Πριν καλά καλά ξεκινήσει επισήμως η κρίσιμη Σύνοδος Κορυφής για το προσφυγικό, διέρρευσε το προσχέδιο συμπερασμάτων της Συνόδου που αναφέρεται στο κλείσιμο των βαλκανικών συνόρων, το οποίο έχει διχάσει την Ευρώπη. Ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας προσήλθε στις Βρυξέλλες σε μία τελευταία προσπάθεια να πείσει Ευρωπαίους ηγέτες ότι τα σύνορα πρέπει να μείνουν ανοιχτά και οι χώρες της ΕΕ να μοιρασθούν το βάρος που τους αναλογεί για την αντιμετώπιση του προσφυγικού. Προς στιγμήν δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι βρίσκεται ενώπιον ειλημμένων αποφάσεων και χωρίς περιθώρια χειρισμών. Ομως το σχέδιο για κλείσιμο των συνόρων φαίνεται μπλοκάρεται από την πλευρά κυρίως της Γερμανίας, η οποία θέλει να αφαιρεθεί η εξής φράση: Η διαδρομή κατά μήκος των δυτικών Βαλκανίων έχει πλέον κλείσει». Οι ζυμώσεις δείχνουν ξεκάθαρα το διχασμό της Ευρώπης και όλα δείχνουν ότι στη Σύνοδο Κορυφή δεν θα επιτευχθεί σύγκλιση.
Πριν από λίγο, ο ανταποκριτής του γερμανικού ZDF στις Βρυξέλλες, μετέδωσε πως η καγκελάριος Μέρκελ δεν δέχεται το σχέδιο αυτό και προσπαθεί να μπλοκάρει την απόφαση. Χαρακτηριστικά αναφέρει πως θέλει να αφαιρεθεί από το προσύμφωνο η φράση "Η διαδρομή κατά μήκος των δυτικών Βαλκανίων έχει πλέον κλείσει". Ο ανταποκριτής του ΖDF μεταδίδει πως σύμμαχος της Μέρκελ σε αυτήν την απόφαση είναι και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.
Η ελληνική κυβέρνηση από την πλευρά της, κάνει λόγο για απαράδεκτη ενέργεια και εκτιμά ότι υπάρχει χρόνος για βελτίωση της απόφασης. Η κυβέρνηση διεκδικεί στη Σύνοδο τα εξής:
- Έναν άλλο ανθρωπιστικό διάδρομο μεταφοράς των προσφύγων απευθείας στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
- Σαφέστατο μήνυμα προς τους μετανάστες και πρόσφυγες στην Τουρκία ότι τα σύνορα είναι κλειστά και δεν έχει νόημα να έρχονται πλέον στην Ελλάδα.
- Τη λειτουργία του προγράμματος επαναπροώθησης στην Τουρκία.
- Την οικονομική ενίσχυση της χώρας για την αντιμετώπιση των προσφυγικών ροών.
Το προσχέδιο
Στο προσχέδιο συμπερασμάτων που αναμένεται να υπογράψουν οι 28 ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναφέρεται το κλείσιμο των βόρειων συνόρων της Ελλάδας: «Irregular flows of migrants along the Western Balkans route are coming to an end; this route is now closed».
Όπως αναφέρει το Politico Europe, το προσχέδιο της συμφωνίας προβλέπει επίσης:
*Άμεση έναρξη επαναπροώθησης στην Τουρκία εντός 48 ωρών από τη στιγμή αφιξής τους σε ελληνικό έδαφος όλων των μεταναστών που δεν προστατεύονται από το καθεστώς του πρόσφυγα. Οι επαναπροωθήσεις θα βασιστούν αρχικά στο πλαίσιο της διακρατικής συμφωνίας Ελλάδας-Τουρκίας του 2002 (Νόμος 3030/2002) και μέχρι την 1η Ιουνίου θα συναφθεί αντίστοιχη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας.
*Η Ελλάδα καλείται να φροντίσει για την άμεση στέγαση τουλάχιστον 50.000 προσφύγων (εφαρμογή της συμφωνίας της 25ης Οκτωβρίου).
*Καλούνται τα κράτη-μέλη να εγκρίνουν το αργότερο μέχρι την επόμενη Σύνοδο της ΕΕ στις 17 Μαρτίου το πρόγραμμα οικονομικής ενίσχυσης της Ελλάδας (Emergency Support Greece) και καλείται η διεύθυνση προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να κάνει “κάθε απαραίτητο follow-up” σε χρηματική ενίσχυση.
*Οι πρόσφυγες που έχουν ήδη έρθει στην Ελλάδα παραμένουν εδώ μέχρι να προωθηθούν σε άλλες χώρες της ΕΕ.
*Χώρες-μέλη της ΕΕ που το επιθυμούν μπορούν να αναλάβουν μεγαλύτερο αριθμό προσφύγων από αυτόν που έχει συμφωνηθεί, ενώ αναστέλλεται η προώθηση προσφύγων σε χώρες-μέλη που έχουν εκφράσει αντιδράσεις (Ουγγαρία, Τσεχία, Σλοβακία κ.ά.)
*Τίθεται στόχος για κατάργηση των προσωρινών ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα κάποιων χωρών της Συνθήκης της Schengen μέχρι το τέλος του 2016.
*Γίνεται μνεία για προληπτικά μέτρα ώστε να αποφευχθεί η διάνοιξη νέων διαδρόμων, ιδίως μέσω Αλβανίας και Αδριατικής.
Ανταλλάγματα ζητά ο Νταβούτογλου
Τις προθέσεις της Τουρκίας ενόψει της Συνόδου Κορυφής που θα ξεκινήσει τις επόμενες ώρες για το προσφυγικό αποκάλυψε ο Αχμέτ Νταβούτογλου με δηλώσεις του κατά την άφιξή του στο κτίριο όπου θα συνεδριάσουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες.
«Η σημερινή διάσκεψη δεν θα ασχοληθεί μόνο με το προσφυγικό αλλά και με την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση» δήλωσε ο κ. Νταβούτογλου ξεκαθαρίζοντας ποια είναι τα ανταλλάγματα που ζητά η Άγκυρα προκειμένου να δώσει «χείρα βοηθείας» για το προσφυγικό.
«Θα πρέπει να δούμε όλη την εικόνα και όχι μόνο τη μετανάστευση και χαίρομαι που σήμερα υπάρχει συνειδητοποίηση αυτών των προκλήσεων» είπε ο Τούρκος πρωθυπουργός.
Όπως τόνισε η σημερινή διάσκεψη δείχνει το πόσο σημαντική είναι η Τουρκία για την Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ευρωπαϊκή Ένωση για την Τουρκία.