Τον κώδωνα του κινδύνου να εκτροχιασθεί ο προϋπολογισμός του 2017 λόγω των υψηλών δαπανών για συντάξεις έκρουσε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, ενώ η κυβέρνηση αντιδρά με οργή στις προτάσεις του για μερική ιδιωτικοποίηση της κοινωνικής ασφάλισης.
Μιλώντας στο ασφαλιστικό συνέδριο του Economist, ο Γ. Στουρνάρας προειδοποίησε για εκτροχιασμό της εκτέλεσης του προϋπολογισμού, υπογραμμίζοντας ότι είναι ενδεχόμενο να απαιτηθούν, τελικά, πολύ μεγαλύτερες «ενέσεις» στον ΕΦΚΑ.
«Παρά τις πολυάριθμες παρεμβάσεις, το ασφαλιστικό σύστημα παραμένει δαπανηρό», τόνισε ο κ. Στουρνάρας, σημειώνοντας ότι «οι μεταβιβάσεις από τον κρατικό προϋπολογισμό προς τα ασφαλιστικά ταμεία/ΕΦΚΑ ανήλθαν σε 7,6% του ΑΕΠ το 2016 και αναμένεται να φθάσουν το 9,9% του ΑΕΠ το 2017, καθώς οι συντάξεις του Δημοσίου παρέχονται πλέον και αυτές από τον ΕΦΚΑ. Αυτό ισοδυναμεί με περισσότερο από το ένα τρίτο των δαπανών του τακτικού προϋπολογισμού το 2017».
Αναφερόμενος στο ενδεχόμενο να απαιτηθούν μεγαλύτερες από τις προβλέψεις «ενέσεις» από το Δημόσιο στον ΕΦΚΑ, ο κ. Στουρνάρας είπε ότι «τα εκτιμώμενα μεγέθη ενδέχεται στην πραγματικότητα να διαμορφωθούν ακόμη υψηλότερα, καθώς
- υπάρχει σήμερα ένας σημαντικός αριθμός συνταξιούχων προς τους οποίους η καταβολή της σύνταξης εκκρεμεί, κάτι που δεν έχει ληφθεί υπόψη στις προβολές και
- η είσπραξη των εσόδων του ΕΦΚΑ μέχρι τώρα αντιμετωπίζει πολλές προκλήσεις και εκτιμάται ότι θα υπάρξει υστέρηση σε σχέση με το στόχο για το 2017».
Σε αυτό το σημείο της ομιλίας του, ο διοικητής της ΤτΕ έθεσε το θέμα μιας νέας περικοπής των συντάξεων, χωρίς να διευκρινίζει αν αναφέρεται σε όσα ήδη συζητούνται με το ΔΝΤ για το 2019 (κατάργηση προσωπικής διαφοράς) ή σε άλλες παρεμβάσεις.
«Αυτές οι δημοσιονομικές πιέσεις», τόνισε, «μπορεί να καταστεί αναγκαίο να μετριαστούν μέσω αναπροσαρμογών σε ορισμένες συντάξεις. Και τούτο διότι ορισμένες συνταξιοδοτικές παροχές στην Ελλάδα παραμένουν σχετικά γενναιόδωρες, με βάση τόσο τα ελληνικά όσο και τα διεθνή δεδομένα».
Ιδιωτικές συντάξεις
Ο διοικητής της ΤτΕ τάχθηκε υπέρ της μερικής ιδιωτικοποίησης του συνταξιοδοτικού συστήματος, τονίζοντας ότι οι περικοπές στις συντάξεις δείχνουν ότι «ένα επαρκές και, ταυτόχρονα, βιώσιμο “αμιγώς κοινωνικοασφαλιστικό” σύστημα δεν είναι οικονομικά εφικτό υπό τις παρούσες συνθήκες στην Ελλάδα».
«Η οικονομική ασφάλεια μετά τη συνταξιοδότηση», πρόσθεσε, «δεν πρέπει και δεν μπορεί να παρέχεται από μία και μόνη πηγή. Τα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης, τα συνταξιοδοτικά προγράμματα που παρέχουν οι εργοδότες και οι προσωπικές αποταμιεύσεις είναι όλα τους απαραίτητα και συμπληρωματικά τμήματα ενός ενιαίου συστήματος που του διασφαλίζουν προσιτό κόστος, επάρκεια και βιωσιμότητα».
Για να λειτουργήσουν τα ταμεία επαγγελματικής ασφάλισης, θα πρέπει να αλλάξει η ισχύουσα νομοθεσία, υπογράμμισε ο κ. Στουρνάρας, προτείνοντας σειρά τροποποιήσεων στο σχετικό νόμο (ν. 3029/2002). «Η επικείμενη ενσωμάτωση της νέας οδηγίας της ΕΕ «ΙΕΣΠ II» στην ελληνική έννομη τάξη αποτελεί ευκαιρία για μια νέα μεταμόρφωση, μέσω της οποίας πρέπει να επιδιωχθεί η διασφάλιση ότι τα ταμεία θα λειτουργούν σωστά και θα εκπληρώνουν το σκοπό τους», πρόσθεσε.
Για τον τρίτο πυλώνα του συστήματος, τα προσωπικά συνταξιοδοτικά προϊόντα, ο κ. Στουρνάρας ανέφερε ότι «η Ελλάδα δεν έχει να επιδείξει κάτι σημαντικό, διότι δεν διαθέτει το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο» και πρότεινε «τη θέσπιση ενός απλού πλαισίου που θα διέπει τα προσωπικά συνταξιοδοτικά προϊόντα και μέσα από φορολογικά κίνητρα θα ενθαρρύνει την υιοθέτησή τους».
Κυβέρνηση: «Ακραίες απόψεις»
Οι αναφορές του διοικητή της ΤτΕ σε ένα μερικώς ιδιωτικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης προκάλεσαν δυσφορία στην κυβέρνηση.
Κυβερνητικοί κύκλοι κατηγόρησαν τον κ. Στουρνάρα ότι «προωθεί απόψεις που είναι πιο ακραίες, ακόμα και από αυτές των υπερασπιστών του πιο σκληρού αμερικανικού φιλελευθερισμού». Πρόκειται για απόψεις που «οδηγούν στην πλήρη απορρύθμιση και είναι της λογικής, ο καθένας μόνος του», ανέφεραν οι ίδιες πηγές.