Ιδιαίτερα σημαντική παραμένει για την εθνική οικονομία η συμβολή της εξορυκτικής-μεταλλουργικής βιομηχανίας καθώς ανέρχεται στα 6,2 δισ ευρώ, το οποίο μεταφράζεται στο 3,4% του ΑΕΠ. Σύμφωνα με τελευταία μελέτη του ΙΟΒΕ κομβικό σημείο για τις προοπτικές του κλάδου είναι το γεγονός ότι η αξία των εξαγωγών ξεπερνά το 50% των συνολικών πωλήσεων του κλάδου ο οποίος πραγματοποίησε συνολικά επενδύσεις 2,1 δισ ευρώ για τη περίοδο 2007-2014. Για τα επόμενα χρόνια όπως γίνεται γνωστό, υπολογίζονται 1,7 δισ επιπλέον σε προγραμματισμένα projects με παράγοντες της αγοράς να δίνουν μεγάλη έμφαση στην περιφέρεια.
Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε ο Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων σε δημοσιογράφους του οικονομικού ρεπορτάζ, ο πρόεδρος κ. Αθ. Κεφαλάς επεσήμανε, μεταξύ άλλων, τις προσπάθειες που καταβάλλουν οι εν λόγω επιχειρήσεις και την συνεισφορά τους που τους καθιστά ως έναν από τους μεγαλύτερους εργοδότες, ιδιαίτερα στη δοκιμαζόμενη περιφέρεια. Στην ομιλία του, ο Πρόεδρος του ΣΜΕ υπογράμμισε για μία ακόμη φορά τα προβλήματα και τους ανασταλτικούς παράγοντες που εμποδίζουν την ανάπτυξη του εξορυκτικού κλάδου και αποτελουν τροχοπέδη του και είναι μεταξύ άλλων:
-Η δύσκαμπτη αδειοδοτική διαδικασία τόσο για υφιστάμενες δραστηριότητες όσο και για νέες επενδύσεις,
-Η γραφειοκρατία,
-Ο αναχρονιστικός λατομικός νόμος,
-Οι κοινωνικές αντιδράσεις λόγω του μεγάλου φόβου για υποβάθμιση του περιβάλλοντος σε συνδυασμό με την μη ύπαρξη αποτελεσματικών ελέγχων
-Η έλλειψη σταθερού φορολογικού και εργασιακού νομοθετικού πλαισίου και πάνω απ’ όλα η ανασφάλεια δικαίου.
Οι δραστηριότητες του εξορυκτικού τομέα έχουν πολύ σημαντικό ρόλο στην οικονομία της Αττικής, που αποτελεί τον σημαντικότερο πληθυσμιακό και οικονομικό πόλο της επικράτειας, συνεισφέροντας συνολικά στην ακαθάριστη αξία παραγωγής της περιφέρειας αυτής περίπου €2,1 δισεκατομμύρια ευρώ.
Σημαντική συνεισφορά σημειώνεται επίσης και στην Κεντρική Μακεδονία, ως αποτέλεσμα μεταξύ άλλων και της εκμετάλλευσης των πολυμεταλλικών κοιτασμάτων στην περιοχή της Χαλκιδικής, συνεισφέροντας συνολικά περίπου €1 δις ευρώ στην ακαθάριστη αξία παραγωγής παραγωγής της περιφέρειας.
Σε ότι αφορά τις επιδράσεις της εξορυκτικής βιομηχανίας σε προστιθέμενη αξία, αξίζει να σημειωθεί ότι στον εξορυκτικό τομέα οφείλεται περίπου το 12% της προστιθέμενης αξίας που δημιουργείται στην Στερεά Ελλάδα (σε απόλυτους όρους περίπου €740 εκατ. προστιθέμενης αξίας) . Αντίστοιχα στον εξορυκτικό τομέα οφείλεται περίπου το 4% της προστιθέμενης αξίας που δημιουργείται στις περιφέρειες της Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης (€300 εκατ.), Δυτικής Μακεδονίας (€130 εκατ.) και Θεσσαλίας (€270 εκατ.) καθώς επίσης και περίπου το 3% της προστιθέμενης αξίας που δημιουργείται στο Νότιο Αιγαίο (€160 εκατ.). Τέλος σημαντική είναι επίσης η συνεισφορά της εξορυκτικής βιομηχανίας στην προστιθέμενη αξία που παράγεται στην Κεντρική Μακεδονία (περίπου €500 εκατ., ή περίπου 2,2% της προστιθέμενης αξίας της περιφέρειας).
Σύμφωνα με τη σχετική μελέτη του ΙΟΒΕ για τον κλάδο, η εγχώρια εξορυκτική βιομηχανία παρουσιάζει έντονη εξωστρέφεια, η οποία δεν περιορίζεται στο υψηλό ποσοστό της παραγωγής με προορισμό τις διεθνείς αγορές. Η διεθνοποίηση του κλάδου της εξορυκτικής βιομηχανίας αναδεικνύεται και μέσω της ένταξης εγχώριων επιχειρήσεων σε πολυεθνικούς ομίλους, αλλά και με τη δημιουργία κοινών επιχειρήσεων (joint ventures), με πολλά σημεία εξόρυξης στο εξωτερικό και με δίκτυα εξαγωγών σε πολλούς προορισμούς.
Σημαντικό μέρος του κύκλου εργασιών των επιχειρήσεων της εξορυκτικής βιομηχανίας προέρχεται από πωλήσεις στις διεθνείς αγορές. Η αξία των εξαγωγών πλησίασε το 1,1 δισ. ευρώ το 2013, ξεπερνώντας το 50% των συνολικών πωλήσεων του κλάδου, με ενδείξεις για αύξηση το 2014 κατά περίπου 8%. Η εξωστρέφεια είναι ιδιαίτερα αυξημένη σε προϊόντα όπως τα μάρμαρα, τα βιομηχανικά ορυκτά και τα μέταλλα, όπου η αξία των εξαγωγών ξεπερνά διαχρονικά το 70% της αξίας των πωλήσεων.
Σε επίπεδο προϊόντων, περίπου το 1/5 της συνολικής αξίας των εξαγωγών καταλαμβάνουν το κάθε ένα από τα 3 προϊόντα με υψηλότερο μερίδιο στις εξαγωγές (το τσιμέντο, το αλουμίνιο και το νικέλιο). Τα μάρμαρα και η αλουμίνα ακολουθούν με μερίδιο περίπου 10% αμφότερα, ενώ σημαντική συνεισφορά έχουν και τα παραγόμενα προϊόντα από λευκόλιθο (πυρίμαχες μάζες, δίπυρος μαγνησία και καυστική μαγνησία).
Η δυναμική αυτή εξωστρέφεια της εγχώριας εξορυκτικής βιομηχανίας βασίζεται στα σημαντικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα που διαθέτει ο κλάδος, ιδιαίτερα όσον αφορά στην ευκολία πρόσβασης σε λιμάνια και επομένως σε υδάτινες μεταφορές (λόγω της εκτεταμένης ακτογραμμής της Ελλάδας), αλλά και όσον αφορά στην κομβική γεωγραφική θέση της χώρας. Ωστόσο, η έλλειψη βασικών υποδομών (κυρίως σε σιδηροδρομικές μεταφορές) είναι σημαντική. Η βελτίωση της σιδηροδρομικής σύνδεσης μεταξύ των εγκαταστάσεων παραγωγής της εξορυκτικής βιομηχανίας και των εγχώριων λιμανιών, αλλά και των βιομηχανικών κέντρων στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, εκτιμάται ότι μπορεί να συμβάλλει σημαντικά στην περαιτέρω εξωστρέφεια και ανάδειξη του κλάδου στον παγκόσμιο εμπορικό χάρτη.