Πολιτική

Μυστικό δείπνο στη Ρώμη


Μπροστά σφαγή και στο παρασκήνιο ειρηνευτικές πρωτοβουλίες με παραχώρηση χώρου και ισχυρότερου ρόλου στην Ιταλία στο ευρωπαϊκό εγχείρημα. Όλοι οι δρόμοι οδηγούν στη Ρώμη, σύμφωνα με μια παλιά παροιμία. Κάτι τέτοιο συνέβη και χθες Τρίτη. Η ιταλική πρωτεύουσα για λίγο επανεμφανίστηκε ως η πολιτική καρδιά της Ευρώπης στις 9 Φεβρουαρίου καθώς οι υπουργοί Εξωτερικών της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Ολλανδίας, του Βελγίου και του Λουξεμβούργου συναντήθηκαν στην πόλη για έναν... μυστικό δείπνο. Η ίδια η συνάντηση ήταν μια άκρως συμβολική εκδήλωση: οι εκπρόσωποι των έξι ιδρυτικών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης συζήτησαν τις πολλαπλές κρίσεις του μπλοκ στην πόλη όπου υπεγράφη η αρχική συνθήκη. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα του POLITICO, στόχος των έξι είναι η δημιουργία μιας άτυπης ομάδας χωρών-μελών του ευρωπαϊκού πυρήνα, προκειμένου να δοθεί νέα ώθηση στο ευρωπαϊκό εγχείρημα.

Σε αυτήν την τακτική συνέβαλε και η αναταραχή στις αγορές και η κρίση με επίκεντρο τη Deutsche Bank καθώς οι γερμανοί νοιώθουν να αποδυναμώνονται και οι Γάλλοι φοβούνται τις συνέπειες μιας νέας τραπεζικής κρίσης (ντόμινο). Παράλληλα, καταλυτικό ρόλο διαδραμάτισε η σύγκρουση του Μάριο Ντράγκι με τον Γενς Βάιντμαν, όπου ο πρώτος επέρριψε σαφείς ευθύνες στον δεύτερο ότι συνωμοτεί για τη διατήρηση του πληθωρισμού σε πολύ χαμηλά επίπεδα, για να έρθει η κοινή απάντηση Γερμανίας-Γαλλίας ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν είναι σε θέση να δημιουργήσει μακροπρόθεσμη βιώσιμη ανάπτυξη για την Ευρωζώνη, και για αυτόν τον λόγο θα πρέπει να ισρυθεί ένα υπουργείο Οικονομικών της ευρωζώνης.

Οι υπουργοί Εξωτερικών της πάλαι ποτέ ΕΟΚ, ο Βέλγος Ντιντιέ Ρέιντερς, ο Γάλλος Λοράν Φαμπιούς, ο Γερμανός Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ, ο Ιταλός Πάολο Τζεντιλόνι, ο Λουξεμβούργιος Ζαν Ασελμπορν και ο Ολλανδός Μπερτ Κέντερς συζήτησαν για την κατάσταση της Ευρώπης στην πόλη, στην οποία ιδρύθηκε η Ε.Ε. το 1957.

«Οι Ιταλοί θέλουν ήδη να προετοιμαστούν κάπως αναλογιζόμενοι σε πολιτικό επίπεδο ποια μορφή θα πρέπει να έχει η Ενωση, προτού αρχίσουμε να γιορτάζουμε» ανέφερε διπλωμάτης της Ε.Ε. «Γιορτάζουμε όλοι μας τις ίδιες αξίες και τα ίδια συμφέροντα;» αναρωτήθηκε.

Με δεδομένο τον καλπάζοντα ευρωσκεπτικισμό σε όλη τη Γηραιά ήπειρο, που έχει ενισχυθεί από τις βρετανικές απαιτήσεις για μεταρρύθμιση, έχει γίνει μεγάλη συζήτηση για μια Ευρώπη «à la carte». Το Plan A των έξι ΥΠΕΞ είναι να προωθήσουν την Ευρώπη με την ίδια ταχύτητα και όχι τη διάσπασή της σε Ευρώπη δύο ταχυτήτων. Το ζητούμενο είναι να στοχαστούν πάνω στο μέλλον της Ευρώπης, ανέφερε μια διπλωματική πηγή στο POLITICO, εξηγώντας το αντικείμενο της συνάντησης. Η ίδια πηγή διευκρίνιζε ότι το δείπνο δεν έχει δημοσιοποιηθεί, ούτε υπάρχουν σχετικές αναφορές στα ευρωπαϊκά ΜΜΕ.

Προειδοποιήση προς τη Βρετανία

Οι υπουργοί Εξωτερικών έξι ιδρυτικών κρατών της ΕΕ εξέδωσαν κοινό ανακοινωθέν, στο οποίο παραδέχονται ότι η Ευρώπη αντιμετωπίζει κρίσιμες προκλήσεις, εξαιτίας της προσφυγικής κρίσης, αλλά και της τρομοκρατικής απειλής, ενώ επιμένουν ότι η περαιτέρω ενσωμάτωση προσφέρει τη βέλτιστη οδό για την αντιμετώπιση των προκλήσεων αυτών. Το κοινό ανακοινωθέν των ΥΠΕΞ αποτελεί έμμεση προειδοποίηση προς τη Βρετανία ότι η Ενωση είναι αποφασισμένη να προχωρήσει ακόμη και χωρίς αυτήν.

Το δείπνο ήρθε σε μια δύσκολη στιγμή. Η Ευρώπη πρέπει να αντεπεξέλθει στο κίνδυνο μιας παρατεταμένης κρίσης από το μεταναστευτικό και την επαναδιαπραγμάτευση της ένταξης της Βρετανίας στην ΕΕ. Αν και το Λονδίνο και τις Βρυξέλλες σημειώνουν πρόοδο στις συνομιλίες τους, δεν είναι όλοι ευχαριστημένοι με τα σχέδιά τους για να δώσουν μεγαλύτερες εξουσίες στα εθνικά κοινοβούλια και μείωση της πρόσβασης των μεταναστών στις παροχές. Εν τω μεταξύ, η Ελλάδα υπόσχεται να κάνει περισσότερα για να εξασφαλίσει τα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ωστόσο πολλά μέλη του μπλοκ θέλουν να την απομονώσουν για να γίνει πιο δύσκολη για τους αιτούντες άσυλο να κινηθούν προς το βορρά.

Τα προβλήματα αυτά επηρεάζουν δυσμενώς την ιδρυτικά μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα οποία κατά πάσα πιθανότητα αισθάνονται σαν να έχουν χάσει τον πολιτικό έλεγχο του μπλοκ. Για πάνω από 60 χρόνια το μπλοκ έχει γίνει τόσο μεγάλο και ετερογενές που καθίσταται δύσκολο να κυβερνηθεί.

Αυτό ήταν ιδιαίτερα αληθές κατά την τελευταία δεκαετία. Τώρα, που πλησιάζει το δημοψήφισμα του Λονδίνου αναγκάζει τα άλλα μέλη να συντάξουν τις συμφωνίες που ανοιχτά αναγνωρίζουν, για πρώτη φορά, ότι δεν είναι όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ θα ενσωματωθούν με την ίδια ταχύτητα.

Πολλές ευρωπαϊκές χώρες της Σκανδιναβίας και της Ανατολικής ανταποκρίθηκαν θετικά σε ορισμένα από τα αιτήματα της Βρετανίας. Αυτές περιλαμβάνουν την προειδοποίηση ότι οι αποφάσεις που λαμβάνονται από τα μέλη της ευρωζώνης δεν επηρεάζουν τους ομολόγους τους εκτός ευρωζώνης στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ότι στα μέλη του μπλοκ θα δοθεί περισσότερη δύναμη για να ασκήσει βέτο σε πολιτικές που προτείνονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. 

Για δεκαετίες, η υπόσχεση της οικονομικής ευημερίας ήταν αυτό που κράτησε την Ευρωπαϊκή Ένωση ενωμένη. Αλλά παρατεταμένη κρίση στην Ευρώπη και η αυξανόμενη ποικιλομορφία είναι που καθιστά πιο δύσκολο να επιτευχθεί συναίνεση. Σε απάντηση, ορισμένα μέλη ου αναζητούν λύσεις σε περιφερειακό επίπεδο.