Στην Ελλάδα χρειάζεται ένα μείγμα αναδιανεμητικού και κεφαλαιοποιητικού συνταξιοδοτικού συστήματος για να αντιμετωπισθεί το μέγα ασφαλιστικό πρόβλημα. Αν δεν περιορισθούν δραστικά οι δαπάνες του συστήματος και η ελληνική οικονομία δεν μπεί σε τροχιά ανάπτυξης, θα είναι αναπόφευκτη η περαιτέρω περικοπή των συντάξεων.
Αυτά είναι τα βασικά συμπεράσματα από τις εισηγήσεις, αναλύσεις και συζητήσεις στο συνέδριο της Ενωσης Αναλογιστών με θέμα το συνταξιοδοτικό στην Ελλάδατου σήμερα».
Οπως επισημάνθηκε, με τα σημερινά δεδομένα του συτήματος λογαριασμός "δεν βγαίνει". Ενώ οι ασφαλιστικές εισφορές είναι από τις υψηλότερες στον κόσμο ( 27%), η χώρα δεν μπορεί να εγγυηθεί συντάξεις για το μέλλον. Αν το μοντέλο δεν αλλάξει, το ασφαλιστικό-συνταξιοδοτικό πρόβλημα θα παραμένει εν δυνάμει "θρυαλλίδα" κοινωνικών εντάσεων και πολιτικών ανατροπών.
της Ελενας Ερμείδου
Το συνταξιοδοτικό πρέπει να βγει από το κάδρο της πολιτικής αντιπαράθεσης τόνισε ο Πάνος Δημητρίου Πρόεδρος της Ενωσης Αναλογιστών Ελλάδος και Διευθύνων Σύμβουλος της Generali, επισημαίνοντας ότι αποτελεί μείζον πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας και πρέπει να υπάρξει άμεσα λύση.
Ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ Γιάννης Παναγόπουλος τάχθηκε υπέρ της λύσης ενός Εθνικού Επαγγελματικού Ταμείου που θα μπορεί να παράσχει επικουρικές συντάξεις. Τόνισε ότι η εισφοροδιαφυγή και φοροδιαφυγή είναι οι υπεύθυνοι παράγοντες για τα ελλείμματα και διευκρίνισε την ανάγκη επαναπροσδιορισμού των εργασιακών σχέσεων με στόχο την δημιουργία συνταξιοδοτικών σχημάτων.
Ο εκπρόσωπος του ΣΕΒ Κωνσταντίνος Μπίτσιος τάχθηκε υπέρ της αξιοποίησης και των τριών πυλώνων ασφάλισης, ο πρώτος πυλώνας αφορά την κρατική χρηματοδότησης, ο δεύτερος τα επαγγελματικά ταμεία, και ο τρίτος πυλώνας την ιδιωτική ασφάλιση. Ο ίδιος τόνισε ότι η κρατική εγγύηση δεν μπορεί να στηρίξει την βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος.
Εστιάζοντας στο θέμα του πάνελ «Σημερινή Κατάσταση, Δημογραφικές Εξελίξεις και Διεθνής Εμπειρία» ο Παναγιώτης Ζαμπέλης, Αναλογιστής, CEO της AON Hewitt διεμήνυσε ότι οι συντάξεις θα μειωθούν περαιτέρω, τονίζοντας ότι μέχρι πρόσφατα, το πολιτικό σύστημα «έγραφε ποιήματα για την κοινωνική ασφάλιση.
Ο Γενικός Διευθυντής της KPMG Γιώργος Ραουνάς παράθεσε το συνταξιοδοτικό μοντέλο της Ολλανδίας, της Φινλανδίας και Βρετανίας. Ο επίκουρος καθηγητής Αναλογιστικής Αλέξανδρος Ζυμπίδης, Επιστημονικός Συνεργάτης της Prudential πρότεινε συνεργασία μεταξύ ιδιωτικού και δημοσίου τομέα.
Τέλος, η Μαριάννα Ανυφαντή, Αναλογιστής Managing Director SANY Consulting μίλησε για τους τρόπου χρηματοδότησης των ταμείων τονίζοντας ότι το κεφαλαιοποιητικό σύστημα για να λειτουργήσει χρειάζεται καλές αποδόσεις. Οι επενδύσεις που φέρουν πολύ καλές αποδόσεις, συνήθως 10%, είναι σε μεγάλα έργα υποδομών, ωστόσο οι αποδόσεις αυτές ενέχουν τον πολιτικό κίνδυνο και τον ρυθμιστικό.
Υπενθύμισε ότι τελευταία οι ασφαλιστικές και τα ταμεία στην Ευρώπη πραγματοποίησαν επενδύσεις ύψους 2,5 δισεκατομμυρίων ευρώ σε ΑΠΕ. Διευκρίνισε δε ότι το νέο καθεστώς Solvency II ενθαρρύνει τις επενδύσεις σε έργα υποδομών καθώς απαιτεί χαμηλότερα κεφάλαια. Παρέθεσε το παράδειγμα του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, ΔΑΑ, τονίζοντας ότι «και στην Ελλάδα υπάρχει εξωγενώς αυτή η εμπειρία με τον ΔΑΑ μέσα από τις επενδύσεις του Καναδικού fund».
Ο πρώην υπουργός Τάσος Γιαννίτσης, του οποίου το όνομα συνδέθηκε με την ασφαλιστική μεταρρύθμιση η οποία δεν έγινε, Πρόεδρος της Lamda Development και Ομότιμος Καθηγητής ΕΚΠΑ ανέφερε ότι η Ελλάδα εξελίσσεται σε χώρα συνταξιούχων και, αν δεν αλλάξει σύντομα θα κινείται μεταξύ αστάθειας, τέλματος και πολιτικών ανατροπών. Εξήγησε ότι ανάπτυξη δεν μπορεί να υπάρξει αν δεν περιοριστούν οι δαπάνες για τις συντάξεις και ότι αν η ύφεση δεν αναχαιτιστεί, θα υπάρξουν και άλλες μειώσεις στις συντάξεις.
Κατά την ομιλία πρότεινε την δημιουργία ενός σχήματος που θα έχει μέσα στοιχεία αναδιανεμητικού και κεφαλαιοποιητικού χαρακτήρα. Τάχθηκε υπέρ της επίλυσης του ασφαλιστικού επί τη βάσει των αρχών της ισότητας, της αναλογικότητας των εργαζομένων - συνταξιούχων, εισφορών – παροχών, της μείωσης των προώρων συνταξιοδοτήσεων και της αρχής της αλληλεγγύης των γενεών.
Στο συνέδριο παρουσιάστηκε και η «εναλλακτική πρόταση» του καθηγητή Μιλτιάδη Νεκτάριου όπως την είχε διατυπώσει στην Επιτροπή Σοφών, συμπληρωμένη με αναλογιστική μελέτη.