Παγκόσμια αγωνία και έντονες ανησυχίες προκαλούν οι εξελίξεις στην Ουκρανία, όπου με μεθοδικές κινήσεις προετοιμάζεται το έδαφος για μία “ανάφλεξη”, που θα αλλάξει άρδην γεωπολιτικές ισορροπίες και θα καθορίσει την έκβαση διεθνών ανταγωνισμών για πολιτικοστρατιωτική ισχύ, ζώνες επιρροής και έλεγχο ενεργειακών πόρων.
Ο ήχος των όπλων δεν έχει ακουστεί ακόμα, αλλά ο πόλεμος έχει ήδη αρχίσει. Διεξάγεται σε πολιτικοστρατιωτικά επιτελεία, όπου οι “σκακιέρες” έχουν στηθεί και σχεδιάζονται κινήσεις βάσει εναλλακτικών σεναρίων, καθώς καμία πλευρά δεν μπορεί να είναι σίγουρη για τον τρόπο αντίδρασης της άλλης.
Την βραδυφλεγή βόμβα προσπαθεί τώρα να εξουδετερώσει ο Ουκρανός πρόεδρος, βλέποντας ότι ο ίδιος και η χώρα του γίνονται πιόνια στην αντιπαράθεση των υπερδυνάμεων κι ότι υπάρχει κίνδυνος ολοκληρωτικής καταστροφής. Προσπαθεί να βρει πεδίο συνεννόησης με τη Μόσχα και δηλώνει ότι δεν υπάρχει κίνδυνος εισβολής, την ώρα που ο ουκρανικός στρατός εκπαιδεύει εφέδρους για να τους εντάξει στις μονάδες του αν παραστεί ανάγκη.
Σε ετοιμότητα βρίσκεται ο ρωσικός στρατός, που συνεχίζει τις υποτιθέμενες "ασκήσεις" κοντά στα σύνορα. Εντονες ανησυχίες προκαλεί η πληροφορία ότι στις μεθοριακές μονάδες αποστέλλονται φιάλες αίματος και ιατρικός εξοπλισμός για την περίθαλψη τραυματιών.
Παίζει το τελευταίο χαρτί
Στην Ουκρανία βρίσκεται σε εξέλιξη η προσπάθεια υλοποίησης της δεύτερης φάσης του αμερικανοΝΑΤΟϊκού σχεδίου για “στρατηγική περικύκλωση” της Ρωσίας, με στόχο να οδηγηθεί σε περιθωριοποίηση και να περιοριστεί ο διεθνής ρόλος της.
Στριμωγμένη η Ρωσία του Πούτιν, αγωνίζεται να αποφύγει τη “θηλιά” και αμύνεται... επιτιθέμενη. Διαβεβαιώνει σε όλους τους τόνους ότι δεν πρόκειται να εισβάλει στην Ουκρανία, αλλά συγκεντρώνει στρατεύματα στα σύνορα, κινητοποιεί ναυτικές δυνάμεις στη Μαύρη Θάλασσα και στη Βαλτική – και παράλληλα θέτει όρους: Ζητά να σταματήσει η επέκταση του ΝΑΤΟ προς ανατολάς – δηλαδή να μην ενταχθεί η Ουκρανία στο ΝΑΤΟ – και να μην εγκατασταθούν ΝΑΤΟϊκές βάσεις στις γειτονικές χώρες. Απώτερος κρυφός στόχος της είναι η “φινλανδοποίηση” της Ουκρανίας και η προσάρτηση των ανατολικών ρωσόφωνων περιοχών της -όπως έγινε με την Κριμαία.
Στην Ουκρανία η Μόσχα παίζει το τελευταίο της χαρτί. Αν υποχωρήσει, θα έχει “τελειώσει” ως υπερδύναμη και θα έχει χάσει κατά κράτος στην αντιπαράθεση με τη Δύση. Δεν θα μπορεί να είναι πλέον ούτε υπολογίσιμος και αξιόπιστος εταίρος ούτε για την Κίνα, την οποία θα ήταν αναγκασμένη να προσεγγίσει σε ένα σενάριο μελλοντικών γεωπολιτικών ισορροπιών.
Πολεμική υστερία
ΗΠΑ και ΝΑΤΟ δίνουν προς το παρόν έμφαση στον “ψυχολογικό” και τον επικοινωνιακό πόλεμο, επιμένοντας σε βαθμό... “υστερίας” ότι επίκειται ρωσική εισβολή, η οποία – όπως υποστηρίζουν – θα πραγματοποιηθεί στα τέλη Φεβρουαρίου. Υπό την πίεση του Πενταγώνου και των υπέρμαχων της σκληρής γραμμής, ο πρόεδρος Μπάιντεν αναγκάστηκε να ανακοινώσει ότι ενισχύει την αμερικανική στρατιωτική παρουσία στην ανατολική Ευρώπη.
Μέσα στο πολεμικό κλίμα που δημιουργείται, οι Ευρωπαίοι ακολουθούν – αν και δεν ευθυγραμμίζονται πλήρως με την Ουάσιγκτον. Ο λόγος είναι οι εσωτερικές αντιδράσεις και τα ιδιαίτερα συμφέροντα, τα οποία δεν μπορούν να αγνοήσουν οι κυβερνήσεις, παρά τον φιλοΝΑΤΟϊκό προσανατολισμό τους.
Προτιμούν μπίζνες
Ενδεικτικό είναι ότι την ώρα που οι κυβερνήσεις των χωρών τους ανέβαζαν τους τόνους της πολεμικής κατά της Ρωσίας, οι ηγεσίες των Ενώσεων Βιομηχάνων της Ιταλίας και της Γερμανίας συναντούσαν τον Πούτιν στη Μόσχα, προκειμένου να συζητήσουν τρόπους εκτόνωσης της κρίσης, μαζί με σχέδια για μεγάλες επενδύσεις και διεύρυνση των εμπορευματικών συναλλαγών.
Επισημαίνεται ότι οι ετήσιες γερμανικές εξαγωγές προς τη Ρωσία είναι περίπου 24 δισ. ευρώ. Αν επιβληθούν οι οικονομικές κυρώσεις που έχουν “έτοιμες στο τσεπάκι” οι ΗΠΑ, θα μειωθούν δραστικά, τουλάχιστον κατά 10 δισ. σε πρώτη φάση. Οι μεγάλες γερμανικές επιχειρήσεις δεν είναι διατεθειμένες να θυσιάσουν τόσο τζίρο “για τα μάτια” του ΝΑΤΟ, της Ουάσιγκτον και της Ουκρανίας.
Το Κίεβο κάνει πίσω
Το πρόβλημα για τους Αμερικανούς και το ΝΑΤΟ είναι ότι αλλάζει στάση και η ουκρανική ηγεσία, μπροστά στον κίνδυνο μιάς σύρραξης που θα είχε καταστροφικές συνέπειες για τη χώρα. Ο πρόεδρος Ζελένσκι που υπερθεμάτιζε αρχικά στην πολεμική κατά της Μόσχας, δηλώνει τώρα ότι δεν υπάρχει περίπτωση ρωσικής εισβολής. Χαρακτηρίζει αβάσιμη κινδυνολογία τους ισχυρισμούς της Ουάσιγκτον και διαβεβαιώνει ότι υπάρχουν περιθώρια συνεννόησης με τη Μόσχα.
Προφανής στόχος του η αποκλιμάκωση της έντασης και η εξουδετέρωση της βραδυφλεγούς βόμβας που απειλεί την Ουκρανία, η οποία πληρώνει ήδη βαρύ τίμημα, πριν καν πέσει η πρώτη “τουφεκιά”: Το πολεμικό κλίμα που δημιουργήθηκε το τελευταίο δίμηνο και η κινδυνολογία έχουν παραλύσει την ουκρανική οικονομία, η οποία βρισκόταν ήδη σε κρίση.
Οι οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές επιπτώσεις θα είναι τεράστιες αν συνεχιστεί και κλιμακωθεί περαιτέρω η ένταση.
Χ. ΝΙΑΚΑΣ