Αφετηρία ευρύτερων αλλαγών και αναδιάταξης δυνάμεων στον πολιτικό χάρτη της χώρας αποτελεί η ανάδειξη του Κυριάκου Μητσοτάκη στην ηγεσία της ΝΔ, με την οποία κλείνει ο κύκλος της παλιάς «καραμανλικής δεξιάς» και το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης μπαίνει σε φάση ανασυγκρότησης, μετασχηματισμού και αποσαφήνισης-επανακαθορισμού της ιδεολογικοπολιτικής του ταυτότητας. Δηλωτική των διαφοροποιήσεων που έχουν συντελεσθεί στην εκλογική βάση της συντηρητικής κεντροδεξιάς παράταξης, η επικράτηση του 47χρονου πολιτικού κόντρα στις δημοσκοπήσεις ερμηνεύεται επίσης ως νίκη των υγιών εκσυγχρονιστικών επιχειρηματικών δυνάμεων του τόπου, που επιζητούν πολιτική έκφραση μέσω ενός φορέα ικανού να αντιπαρατεθεί στον «αριστερό λαϊκισμό».
Το αποτέλεσμα της εσωκομματικής αναμέτρησης στη ΝΔ προκαλεί ικανοποίηση στις Βρυξέλλες, στους κύκλους των δανειστών και σε ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, καθώς εκτιμάται ότι διαμορφώνει συνθήκες και συσχετισμούς δυνάμεων που θα διευκολύνουν την προώθηση μεταρρυθμίσεων και την εφαρμογή αντιδημοφιλών μέτρων που είναι αναγκαία για τη δημοσιονομική προσαρμογή και την ανάταξη της ελληνικής οικονομίας.
Προς το παρόν, η επικράτηση του Κυριάκου Μητσοτάκη εκτιμάται ότι θα αποτελέσει αφετηρία έντονων διεργασιών σε όλο το εύρος του πολιτικού φάσματος, αναγκάζοντας την κυβέρνηση Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ να επανεξετάσουν πολιτικές στρατηγικές και τακτικούς σχεδιασμούς, καθώς θα βρεθούν απέναντι σε μια αξιωματική αντιπολίτευση με καθαρό προγραμματικό λόγο και σαφείς προσανατολισμούς.
Πέρα από την αντιπαράθεση για τα τρέχοντα ζητήματα οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής, το ασφαλιστικό κλπ, η μάχη θα δοθεί και σε καθαρά πολιτικό πεδίο, για την κατάκτηση του «μεσαίου χώρου», που αποτελεί στόχο διεύρυνσης για τα δύο μεγάλα κόμματα.
Υπό την ηγεσία του Κυριάκου Μητσοτάκη, η ΝΔ θα επιδιώξει να ενισχύσει το κεντρώο-κεντροδεξιό προφίλ της και να μετεξελιχθεί σε κόμμα αντίστοιχο των ευρωπαϊκών χριστιανοδημοκρατικών, με έντονα στοιχεία οικονομικού φιλελευθερισμού. Θα αποκτήσει σαφέστερο ιδεολογικο στίγμα, αφήνοντας κατά μέρος τον "καραμανλισμό", που ήταν μέχρι τώρα κάτι σαν υποκατάσταστο ιδεολογικής ταυτότητας. Στη ναφθαλίνη μπαίνει και το συμπίλημα του "ριζοσπαστικού φιλελευθερισμού", που επινοήθηκε για να εκφράσει την ΝΔ στην εποχή του πρώτου συνεδρίου της, επί Κωνσταντίνου Καραμανλή.
Σε τρία μέτωπα
Στην προσπάθεια μετεξέλιξης του κόμματος και διεύρυνσης του ζωτικού του χώρου, ο νέος πρόεδρος της ΝΔ θα έχει βέβαια να αντιμετωπίσει εσωτερικές αντιστάσεις και αντιδράσεις από το παλιό κομματικό κατεστημένο, από τους βαρόνους του «καραμανλισμού», τους εκφραστές της αποδυναμωμένης «λαϊκής δεξιάς» και τους ακροδεξιούς – οι οποίοι σ’ αυτή τη φάση τον υποστήριξαν, επιδιώκοντας ανατροπές που θα απελευθερώσουν δυνάμεις και θα οδηγήσουν σε νέες ισορροπίες.
Θα είναι μια επίπονη διαρκής μάχη σε τρία μέτωπα – απέναντι στην κυβέρνηση, προς τα κόμματα που προσπαθούν τώρα να επιβιώσουν στο χώρο του κέντρου (ΠΑΣΟΚ-Ποτάμι) και στο εσωτερικό της ΝΔ, κόντρα στα κατάλοιπα της «παλαιοδεξιάς» που θα προσπαθούν να φρενάρουν τη μετεξέλιξη της.
Σε πρώτη φάση θα έχει να αναμετρηθεί με την... πραγματικότητα και να επιβεβαιώσει εν τοις πράγμασι την εικόνα του πραγματιστή μεταρρυθμιστή, που είναι έτοιμος να λάβει σκληρά αλλά αναγκαία μέτρα. Θα κληθεί να λάβει σαφή θέση και να διατυπώσει προτάσεις για το ασφαλιστικό και εν συνεχεία για άλλα σημαντικά νομοθετήματα που συναρτώνται με μνημονιακές δεσμεύσεις.
Media και επιχειρηματίες
Προς το παρόν ο Κυριάκος Μητσοτάκης φαίνεται ότι κερδίζει την υποστήριξη των μεγάλων συγκροτημάτων media και μεγάλης μερίδας του επιχειρηματικού κόσμου, που βρίσκουν στο πρόσωπο του έναν αυθεντικό εκφραστή των απόψεων τους, ένθερμο υποστηρικτή των οικονομικών μεταρρυθμίσεων, των αποκρατικοποιήσεων και της ελευθερίας των αγορών.
Με τις σταθερές απόψεις του και τον καθαρό εκσυγχρονιστικό προγραμματικό του λόγο, ο νέος πρόεδρος της ΝΔ έχει κερδίσει ήδη την πρώτη μάχη και στο εκλογικό σώμα. Όχι μόνον επειδή εξασφάλισε την υποστήριξη της πλειοψηφίας των μελών της ΝΔ, αλλά γιατί -όπως δείχνουν τα πρώρα στοιχεία - κατόρθωσε να διευρύνει αυτή τη βάση, προσελκύοντας στην κάλπη χιλιάδες ψηφοφόρους άλλων κομμάτων, που έσπευσαν να εκφράσουν την προτίμηση τους.
Οι 60άρηδες ψήφισαν ανανέωση
Όμως, το «νέο» επαγγέλλεται για τη ΝΔ, στηρίζεται σαθρές κομματικές βάσεις: Οι ψηφοφόροι που προσήλθαν στις κάλπες και έδωσαν εντολή στον κ. Μητσοτάκη να προχωρήσει σε ανανέωση-εκσυγχρονισμό του κόμματος, είναι κατά μέσο όρο 60άρηδες, σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία.
Μαζί με το κόμμα, ο νέος πρόεδρος πρέπει να ανανεώσει και την εκλογική του βάση. Η διεύρυνση προς το χώρο του κέντρου δεν αρκεί βέβαια. Θα χρειασθεί να απευθυνθεί σε νεότερες ηλικιακές ομάδες όλου του πολιτικού φάσματος, με καινούργιες ιδέες και ρεαλιστικές προτάσεις και με την ανάλογη καθημερινή πολιτική πρακτική.
Ο μεγάλος κίνδυνος είναι να μείνει στη μέση η προσπάθεια μετεξέλιξης της ΝΔ σε σύγχρονο κόμμα της ευρωπαϊκής κεντροδεξιάς και να περιορισθεί σε ένα λίφτινγκ φιλελευθερισμού που θα απαλείψει/συγκαλύψει τα δεξιά χαρακτηριστικά της.
