Κατεστραμμένα, καμένα, αναποδογυρισμένα αυτοκίνητα, σπασμένα παράθυρα, κρατήρες στον κήπο: στη Μαρτακέρτ, στο βορειοανατολικό Ναγκόρνο Καραμπάχ, το στρατιωτικό νοσοκομείο αποτέλεσε στόχο ενός σφοδρού βομβαρδισμού.
Ήταν γύρω στις 17:30 (τοπική ώρα) προχθές, Τετάρτη, σε αυτή την κωμόπολη των 5.000 κατοίκων που άδειασε σχεδόν από τις 27 Σεπτεμβρίου όταν ξεκίνησαν οι εχθροπραξίες ανάμεσα στους Αρμένιους αυτονομιστές και τον στρατό του Αζερμπαϊτζάν.
Στρατιώτες που επέστρεφαν τραυματισμένοι από το μέτωπο, σε απόσταση περίπου δέκα χιλιομέτρων, είχαν μόλις φθάσει με ασθενοφόρο και ένα αυτοκίνητο για να νοσηλευθούν σε αυτό το μικρό νοσοκομείο.
«Και τότε ακούστηκαν οι σειρήνες. Ορισμένοι κατάφεραν να φθάσουν στο υπόγειο», εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Γκεβόργκ Ταντεβοσιάν, ένας γιατρός 31 ετών.
«Βομβαρδιστήκαμε από ένα αεροπλάνο, εκτόξευσε ρουκέτες και στη συνέχεια μια βόμβα διασποράς», δηλώνει ο άνδρας που φοράει στολή παραλλαγής και έχει ένα πολυβόλο στη ζώνη.
Η στέγη του φυλακίου της εισόδου ανατινάχθηκε. Η περίφραξη που χώριζε το νοσοκομείο από τον δρόμο κατέρρευσε σε όλο το μήκος της.
Στον κήπο, η πρόσκρουση δύο βομβών άνοιξε κρατήρες βάθους τουλάχιστον ενός μέτρου.
Σε ό,τι απέμεινε από τον χώρο στάθμευσης, δεκάδες αυτοκίνητα, μικρά και μεγαλύτερα φορτηγά δεν αντιστάθηκαν στη βιαιότητα των πληγμάτων.
Είκοσι τέσσερις ώρες αργότερα, ένα απανθρακωμένο λάστιχο αυτοκινήτου καίει ακόμη.
Στο βάθος τα περίπου είκοσι παράθυρα του κυρίως μονώροφου κτιρίου ανατινάχθηκαν. Παντού θραύσματα γυαλιών πάνω στο μπετόν των εισόδων.
«Ήμασταν έξω για να βοηθήσουμε εκείνους που έφερναν τους τραυματισμένους στρατιώτες και ξαφνικά γκρεμίστηκαν τα πάντα», λέει ο Βικτόρ Μινασιάν, με ένα επίδεσμο να καλύπτει το πρόσωπό του μέχρι το ύψος των ματιών.
«Δεν συνειδητοποίησα αμέσως τι συνέβαινε. Όταν ξαναβρήκα τις αισθήσεις μου, κάποιος φώναζε εδώ, κάποιος εκεί», λέει ο 46χρονος οδηγός.
Δεν είναι δυνατόν να υπολογιστεί ο αριθμός των τραυματιών, ούτε των στρατιωτών που νοσηλεύονταν την ώρα της επίθεσης. Σε κάθε περίπτωση, το νοσοκομείο έπρεπε να εγκαταλειφθεί.
Στο κυρίως κτίριο, μόνο κάποια κρεβάτια και πολλά δωμάτια είναι εντελώς άδεια. Στο υπόγειο, μερικά στρώματα στο πάτωμα.
Μετά τον βομβαρδισμό «μεταφέραμε γρήγορα τους τραυματίες αλλού», εξηγεί ο νεαρός γιατρός, που ήρθε από το Γερεβάν, όπου εργάζεται, γιατί «είναι το χωριό μου, γεννήθηκα εδώ, είναι φυσικό να θέλω να το υπερασπιστώ».
Όχι μακριά από εκεί, σε έναν από τους δασωμένους λόφους που περιβάλλουν το νοσοκομείο, μπορούσαν να ακουστούν χθες, Πέμπτη, πυρά πυροβολικού των δυνάμεων του Ναγκόρνο Καραμπάχ.
Στη συνέχεια, μερικά δευτερόλεπτα αργότερα, ακούστηκε ένας πιο βαρύς και πιο μακρινός ήχος εκρήξεων προς την κατεύθυνση του Αζερμπαϊτζάν.
Στα 200 μέτρα από το νοσοκομείο, ένας κάτοικος του χωριού, ο 56χρονος Κάρλεν Αγκαμπεκιάν, δείχνει στους δημοσιογράφους του Γαλλικού Πρακτορείου το μικρό σπίτι του γείτονά του το οποίο χτυπήθηκε επίσης από βόμβα.
«Ο ιδιοκτήτης είναι στο μέτωπο» λέει ο άνδρας με ένα παλιό Καλάσνοιοφ κρεμασμένο στον ώμο.
«Στην αρχή κάηκε το σπίτι, μετά η φωτιά επεκτάθηκε στο γειτονικό υπόστεγο, δεν μπορέσαμε να τη σβήσουμε», είπε.
Τα αποκαΐδια καπνίζουν ακόμη.
Η βόμβα διασποράς που έπληξε την περιοχή του νοσοκομείου προκάλεσε από μόνο της τριάντα ή σαράντα εκρήξεις, εξηγεί.
«Ήταν ο πιο σφοδρός βομβαρδισμός που είχαμε στο χωριό», αφότου ξεκίνησαν οι μάχες.
Πριν από λίγο, το υπουργείο Άμυνας του Ναγκόρνο Καραμπάχ ανακοίνωσε τον θάνατο άλλων 29 στρατιωτών, με αποτέλεσμα ο συνολικός αριθμός των θανάτων στρατιωτών του θυλάκου να φθάσει τους 633 αφότου ξέσπασαν οι μάχες με τις δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν στις 27 Σεπτεμβρίου.