Η επικεφαλής της νοτιοαφρικανικής διπλωματίας κατηγόρησε χθες Τρίτη το Ισραήλ πως δημιουργεί νομικό προηγούμενο αψηφώντας απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου (ΔΔ) του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών με έδρα τη Χάγη, καταγγέλλοντας τον «γενικευμένο λιμό» στη Λωρίδα της Γάζας.
Κατόπιν προσφυγής της κυβέρνησης της Νότιας Αφρικής, το ΔΔ διέταξε τον Ιανουάριο το Ισραήλ να αποτρέψει οποιαδήποτε «γενοκτονία» στη Λωρίδα της Γάζας στον πόλεμο που διεξάγει εναντίον του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος Χαμάς, ζητώντας να επιτρέψει την παράδοση και τη διανομή «της ανθρωπιστικής βοήθειας που έχουν επειγόντως ανάγκη οι Παλαιστίνιοι».
Η κυβέρνηση του Ισραήλ αντέδρασε χαρακτηρίζοντας «εξωφρενική» την κατηγορία περί γενοκτονίας.
Κατά τη διάρκεια επίσκεψής της στην Ουάσιγκτον, η υπουργός Εξωτερικών της Νότιας Αφρικής Ναλέντι Πάντορ υπογράμμισε πως το Ισραήλ δημιουργεί επικίνδυνο νομικό προηγούμενο αψηφώντας την διαταγή του ΔΔ.
«Τα προσωρινά μέτρα αγνοήθηκαν εντελώς από το Ισραήλ», εξήγησε η ΥΠΕΞ. «Βλέπουμε μαζικό λιμό μπροστά στα μάτια μας αυτή τη στιγμή», συνέχισε. «Η ανθρωπότητα πρέπει να κοιτάξει τον εαυτό της με φρίκη (...) και να διερωτηθεί ποιο παράδειγμα δίνουμε».
Άλλες χώρες θα μπορούσαν να θεωρήσουν πως έχουν πλέον «άδεια» να πουν «θα κάνω ό,τι θέλω και κανείς δεν θα με σταματήσει», επέμεινε.
«Το ΔΔ δεν γίνεται σεβαστό. Και την ημέρα που ένας Αφρικανός δεν θα δείξει σεβασμό (σε αυτό), ελπίζω πως δεν θα πάμε σε αυτόν τον ηγέτη για να του πούμε ‘Άκου, ξεπέρασες τα όρια. Επειδή είσαι Αφρικανός, αναμένουμε να υπακούσεις’», πέταξε.
Οι διαταγές του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, που αναλαμβάνει την επίλυση διαφορών μεταξύ κρατών, θεωρούνται νομικά δεσμευτικές, χωρίς δυνατότητα να ασκηθεί έφεση ή να ανακληθούν· όμως το κορυφαίο δικαστικό όργανο του ΟΗΕ δεν έχει κανένα μέσο για την επιβολή της εφαρμογής τους.
Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, η Πρετόρια απαίτησε το ΔΔ να προχωρήσει στην επιβολή «προσωρινών μέτρων» προκειμένου να τερματιστεί «ο γενικευμένος λιμός» εξαιτίας των ισραηλινών στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Λωρίδα της Γάζας.
Πάνω από 1,1 εκατ. Γαζαίοι, ή σχεδόν ο μισός πληθυσμός του θυλάκου, είναι αντιμέτωποι με «καταστροφική επισιτιστική κατάσταση», που απειλείται να μετατραπεί σε μαζική λιμοκτονία, προειδοποιεί ο ΟΗΕ.
Ο πόλεμος ξέσπασε την 7η Οκτωβρίου, με έναυσμα την άνευ προηγουμένου επίθεση του στρατιωτικού βραχίονα της Χαμάς στην ισραηλινή επικράτεια με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους πάνω από 1.160 άνθρωποι, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με απολογισμό του Γαλλικού Πρακτορείου βασισμένο σε επίσημα ισραηλινά δεδομένα.
Κατά τον πιο πρόσφατο απολογισμό του υπουργείου Υγείας της Χαμάς, οι ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις σε αντίποινα έχουν στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 31.819 ανθρώπους, στην πλειονότητά τους γυναίκες και παιδιά.
Η υπουργός αναφέρθηκε εξάλλου στον πόλεμο στην Ουκρανία κατά την επίσκεψή της στην Ουάσιγκτον, διαβεβαιώνοντας πως ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι θα επισκεφθεί τη Νότια Αφρική τους προσεχείς μήνες.
Την περασμένη χρονιά, ο αμερικανός πρεσβευτής στην Πρετόρια κατηγόρησε τις αρχές της Νότιας Αφρικής ότι επέτρεψαν να ελλιμενιστεί ρωσικό πλοίο για να παραλάβει πολεμοφόδια, παρότι η χώρα δηλώνει ουδέτερη στον πόλεμο της Ρωσίας και της Ουκρανίας. Η νοτιοαφρικανική κυβέρνηση το διέψευσε κατηγορηματικά.
«Θέλουμε πάντα να είμαστε (...) παράγοντας που διευκολύνει» τις επαφές Ουκρανίας-Ρωσίας, διαβεβαίωσε η επικεφαλής της νοτιοαφρικανικής διπλωματίας.
Μολονότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ θέλει να διατηρηθεί η συνεργασία με τη Νότια Αφρική, μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων αξιώνουν να επανεξεταστούν οι σχέσεις των δυο χωρών στο σύνολό τους.
Η Ναλέντι Πάντορ αντέτεινε πως οι αμερικανοί κοινοβουλευτικοί παρέλειψαν να ζητήσουν τη γνώμη της Νότιας Αφρικής και πως οι δημοκρατίες οφείλουν να αποδέχονται διαφορές απόψεων.
«Το να επιδιώκεται η τιμωρία της Νότιας Αφρικής εξαιτίας διαφωνιών σε συγκεκριμένα πολιτικά ζητήματα είναι η πιο ατυχής αντίδραση» που υπάρχει, έκρινε.