Σημείο αναφοράς και διαμορφωτής εξελίξεων στα πλάνα της κυβέρνησης και δη του υπουργείου Οικονομικών, αποτελεί η σημερινή και πολυαναμενόμενη ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ αναφορικά με τις εκτιμήσεις της για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, το δεύτερο τρίμηνο του 2016. Το οικονομικό επιτελείο θα μετρήσει τις δυνάμεις της ελληνικής οικονομίας, θα αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα της μέχρι τώρα στρατηγικής που ακολούθησε και θα ξεδιαλύνει το τοπίο σχετικά με τις περαιτέρω ενέργειες που πρέπει να φέρει εις πέρας, προκειμένου να «πιάσει» τους στόχους που έχει θέσει.
Ενας από τους κύριους στόχους που έχουν τεθεί σε αγαστή… συνεργασία με τους δανειστές, είναι και ο περιορισμός της ύφεσης στο ο,3% του ΑΕΠ για το 2016. Η μέτρηση της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας για την πορεία της ελληνικής οικονομίας το β’ τρίμηνο του έτους, θα καταδείξει με ανάγλυφο τρόπο, τις πιθανότητες και τις ελπίδες που υπάρχουν προκειμένου να καταστεί εφικτός ο παραπάνω στόχος.
Το υπόβαθρο για την επίτευξη του εν λόγω στόχου δεν χαρακτηρίζεται ως σταθερό, μιας και το 2016 ξεκίνησε με ύφεση 1,4% του ΑΕΠ το α΄τρίμηνο, ενώ δυσοίωνες είναι και οι προβλέψεις για την οικονομία, που «πηγάζουν» κυρίως από τους οικονομικούς δείκτες και τα σχετικά στοιχεία για συγκεκριμένους τομείς της ελληνικής οικονομίας, που διαμορφώνουν και το συνολικό πλαίσιο.
Ιδιαιτέρως ανησυχητικό στοιχείο, που προέρχεται από έρευνα του υπουργείο Εξωτερικών, είναι ότι το πρώτο πεντάμηνο του 2016, χάθηκε το 8,5% των εξαγωγών, ενώ οι απώλειες στου 20 μεγαλύτερους εξαγωγικούς προορισμούς της Ελλάδας, φτάνει έως το 78,9%. Επίσης σημείο κλειδί στην επίτευξη των οικονομικών στόχων που έχει θέσει η κυβέρνηση, αποτελεί και η επιτυχία της φοροεισπρακτικής πολιτικής.
Οι φορολογούμενοι έχουν επιδείξει εμφανή αδυναμία ανταπόκρισης στις υποχρεώσεις του, δημιουργώντας σημαντική «τρύπα» στα κρατικά ταμεία, γεγονός που προβληματίζει το ΥΠΟΙΚ, καθώς το δεύτερο εξάμηνο του 2016, είναι φορτωμένο με φορολογικές υποχρώσεις, όπως για παράδειγμα ο περίφημος ΕΝΦΙΑ.
Για ύφεση της ελληνικής οικονομίας το πρώτο εξάμηνο του έτους, κάνουν λόγο οι αναλυτές της Eurobank. Σύμφωνα με την ανάλυση της τράπεζας, οι κύριες αιτίες για την ύφεση είναι:
«1ον ο δείκτης όγκου στο λιανικό εμπόριο, ένας δείκτης που ενσωματώνει τη δυναμική της καταναλωτικής δαπάνης των νοικοκυριών (70,31% του ΑΕΠ το 2015), παρουσίασε επιδείνωση το Μάιο 2016. Συγκεκριμένα, σε όρους ετήσιας και μηνιαίας μεταβολής συρρικνώθηκε κατά -6,44% (από - 1,96% τον Απρίλιο 2016) και -1,83% (-0,82%) αντίστοιχα.
2ον οι εξαγωγές αγαθών (εμπορευματικές συναλλαγές) σημείωσαν ετήσια πτώση -7,29% το 2ο τρίμηνο 2016. Το αντίστοιχο μέγεθος για τις εισαγωγές ήταν +0,11%. Ως εκ τούτου, το εμπορικό ισοζύγιο κατέγραψε μείωση της τάξης των -€504,46 εκατ. Επιπρόσθετα, σύμφωνα με τα στοιχεία του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών (ΙΤΣ) της ΤτΕ, το διάστημα Απριλίου – Μαΐου 2016 το ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών συρρικνώθηκε κατά -€385,14 εκατ. Αυτή η εξέλιξη οφείλεται στην πτώση των ταξιδιωτικών και των μεταφορικών εισπράξεων καθώς και στις αρνητικές συνέπειες των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων.
3ον το ποσοστό ανεργίας παρέμεινε οριακά σταθερό το Μάιο 2016 (23,52% από 23,48% τον Απρίλιο 2016) και ο ρυθμός αύξησης της απασχόλησης εμφάνισε σημάδια κάμψης (1,66% από 2,79% τον Απρίλιο 2016).
4ον ο δείκτης οικονομικού κλίματος, ένας δείκτης που ενσωματώνει τις προσδοκίες των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών για την πορεία της οικονομίας, παρουσίασε ελαφρά πτώση το 2ο τρίμηνο 2016. Τον Ιούλιο 2016 σημείωσε αύξηση ωστόσο ο δείκτης εμπιστοσύνης καταναλωτή κατέγραψε μείωση.
5ον σύμφωνα με το δείκτη υπευθύνων προμηθειών PMI, οι λειτουργικές συνθήκες στον τομέα της μεταποίησης στην Ελλάδα παρουσίασαν χειροτέρευση για 5ο μήνα μέσα στο 2016. Τον Ιούλιο 2016 η τιμή του δείκτη διαμορφώθηκε στις 48,7 μονάδες από 50,4 τον Ιούνιο 2016 (δηλαδή κάτω του ορίου άνθησης/συρρίκνωσης των 50 μονάδων).
