Ως έσχατο καταφύγιο της διοίκησης που θα επιβάλλεται µόνο στην περίπτωση που υφίσταται ανάγκη που µπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη δηµόσια υγεία, έχει αιτιολογήσει το υπουργείο Υγείας άρθρο που έχει περιληφθεί στο σχέδιο νόμου για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση και προβλέπει δυνατότητα ενίσχυσης του Ε.Σ.Υ. με επίκληση των υπηρεσιών των ιδιωτών ιατρών και παρόχων για την αντιμετώπιση αναγκών που μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία. Το άρθρο προσδιορίζει και τις κυρώσεις σε περίπτωση που ιδιώτες γιατροί αρνηθούν να ενισχύσουν το ΕΣΥ σε τέτοιες περιπτώσεις κινδύνου για τη δημόσια υγεία, δηλαδή καταγγελία της σύμβασής του με τον ΕΟΠΥΥ και απαγόρευση της πρόσβασής τους στο Σύστημα Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης.
Όπως αναφέρει το υπουργείο Υγείας στην αιτιολογική έκθεση, η υφιστάμενη ευχέρεια του Κράτους, υπό εξαιρετικές περιστάσεις ,να αξιώσει την υποχρεωτική συνδρομή ιδιωτών ιατρών για την υποστήριξη του Εθνικού Συστήματος Υγείας (Ε.Σ.Υ.), όταν υπάρχουν ελλείψεις ή γενικά έκτακτη ανάγκη, περιορίζεται με την προτεινόμενη ρύθμιση μόνο στις περιπτώσεις εκείνες που τίθεται σε κίνδυνο η δημόσια υγεία. Αυτό δικαιολογείται διότι, σύμφωνα το Σύνταγμα, η υγεία ανάγεται σε συνταγματικά προστατευόμενο αγαθό για την προστασία του οποίου το κράτος οφείλει να μεριμνά και να λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα. Στο πλαίσιο αυτό και σε συνδυασμό με το άρθρο 25 παρ. 4, το οποίο ορίζει ότι το Κράτος δικαιούται να αξιώνει από όλους τους πολίτες την εκπλήρωση του χρέους της κοινωνικής και εθνικής αλληλεγγύης, και το άρθρο 22 του Συντάγματος, όπου κατοχυρώνεται το δικαίωμα στην εργασία, ταυτόχρονα με το δικαίωμα του Κράτους να αξιώνει την υποχρεωτική παροχή υπηρεσιών για την αντιμετώπιση ανάγκης που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο το αγαθό της δημόσιας υγείας, η παρούσα ρύθμιση κρίνεται ότι πληροί το κριτήριο της αναλογικότητας και αποτελεί δίκαιη στάθμιση μεταξύ δικαιωμάτων και υποχρεώσεων.
«'Αλλωστε, η προτεινόμενη ρύθμιση αποτελεί το έσχατο καταφύγιο της διοίκησης και επιβάλλεται μόνο στην περίπτωση που υφίσταται ανάγκη που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία. Η έκτακτη φύση του συγκεκριμένου μέτρου επαληθεύεται από το γεγονός, ότι η εφαρμογή του πρέπει να είναι χρονικά περιορισμένη στο απολύτως αναγκαίο διάστημα, ενώ προηγουμένως πρέπει υποχρεωτικά να υποβληθεί εισήγηση του οικείου ιατρικού συλλόγου στην αρμόδια Υγειονομική Περιφέρεια. Για την εξασφάλιση της συμμόρφωσης των ιατρών προς τη συνταγματική αυτή υποχρέωσή τους, προβλέπεται για όσους αρνηθούν, ο αποκλεισμός από το Σύστημα Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης», ανεξαρτήτως του αν αυτοί είναι συμβεβλημένοι με τον Εθνικό Οργανισμό Παροχής Υπηρεσιών Υγείας. Στην περίπτωση επιβολής της ως άνω κύρωσης εξακολουθεί να μην θίγεται ο πυρήνας του δικαιώματος της επαγγελματικής ελευθερίας των ιατρών, όπως κατοχυρώνεται στο άρθρο 5 παρ. 1 του Συντάγματος, παρά μόνο περιορίζεται η πρόσβαση στο δημόσιο
Σύστημα Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης», αναφέρει η αιτιολογική έκθεση.
Η Επιστημονική Υπηρεσία στην έκθεση της αναφέρει ότι κρίσιμος, ως προς την προτεινόμενη ρύθμιση είναι ο έλεγχος:
α. αν η κατάσταση που έχει δηµιουργηθεί αποτελεί εξαιρετική και έκτακτη περίπτωση ή περίπτωση που ανάγεται σε πάγιες ή και διαρκείς ανάγκες, και που θα µπορούσε να έχει αποτραπεί µε έγκαιρο και ορθολογικό προγραµµατισµό για την κάλυψη των εκάστοτε αναγκών,
β. πώς ορίζεται και τεκµηριώνεται εκάστοτε ο «απολύτως απαραίτητος χρόνος»,
γ. αν, πράγµατι, η προτεινόµενη λύση, η οποία συνεπάγεται περιορισµό δικαιωµάτων, αποτελεί την έσχατη λύση για την επίλυση του προβλήµατος και τη θεραπεία του αντίστοιχου δηµόσιου σκοπού,
δ. αν παρέχονται επαρκείς αντισταθµιστικές παροχές στους θιγόµενους ιατρούς, και
ε. αν η επιβολή της διοικητικής κύρωσης τελεί σε σχέση αναλογικότητας προς την παράβαση (λ.χ., αν η κύρωση θα είναι ισόχρονη µε την παραβιασθείσα υποχρέωση του ιδιώτη ιατρού παροχής υπηρεσιών σε δοµή του Ε.Σ.Υ, ή αν θα εκτείνεται και πέραν αυτής).
«Ανεξαρτήτως του αν η επιβολή της ως άνω υποχρέωσης κριθεί σύµφωνη µε το Σύνταγµα ή όχι, ιδιαίτερη µνεία πρέπει να γίνει ως προς τη θέσπιση, εν προκειµένω, κύρωσης για την άρνηση ιδιώτη ιατρού να παράσχει τις υπηρεσίες του, η οποία συνίσταται στον αποκλεισµό της πρόσβασής του στο Σύστηµα Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης (Σ.Η.Σ.) της Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε. Πέραν των ζητηµάτων που εγείρει η προτεινόµενη ρύθµιση ως προς την προσβολή της αρχής της ελευθερίας των συµβάσεων, η εν λόγω κύρωση συνδέει, κατά τρόπο που δεν φαίνεται να συνάδει προς το πλέγµα των σχετικών συνταγµατικών ρυθµίσεων, την προστασία της δηµόσιας υγείας (άρθρο 21 παρ. 3 του Συντάγµατος) µε το δικαίωµα των ασθενών να επιλέγουν τον ιατρό τους στο πλαίσιο της αρχής της αυτονοµίας του ασθενούς, ως θεµελιώδους αρχής του δικαίου της υγείας,, που ανάγεται στην προστασία της αξίας του ανθρώπου (άρθρο 2 παρ. 1 του Συντάγµατος) και τη λειτουργία του συστήµατος κοινωνικής ασφάλισης (άρθρο 22 παρ. 5 του Συντάγµατος). 'Αλλωστε, ο αποκλεισµός ιατρού - και συνακόλουθα των ασθενών του, βλαπτοµένων από τον αποκλεισµό αυτόν, ευνοήτως - από την Ηλεκτρονική Συνταγογράφηση (η οποία συνεπάγεται ουσιώδη οικονοµικά και άλλα οφέλη για τους ασφαλισµένους στο σύστηµα κοινωνικής ασφάλειας) δεν διαθέτει καν συνάφεια προς την παράβαση από τον ιατρό της υποχρέωσής του να παρέχει υπηρεσίες προς τις δοµές του Ε.Σ.Υ.», επισημαίνει η Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής.
Ο υπουργός Υγείας, 'Αδωνις Γεωργιάδης, έχει εκτιμήσει ότι το μέτρο δεν θα χρειαστεί να εφαρμοστεί και δεν θα χρειαστεί συνεπώς να εκδοθεί και η συγκεκριμένη Υπουργική Απόφαση. Ωστόσο έχει καταστήσει σαφές ότι δεν θα αποσύρει το άρθρο. Την περασμένη Παρασκευή ενημέρωσε εξάλλου τα μέλη της επιτροπής ότι ιδιώτες γιατροί έχουν ήδη ανταποκριθεί να στηρίξουν τα νοσοκομεία σε περιοχές όπως η Κως και η Ξάνθη. Έχει επίσης εκτιμήσει ότι με τη νέα πολιτική των κινήτρων, με τη νέα πολιτική τις άγονες περιοχές, με τα αυξημένα χρήματα που θα δοθούν στους γιατρούς, για να πάνε στις περιοχές αυτές, θα είναι πολύ καλύτερο αποτέλεσμα σε τέσσερις μήνες περίπου, όταν θα γίνει η νέα προκήρυξη, τον Σεπτέμβριο και θα μπορέσει το υπουργείο να δει πόσους θα διορίσει, από τον Δεκέμβριο και μετά σε μόνιμες θέσεις.
Δυνατότητα ιδιωτικού έργου και από ειδικευόμενους και επικουρικούς ιατρούς του ΕΣΥ - πρόγραμμα ψηφιακής εκπαίδευσης για ηλικιωμένους και άτομα με αναπηρία
Επεκτείνεται και στις κατηγορίες των ειδικευόμενων ιατρών, των επικουρικών ιατρών του ΕΣΥ και των ιατρών του ΕΚΑΒ η θέσπιση κατ' εξαίρεση δυνατότητας να ασκούν ιδιωτικό έργο στον τομέα της ιατρικής, υπό την προϋπόθεση, μεταξύ άλλων, της διατάραξης, της μη διαφοροποίησης ή παραβίασης της εύρυθμης ολοήμερης, πέραν του τακτικού ωραρίου, λειτουργίας και των εφημεριών του νοσοκομείου ή του ΕΚΑΒ, προκειμένου να αξιοποιήσουν την κλινική εμπειρία τους αλλά και να ενισχύσουν εισόδημά τους, με τροπολογία που κατατέθηκε στο νομοσχέδιο για την «ολοκλήρωση της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης». Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, με την προτεινόμενη ρύθμιση επιδιώκονται η προσέλκυση περισσότερων ιατρών στο δημόσιο σύστημα υγείας, δεδομένου ότι Θα μπορούν να συνδυάσουν και την απασχόληση ιδιωτικό τομέα. Στόχος είναι επίσης η ενίσχυση των δημόσιων νοσοκομείων και εξασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας τους, η οποία αποτελεί πρωταρχική προτεραιότητα.
Με την ίδια τροπολογία θεσπίζεται πρόγραμμα πιλοτικής εφαρμογής για την ψηφιακή εκπαίδευση ηλικιωμένων από το εξηκοστό (65ο) της ηλικίας τους και ατόμων με αναπηρία άνω του εξήντα τοις εκατό (67%).