Σε χτύπημα κατά της φοροαποφυγής από τις πολυεθνικές μέσω νέων κανόνων, προχωρά η Ευρωπαϊκή Ένωση , με σκοπό την ανάκτηση εσόδων της Ένωσης από εταιρίες που δήλωναν κέρδη σε άλλες χώρες (φορολογικούς παραδείσους). Οι νέοι κανόνες θα τεθούν σε ισχύ το 2020.
Ειδικότερα, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφώνησαν σήμερα να κλείσουν τα νομικά κενά που χρησιμοποιούν οι πολυεθνικές εταιρίες για να αποφεύγουν τη φορολόγησή τους, στο πλαίσιο των προσπαθειών να τις αποτρέψουν από το να μεταφέρουν τα κέρδη τους εκεί όπου πληρώνουν το λιγότερο φόρο.
Οι νέοι κανόνες, που θα τεθούν σε ισχύ το 2020, αναμένεται να βοηθήσουν την ΕΕ να ανακτήσει έσοδα από εταιρίες που μείωσαν το φορολογικό τους βάρος δηλώνοντας κέρδη σε χώρες με χαμηλό ή μηδενικό φορολογικό συντελεστή.
Αυτές οι πρακτικές που χρησιμοποήσαν η Apple, η Amazon, η Google, η Starbucks και άλλες εταιρίες – όλες νόμιμες βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας – κλιμάκωσαν τις πιέσεις της κοινής γνώμης για τη θέσπιση πανευρωπαϊκών κανόνων για να κλείσουν αυτά τα κενά.
«Καταλήξαμε σε μια γενική προσέγγιση», δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών της Μάλτας Edward Scicluna μετά την επίτευξη της συμφωνίας. Ο υπουργός χαρακτήρισε τη συμφωνία «τολμηρό βήμα» για τον περιορισμό αυτών των φορολογικών διαφορών, γνωστές ως ‘υβριδικές αναντιστοιχίες’ (hybrid mismatches).
«Η συμφωνία που επιτεύχθηκε σήμερα θα διασφαλίσει ότι οι υβριδικές αναντιστοιχίες κάθε τύπου δεν θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την φοροαποφυγή στην ΕΕ, ακόμα κι αν οι ρυθμίσεις αυτές αφορούν τρίτες χώρες», ανέφερε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε ανακοίνωση.
Η συμφωνία αναβάλλει την εφαρμογή των νέων κανόνων κατά ένα χρόνο έως τον Ιανουάριο του 2020 διότι κάποιες χώρες αναφέρθηκαν σε πιθανές αρνητικές επιπτώσεις για την ανταγωνιστικότητα εάν οι αλλαγές επέλθουν πολύ γρήγορα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι νέοι κανόνες θα εφαρμοστούν από το 2022.
Σε μια προσπάθεια να περιοριστούν οι ανησυχίες των πολυεθνικών εταιριών, ο Scicluna δήλωσε ότι τους επόμενους μήνες θα υπάρξουν προτάσεις για να διασφαλιστεί ότι οι εταιρίες δεν θα καταβάλλουν διπλούς φόρους στο πλαίσιο του νέου συστήματος.
Όπως μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, οι υπουργοί κατέληξαν επίσης σε συμβιβασμό για τα κριτήρια ορισμού μιας χώρας ως φορολογικού παραδείσου. Οι προσπάθειες να υπάρξει μια κοινή ευρωπαϊκή λίστα με μη συνεργάσιμες περιοχές δικαιοδοσίας έχουν μέχρι στιγμής αποτύχει καθώς αρκετές ευρωπαϊκές χώρες προτιμούν να διατηρούν τη δική τους, συχνά κενή, λίστα.
Ωστόσο, η ιδέα δημιουργίας μιας κοινής λίστας έχει κερδίσει έδαφος μετά τις επανειλημμένες αποκαλύψεις μαζικής φοροαποφυγής σε χώρες όπως ο Παναμάς και οι Μπαχάμες. Στις χώρες που θα περιλαμβάνονται στη λίστα θα μπορούσαν να επιβληθούν ευρωπαϊκές κυρώσεις.
Οι υπουργοί συμφώνησαν ότι οι χώρες που επιβάλλουν μηδενικούς φορολογικούς συντελεστές δεν θα θεωρούνται αυτομάτως φορολογικοί παράδεισοι, αλλά θα υπόκεινται σε ελέγχους με βάση άλλα κριτήρια, όπως ο βαθμός συνεργασίας τους με την ΕΕ για φορολογικά θέματα ή η ύπαρξη υπεράκτιων δομών στις περιοχές φορολογικής τους δικαιοδοσίας.
«Είναι θετικό που η ΕΕ δέχεται πλέον ότι ο μηδενικός φορολογικός συντελεστής είναι πιθανόν επιζήμιος», ανέφερε η οργάνωση Oxfam. Αλλά χωρίς μια γενική απαγόρευση των μηδενικών φορολογικών συντελεστών, η Oxfam πρόσθεσε ότι "ανησυχεί πως χώρες όπως οι Βερμούδες ή οι Μπαχάμες ίσως γλιτώσουν".
Η λίστα αναμένεται να οριστικοποιηθεί έως τα τέλη του έτους. Μέχρι στιγμής, έχουν σταλεί επιστολές σε 92 χώρες, μεταξύ των οποίων και οι ΗΠΑ, για να ξεκινήσει ένας έλεγχος των πρακτικών που θα δυνητικά μπορούν να διευκολύνουν τη φοροαποφυγή.