Συνθήκες οικονομικής ασφυξίας αντιμετώπισαν το 2022 τα ελληνικά νοικοκυριά, εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης και του πληθωρισμού που εκτόξευσε την ακρίβεια στα ύψη. Η έρευνα που πραγματοποίησε το ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ είναι αποκαλυπτική. Πάνω από ένα στα δύο νοικοκυριά δηλώνουν ότι το μηνιαίο εισόδημά του επαρκεί μόνο για 18 ημέρες, ενώ η πλειοψηφία δηλώνει απαισιόδοξη για τα… οικονομικά του το 2023.
Σημείο αναφοράς της έρευνας αποτελεί το γεγονός ότι τα μισά νοικοκυριά έκριναν ανεπαρκή τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση για να αναχαιτίσει την ακρίβεια και να στηρίξει τους πολίτες. Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι παραμένει σταθερά υψηλό το ποσοστό των νοικοκυριών που φαίνεται ότι διαβιεί σε συνθήκες ακραίας φτώχειας (11,9%).
Όπως προκύπτει από την έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΒΕΕ, πάνω από 1 στα 2 νοικοκυριά (52,4%) δήλωσαν ότι το μηνιαίο εισόδημά τους επαρκεί για 18 ημέρες (μεσοσταθμικά) και συνδέεται με τις αυξήσεις των τιμών τόσο της ηλεκτρικής ενέργειας, όσο και των ειδών διατροφής οι οποίες αποτελούν για σχεδόν 6 στα 10 νοικοκυριά τις κατηγορίες που έχουν τη μεγαλύτερη αρνητική επίδραση στο εισόδημά τους.
Επίσης σχεδόν 6 στα 10 νοικοκυριά (57,3%) δήλωσαν πως χρειάζεται να κάνουν περικοπές για να καλύψουν τα αναγκαία, ποσοστό σημαντικά αυξημένο σε σχέση τόσο με την έρευνα του 2021 (42,3%), όσο και με τις έρευνες του 2020 (47,9%) και του 2019 (48,7%). Επιπλέον, σταθερά υψηλό παραμένει το ποσοστό των νοικοκυριών που φαίνεται ότι διαβιεί σε συνθήκες ακραίας φτώχειας (11,9%).
Τα νοικοκυριά αξιολόγησαν ιδιαιτέρως αρνητικά, κατά τον χρόνο διεξαγωγής της έρευνας, τα μέτρα της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της ακρίβειας. Ειδικότερα το 47,3% των νοικοκυριών τα αξιολόγησε ως ανεπαρκή, το 23,4% ως μάλλον ανεπαρκή, ενώ μόλις το 17,9% και το 7,9% αξιολόγησαν τα μέτρα ως μάλλον επαρκή και επαρκή αντίστοιχα.
Πάνω από 6 στα 10 νοικοκυριά δήλωσαν ότι το καλάθι του νοικοκυριού δεν έχει συμβάλει στην αποκλιμάκωση των τιμών, ενώ ως καταλληλότερα μέτρα για την αντιμετώπιση της ακρίβειας το 51,1% των νοικοκυριών θεωρεί πως είναι η αύξηση μισθών και συντάξεων και το 28,6% η μείωση φόρων και τελών στα καύσιμα.
Αρνητικές προσδοκίες για το 2023
Ιδιαίτερα αρνητικές προσδοκίες καταγράφονται στα νοικοκυριά για το 2023. Συγκεκριμένα, πάνω από 1 στα 2 νοικοκυριά (51,9%) εκτιμούν ότι το 2023 θα χειροτερέψει η οικονομική τους κατάσταση, έναντι μόλις του 15,4% που εκτιμά ότι θα βελτιωθεί και του 29,3% που εκτιμά ότι θα παραμείνει η ίδια.
Η απαισιοδοξία που εκδηλώνουν τα νοικοκυριά ως προς τη μελλοντική οικονομική τους κατάσταση φαίνεται ότι τροφοδοτείται κυρίως από την ακρίβεια, καθώς στο ερώτημα εάν η αύξηση των τιμών έχει επηρεάσει τα νοικοκυριά των ερωτώμενων σε βαθμό να αναγκαστούν να μειώσουν δαπάνες για βασικές ανάγκες το 56,7% απάντησε «πολύ», το 28,4% «λίγο», ενώ το 14,8% απάντησε πως δεν το έχει επηρεάσει.
Οι αυξήσεις των τιμών τόσο της ηλεκτρικής ενέργειας, όσο και των ειδών διατροφής αποτελούν για σχεδόν 6 στα 10 νοικοκυριά τις κατηγορίες που έχουν τη μεγαλύτερη αρνητική επίδραση στο εισόδημά τους και ακολουθούν οι αυξήσεις στην βενζίνη (28,5%) και στο πετρέλαιο θέρμανσης (23,2%).