Μετά από 11 χρόνια μηδενικών ή αρνητικών επιτοκίων στην ευρωζώνη, η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ άφησε σήμερα σαφώς να εννοηθεί ότι οι κεντρικοί τραπεζίτες θα προχωρήσουν σε διαδοχικές αυξήσεις επιτοκίων για να αναχαιτίσουν τον πληθωρισμό, αρχής γενομένης από την αύξηση σε όλα τα βασικά επιτόκια κατά 0,25% τον Ιούλιο.
Όπως είπε χαρακτηριστικά στους δημοσιογράφους η Κρ. Λαγκάρντ, αμέσως μετά τη λήξη της συνεδρίασης του συμβουλίου της ΕΚΤ, η αύξηση επιτοκίων του Ιούλιου «θα είναι το πρώτο βήμα σε ένα ταξίδι».
«Έχουμε περάσει ένα διάστημα 11 ετών χωρίς αυξήσεις επιτοκίων και τώρα θα πρέπει να αλλάξουμε αυτή την πολιτική. Η αλλαγή θα πρέπει να έχει μια διαβάθμιση, να μην είναι απότομη και να είναι πάντα προσαρμοσμένη στα δεδομένα. Αυτή η πολιτική θέλουμε να μας φέρει στον στόχο του 2% για τον πληθωρισμό», υπογράμμισε η πρόεδρος της ΕΚΤ.
Μετά την αύξηση κατά 0,25% τον Ιούλιο, το πιθανότερο ενδεχόμενο, στον βαθμό που δεν θα υπάρξει το καλοκαίρι κάποια σοβαρή υποχώρηση του πληθωρισμού, είναι να αποφασισθεί μια μεγάλη αύξηση, κατά μισή μονάδα, τον Σεπτέμβριο. Άλλωστε, όπως ανακοίνωσε το συμβούλιο, «όσον αφορά τις μελλοντικές εξελίξεις, το Διοικητικό Συμβούλιο αναμένει να αυξήσει ξανά τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ τον Σεπτέμβριο. Το ύψος αυτής της αύξησης των επιτοκίων θα εξαρτηθεί από τις επικαιροποιημένες μεσοπρόθεσμες προοπτικές για τον πληθωρισμό. Εάν οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές για τον πληθωρισμό επιμείνουν ή επιδεινωθούν, θα είναι ενδεδειγμένη μια επιπλέον αύξηση κατά τη συνεδρίαση του Σεπτεμβρίου».
Μετά τον Σεπτέμβριο, το... ταξίδι θα συνεχισθεί μέχρι να καμφθεί ο πληθωρισμός. Στο ανακοινωθέν τονίζεται ότι: «Μετά τον Σεπτέμβριο, με βάση την τρέχουσα αξιολόγησή του, το Διοικητικό Συμβούλιο προβλέπει ότι η ενδεδειγμένη πορεία θα είναι μια σειρά σταδιακών αλλά συνεχών περαιτέρω αυξήσεων των επιτοκίων. Σύμφωνα με τη δέσμευση του Διοικητικού Συμβουλίου για στόχο 2% μεσοπρόθεσμα, ο ρυθμός με τον οποίο το Διοικητικό Συμβούλιο προσαρμόζει τη νομισματική πολιτική του θα εξαρτηθεί από τα εισερχόμενα στοιχεία και το πώς αξιολογεί την εξέλιξη του πληθωρισμού σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα».
Ερωτηθείσα για τον πιθανό κατακερματισμό της αγοράς, δηλαδή τη φυγή κεφαλαίων από ομόλογα ασθενέστερων οικονομιών, όπως η ελληνική, η Κρ. Λαγκάρντ υπογράμμισε ότι η ΕΚΤ θα αντιμετωπίσει τέτοια φαινόμενα με τα υπάρχοντα εργαλεία της, ή ακόμη και με νέα εργαλεία, αλλά δεν έδωσε περισσότερα στοιχεία για τη μορφή που θα μπορούσαν να λάβουν αυτές οι παρεμβάσεις. Στο ανακοινωθέν τονίζεται ότι θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί εκ νέου το έκτακτο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων για την πανδημία (PEPP).
Στην ανακοίνωση του συμβουλίου τονιζόταν, εξάλλου, ότι «στην περίπτωση νέου κατακερματισμού στις αγορές που σχετίζεται με την πανδημία, οι επανεπενδύσεις στο πλαίσιο του προγράμματος PEPP μπορούν ανά πάσα στιγμή να προσαρμοστούν με ευελιξία ως προς τον χρόνο, τις κατηγορίες στοιχείων ενεργητικού και τις χώρες. Η ευελιξία αυτή θα μπορούσε να συμπεριλαμβάνει την αγορά ομολόγων που εκδίδει η Ελληνική Δημοκρατία επιπλέον της αξίας των ομολόγων που επανεπενδύεται στη λήξη τους, προκειμένου να αποφευχθεί η διακοπή των αγορών στη συγκεκριμένη χώρα, η οποία θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής προς την ελληνική οικονομία, ενώ αυτή εξακολουθεί να ανακάμπτει από τις επιπτώσεις της πανδημίας».
Πάντως, η προοπτική συνεχών αυξήσεων επιτοκίων φαίνεται ότι βάρυνε περισσότερο στις εκτιμήσεις των επενδυτών για τα ομόλογα της περιφέρειας, παρά τις διαβεβαιώσεις Λαγκάρντ ότι θα υπάρξει στήριξη. Η απόδοση των ελληνικών 10ετών τίτλων ξέφυγε και πάνω από το 4,1%, ενώ των ιταλικών ξεπέρασε το 3,6%. Υπενθυμίζεται ότι η απόδοση του ελληνικού 10ετούς είχε υποχωρήσει τον Αύγουστο κοντά στο 0,50% και πλέον έχει οκταπλασιασθεί.