Οι ηγέτες των χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα εξετάσουν σήμερα το εάν και κατά πόσον θα οργανώσουν σύνοδο με τον πρόεδρο της Ρωσίας, τον Βλαντίμιρ Πούτιν, στο πλαίσιο της νέας στρατηγικής που διαμορφώνουν έναντι της Μόσχας, καθώς οι διμερείς σχέσεις βρίσκονται σε «αρνητική δίνη», όπως το θέτουν στις Βρυξέλλες.
Γαλλία και Γερμανία εισηγήθηκαν χθες Τετάρτη να οργανωθεί σύνοδος με τον κ. Πούτιν, καθώς αυτός θα μπορούσε να είναι ένας τρόπος για να αρχίσει διαδικασία αποκατάστασης των διμερών σχέσεων μεταξύ των δύο εμπορικών εταίρων, όπως φάνηκε να προκύπτει από τη σύνοδο κορυφής ΗΠΑ-Ρωσίας που οργανώθηκε στη Γενεύη με πρωτοβουλία του αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν.
Απέναντι για διάφορα ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων της σύρραξης στην Ουκρανία ή της κρίσης στη Λευκορωσία, εν μέσω αντεγκλήσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ΕΕ και Ρωσία αλληλοκατηγορούνται για ανάμιξη σε εκλογικές διαδικασίες, για διασπορά παραπληροφόρησης, για απειλές κατά της ασφάλειας και της σταθερότητας από τη Βαλτική ως τη Μαύρη Θάλασσα.
«Δεν μπορούμε να απομονώσουμε τη Ρωσία, επειδή η Ρωσία είναι μια πραγματικότητα από την οποία δεν μπορεί να ξεφύγει κανένας μας», έκρινε ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας Ντμίτρο Κουλέμπα, που θα βρίσκεται στις Βρυξέλλες, αλλά δεν θα συμμετάσχει στη σύνοδο κορυφής.
«Πρέπει να δώσουμε κίνητρο στη Μόσχα για να σταματήσει τις επιθετικές ενέργειές της», πρόσθεσε, διαβεβαιώνοντας ότι στηρίζει τις προσπάθειες των Βρυξελλών να διαμορφώσουν νέα προσέγγιση.
Αφότου η Ρωσία προχώρησε στην προσάρτηση της χερσονήσου της Κριμαίας το 2014 και η ΕΕ έβαλε στον πάγο τις συνόδους με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, η ευρωπαϊκή πολιτική μοιάζει να κάνει ζιγκ-ζαγκ: από την επιβολή οικονομικών κυρώσεων, στο ότι επιτράπηκε να ολοκληρωθεί το έργο του υποθαλάσσιου αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου από τη Ρωσία στη Γερμανία.
Ωστόσο οι προσπάθειες επίλυσης της σύγκρουσης ανάμεσα στους φιλορώσους αυτονομιστές και τις κυβερνητικές δυνάμεις στην ανατολική Ουκρανία έχουν περιέλθει σε αδιέξοδο, παρά τις εκεχειρίες και τις ειρηνευτικές συμφωνίες που υπογράφτηκαν.
Ένδειξη του πόσο τεταμένη είναι η κατάσταση στις σχέσεις Ρωσίας-Δύσης: το ρωσικό υπουργείο Άμυνας ανακοίνωσε χθες ότι πολεμικό πλοίο της άνοιξε πυρ προειδοποιητικά και αεροσκάφος έριξε βόμβες για να ανακόψει την πορεία βρετανικού αντιτορπιλικού στα ανοικτά των ακτών της Κριμαίας· η Βρετανία, που δεν είναι πλέον χώρα μέλος της ΕΕ, διέψευσε τη ρωσική εκδοχή των γεγονότων.
Στη σύνοδο, που θα απασχολήσουν επίσης η πανδημία του νέου κορονοϊού και οι σχέσεις με την Τουρκία, οι ηγέτες θα βασιστούν σε έγγραφο για τη στρατηγική έναντι της Ρωσίας που καταρτίστηκε νωρίτερα αυτόν τον μήνα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ).
Το κείμενο τονίζει πως οι σχέσεις έχουν περιέλθει σε «αρνητική δίνη» και ότι απειλείται «περαιτέρω πτωτική πορεία τους». Οι ηγέτες της ΕΕ αναμένεται σήμερα και αύριο βασιζόμενοι στο κείμενο αυτό να αναζητήσουν τρόπους τόσο να καταγγέλλουν συγκεκαλυμμένες ρωσικές ενέργειες, όσο και να εξασφαλίσουν τη συνεργασία της Μόσχας σε πεδία όπως για παράδειγμα η αποτροπή της κλιματικής αλλαγής.
Το κείμενο προτείνει η νέα στρατηγική να βασιστεί στο τρίπτυχο «απώθηση, περιορισμός, διάλογος».
«Από μια σύγκρουση ιδεών προκύπτει η κατανόηση», εκτίμησε ανώτερος ευρωπαίος διπλωμάτης που τάσσεται υπέρ της νέας στρατηγικής, αν και αρκετοί αμφιβάλλουν πως μπορεί να υπάρξει ξάφνου περισσότερη εμπιστοσύνη στη σχέση μεταξύ της ΕΕ και της Ρωσίας.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν είχε ήδη δοκιμάσει τον Σεπτέμβριο του 2019 να σπάσει τον πάγο στη σχέση με τον Βλαντίμιρ Πούτιν – χωρίς επιτυχία. Ορισμένοι ευρωπαίοι διπλωμάτες θεωρούν πως θα πρέπει να υπάρξει βελτίωση των σχέσεων προτού ληφθεί η απόφαση να οργανωθεί σύνοδος με τον ρώσο πρόεδρο.
Εξακολουθούν να αφθονούν οι δυνητικές εστίες νέων εντάσεων. Σήμερα ή αύριο η ΕΕ θα δώσει στη δημοσιότητα λεπτομέρειες για τις οικονομικές κυρώσεις σε βάρος της Λευκορωσίας, συμμάχου της Ρωσίας, που το Κρεμλίνο χειρίζεται περίπου σαν ουδέτερη ζώνη ανάμεσα στη ρωσική επικράτεια και αυτή των χωρών-μελών του NATO.
