Το ντιμπέιτ ανάμεσα στους πολιτικούς αρχηγούς, ουδέποτε επηρέασε στα σοβαρά την κρίση και τις επιλογές των ψηφοφόρων στην Ελλάδα. Δεν ήταν, δεν είναι και δύσκολα θα υπάρξει καθοριστικός παράγοντας στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης, στην προσέλκυση ή στην απώθηση ψηφοφόρων, όπως συμβαίνει σε άλλες δυτικές χώρες με τρανταχτό παράδειγμα τις ΗΠΑ.
Για τα αμερικανικά πολιτικά ήθη τα ντιμπέιτ των υποψήφιων προέδρων έχουν ειδικό πολιτικό βάρος και διαδραματίζουν σημαίνοντα ρόλο. Από τον πρώτο τηλεοπτικό ντιμπέιτ, τον Σεπτέμβριο του 1960 όπου ο Τζον Κένεντι κατατρόπωσε τον ιδρωμένο και αγχωμένο ενώπιον των καμερών Ρίτσαρντ Νίξον, μέχρι τη σύγχρονη εποχή, οι ΗΠΑ δείχνουν το δρόμο. Στη χώρα μας ακολουθούμε ένα άλλο «μονοπάτι» στα ντιμπέιτ, το οποίο παράγει εντελώς ανούσια πολιτικά συμπεράσματα και εντέλει ένα μέτριο προς κακό τηλεοπτικό προϊόν, το οποίο είναι βαρετό και «άνοστο» για τον τηλεθεατή.
Με ευθύνη των πολιτικών κομμάτων και τη ανοχή του δημοσιογραφικού κόσμου, έχει εδραιωθεί ένα στείρο και άκαμπτο «μοντέλο» τηλεοπτικών διαξιφισμών, που έχει ως κυρίαρχο στόχο να προφυλάξει τους πολιτικούς αρχηγούς από δυσάρεστες εκπλήξεις.
Προστασία από τις δυσάρεστες ερωτήσεις και εκπλήξεις
Προκαθορισμένο και ελεγχόμενο πλαίσιο ερωτήσεων, παράλληλοι μονόλογοι και όχι απευθείας αντιπαράθεση μεταξύ των αρχηγών, δημοσιογράφοι χωρίς τη δυνατότητα να παρέμβουν ζητώντας περαιτέρω διευκρινήσεις ή να δώσουν συνέχεια σ’ ένα ερώτημά τους. Ένα «στείρο» και τηλεοπτικό προϊόν το οποίο δεν «βγάζει» ειδήσεις, αντιθέτως λειτουργεί με γνώμονα να προστατέψει τους πολιτικούς αρχηγούς από το να υποπέσουν σε κάποια γκάφα, που θα πλήξει σημαντικά, ακόμη και ανεπανόρθωτα το προφίλ τους
Η Διακομματική επιτροπή ελέγχει και καθορίζει το πλαίσιο, τις ενότητες και το «περιβάλλον» υπό το οποίο θα διεξαχθεί το ντιμπέιτ. Και αυτή τη φορά το πλαίσιο… προστασίας ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο, καθώς απορρίφθηκε χωρίς δεύτερη σκέψη το αίτημα των δημοσιογράφων για αντικατάσταση της τελευταίας ενότητας που περιλαμβάνει απευθείας τοποθέτηση των πολιτικών αρχηγών στην κάμερα, με ελεύθερη ερώτηση.
«Κόπηκε», λοιπόν και η ελεύθερη ερώτηση για το ντιμπέιτ της 10ης Μαΐου...
Υπό αυτό το πρίσμα είναι παντελώς ανούσια, σε πολιτικό και επικοινωνιακό επίπεδο, όλα τα παράπλευρα ζητήματα που τίθενται για το ντιμπέιτ, όπως η χρονική διάρκεια των ερωτήσεων και των απαντήσεων, ποιος θα διευθύνει τη συζήτηση κτλ.
Στον μικρόκοσμο της δημοσιογραφίας και της πολιτικής στη χώρα μας, το ντιμπέιτ λαμβάνει μεγαλύτερες διαστάσεις από την πραγματική επιρροή που έχει στον μέσο πολίτη-ψηφοφόρο. Ο τελευταίος καθισμένος αναπαυτικά στην πολυθρόνα, γνωρίζοντας πως δεν θα γίνει «σοφότερος» το πιο πιθανό είναι να αλλάξει κανάλι…
Νώντας Βλάχος