Σε επιστήμη είχαν αναγάγει την ένταξη στο ν. Κατσέλη για την προστασίας της 1ης κατοικίας τους, χιλιάδες δανειολήπτες, οι οποίοι αποδεικνύεται, ότι, τελικά, δεν είναι αναξιοπαθούντες, αλλά απλώς… επιτήδειοι.
Εξασφάλισαν έτσι μακροχρόνια προστασία από το κυνήγι των τραπεζών, πληρώνοντας ένα ασήμαντο, συμβολικό ποσό, για την εξυπηρέτηση των δανείων τους, μέχρι και το έτος 2032, που έχει προγραμματιστεί να εκδικαστεί η υπόθεσή τους.
Το σχετικό νομικό πλαίσιο (ν. 3869/2010), που ψηφίστηκε το 2010 από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, εφαρμόστηκε μέχρι και τον Φεβρουάριο του 2019, σχεδόν για μια δεκαετία, προστάτεψε χιλιάδες νοικοκυριά, που είχαν πραγματικά, ανάγκη στήριξης, γιατί θα έχαναν το σπίτι τους, αλλά αρκετοί «πονηροί» εκμεταλλεύτηκαν κενά του νόμου, τα οποία δεν διορθώθηκαν από όλες τις κυβερνήσεις που παρέλασαν μέχρι και τον Φεβρουάριο του 2019 (ΠΑΣΟΚ, συγκυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ), όταν και καταργήθηκε.
Τα επιχειρήματά τους είναι αστεία, αλλά έγιναν δεκτά κατά τη συζήτηση των ασφαλιστικών μέτρων, επειδή κυρίως δεν υπήρχε η δυνατότητα διασταύρωσης των στοιχείων που επικαλούνταν.
Η διαδικασία προέβλεπε την κατάθεση ασφαλιστικών μέτρων στο δικαστήριο με τα οποία υποστήριζαν ότι δεν μπορούν να εξυπηρετούν το δάνειο που έλαβαν για την πρώτη κατοικία τους.
Με βάση τα στατιστικά, οι 9 στους 10 κέρδιζαν τα ασφαλιστικά μέτρα και οριζόταν κύρια δικάσιμος της υπόθεσής τους, για αρκετά χρόνια αργότερα, όπου θα γινόταν συζήτηση επί της ουσίας του αιτήματός τους.
Μέχρι την οριστική εκδίκαση, το δικαστήριο τους επιδίκασε να πληρώνουν κάθε μήνα ένα ελάχιστο ποσό, (κοντά στους τόκους τους δανείου) το οποίο προέκυπτε από τα εισοδήματα που επικαλούνταν.
Όταν εκδικάζονταν η κύρια υπόθεσή τους, τότε το δικαστήριο, αν έκρινε ότι είχαν δίκιο, τους «κούρευε» βαθιά το στεγαστικό δάνειο που είχαν λάβει και η μηνιαία δόση μειώνονταν δραστικά.
Όσοι έχαναν την υπόθεση, αναβίωναν οι δόσεις που δεν είχαν πληρώσει στο μεσοδιάστημα και υποχρεώνονταν να εξοφλήσουν κανονικά το δάνειό τους.
Υπάρχει όμως ένας σημαντικός αριθμός προσφυγών, υπολογιζόμενες σε 70.000, οι οποίες εκκρεμούν σήμερα στα δικαστήρια, ενώ, αποδεικνύεται, από τα στοιχεία της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους ότι ορισμένες από τις υποθέσεις αυτές, έχουν πάρει ημερομηνία εκδίκασης το έτος 2032.
Στους συγκεκριμένους δανειολήπτες, δόθηκε την άνοιξη του 2019 η δυνατότητα να παραιτηθούν της προσφυγής τους και να ενταχθούν στο νέο καθεστώς προστασίας, το οποίο όμως προϋπέθετε, άρση φορολογικού και τραπεζικού απορρήτου και φυσικά αρνήθηκαν να παραιτηθούν από τη δικαστική οδό που έχουν επιλέξει.
Πάντως σύμφωνα με ένα στατιστικό στοιχείο, ενώ οι 9 στους 10 λαμβάνουν κερδίζουν τα ασφαλιστικά μέτρα, στο τελικό στάδιο της εκδίκασης δικαιώνονται μόνο 2 στους 10. Ωστόσο έχουν κερδίσει ασυλία από το κυνήγι των τραπεζών, στο διάστημα από την εκδίκαση των ασφαλιστικών μέτρων μέχρι και την οριστική εκδίκαση της υπόθεσής τους.
Τα 5 κόλπα των στρατηγικών κακοπληρωτών
Από τα στοιχεία της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους προκύπτουν πέντε χαρακτηριστικές περιπτώσεις στρατηγικών κακοπληρωτών, που έχουν εξασφαλίσει ασυλία, μέχρι την εκδίκαση των υποθέσών τους. Ειδικότερα:
- Οικογένεια με 1 τέκνο και με εισόδημα 3.000 ευρώ μηνιαίως δηλώνει ότι το τέκνο πηγαίνει σε ιδιωτικό σχολείο επί σειρά ετών και η απομάκρυνσή του από αυτό θα επιφέρει ψυχολογική βλάβη. Ως εκ τούτου, ο οφειλέτης δηλώνει ότι αδυνατεί να πληρώσει πάνω από 50 ευρώ μηνιαίως προς την τράπεζα για το στεγαστικό του δάνειο.
- Οικογένεια με 2 τέκνα και με εισόδημα 4.000 ευρώ μηνιαίως δηλώνει ότι φιλοξενεί στο σπίτι άνεργο συγγενή, του οποίου καλύπτει τις δαπάνες διαβίωσης. Ως εκ τούτου, ο οφειλέτης δηλώνει ότι αδυνατεί να πληρώσει πάνω από 100 ευρώ μηνιαίως προς την τράπεζα για το στεγαστικό του δάνειο.
- Οφειλέτης που διαθέτει δύο σπίτια, ένα σπίτι 250 τ.μ., αξίας 350.000 ευρώ , στο οποίο υπάρχει υποθήκη και μη εξυπηρετούμενο δάνειο ύψους 300.000 ευρώ , και ένα σπίτι 50 τ.μ., αξίας 80.000 ευρώ , χωρίς υποθήκη, δηλώνει ότι το 2ο σπίτι αποτελεί την 1η κατοικία του, και άρα είναι επιλέξιμος για προστασία 1ης κατοικίας. Μετά από 3 αναβολές της δίκης, φτάνει η τελική εκδίκαση, οπότε μερικές ημέρες πριν από τη δίκη, αποσύρει την αίτησή του και προσέρχεται να ρυθμίσει τα χρέη του με την τράπεζα.
- Συνταξιούχος, με οφειλές σε Τράπεζες που δημιουργήθηκαν κατά τον χρόνο που ήταν έμπορος: σύμφωνα με το Ν. 3869/2010 και τη σχετική νομολογία, δεν εντάσσονται στο πεδίο εφαρμογής αυτού και δεν μπορούν να ρυθμιστούν οι οφειλές που προέκυψαν από εμπορική δραστηριότητα, ακόμα και αν κατά τον χρόνο της αίτησης, ο αιτών δεν έχει πλέον εμπορική δραστηριότητα. Ωστόσο, αυτό κρίνεται κατά τον χρόνο έκδοσης της απόφασης. Στο μεταξύ, ο αιτών, αν και γνωρίζει ότι η αίτηση δεν θα γίνει δεκτή, την καταθέτει, καθότι με την κατάθεση πετυχαίνει αναστολή καταδιωκτικών μέτρων. Παίρνει μία δικάσιμο σε απώτερο χρόνο (π.χ. 2030), καταβάλλοντας στο μεταξύ μία χαμηλή δόση για την προστασία της κατοικίας του για πολλά έτη, και μεταθέτει έτσι το πρόβλημα για το μέλλον. Στο μεταξύ, ο πιστωτής δεν μπορεί να προβεί σε καταδιωκτικά μετρά (πλειστηριασμό) της κατοικίας του.
- Δανειολήπτης που έλαβε δάνεια, των οποίων οι δόσεις είναι υπερπολλαπλάσιες από τα εισοδήματα που είχε κατά τη στιγμή της λήψης των δανείων: σύμφωνα με πάγια νομολογία βάσει του Ν. 3869/2010, η εν λόγω περίπτωση συνιστά χαρακτηριστική περίπτωση που κρίνεται δόλιος ο δανειολήπτης και δεν δίνει ρύθμιση των δανείων του το δικαστήριο. Επίσης κρίνεται κατά τον χρόνο έκδοσης της απόφασης. Ωστόσο, ο αιτών, αν και γνωρίζει ότι αναμένεται να κριθεί ως δόλιος, και συνακόλουθα η αίτηση δεν θα γίνει δεκτή, εν τούτοις την καταθέτει, λαμβάνει μακρινή δικάσιμο και καταθέτει τη χαμηλή δόση που όρισε η προσωρινή διαταγή, μεταθέτοντας το πρόβλημα για το μέλλον.