω 25% της κατανομής του εισοδήματος της χώρας, τώρα είναι στο ανώτερο 40%.

ΠΗΓΗ: premium.paratiritis.gr