Το μεταναστευτικό και η υιοθέτηση μίας ενιαίας στρατηγικής αποτελεί ένα μόνιμο αγκάθι στο «σώμα» της ευρωπαϊκής οικογένειας. Η εφαρμογή της αλληλεγγύης και της ισόνομης κατανομής του «βάρους» των μεταναστευτικών ροών έχει περάσει από χίλια κύματα.
Από την εποχή που η Ελλάδα κυρίως και άλλες χώρες του Νότου κουβαλούσαν όλο το φορτίο του μεταναστευτικού, έως τα τελευταία χρόνια όπου κατέστη εφικτός ο πιο δίκαιος επιμερισμός των ευθυνών και συνάμα των ροών- στο μέτρο του δυνατού και αναλογικά-στα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη.
Έγιναν δηλαδή τα… αυτονόητα και επήλθε μια σχετική ισορροπία εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος. H άνοδος της ακροδεξιάς στην Ευρώπη, όμως, και η «επιβολή» της ατζέντας της στο μεταναστευτικό, αλλάζει και πάλι τα δεδομένα. Η Γερμανία πρωτίστως αλλά και άλλες χώρες κυρίως της κεντρικής Ευρώπης έχουν επαναφέρει πιο σκληρούς διασυνοριακούς ελέγχους που δεν συνάδουν με όσα προβλέπει η συνθήκη του Σένγκεν.
Υπάρχει και η πρόταση της Ιταλίας, που βρίσκει ολοένα και περισσότερους υποστηρικτές εντός της ΕΕ. Η Μελόνι που εκφράζει αναντίρρητα την ακροδεξιά «λογική» για το μεταναστευτικό στην Ευρώπη, σύναψε συμφωνία με την Αλβανία, που προβλέπει ότι η τελευταία θα δέχεται έως και 36.000 μετανάστες ετησίως-για τα επόμενα 5 χρόνια- και οι αιτήσεις ασύλου τους θα διεκπεραιώνονται σε δύο κέντρα.
No man’s land για τους πρόσφυγες
Η πρόταση της Μελόνι προβλέπει δηλαδή τη δημιουργία μιας no man’s land για τους πρόσφυγες, οι οποίοι θα φιλοξενούνται σε χώρους κράτησης και επί της ουσίας θα εγκλωβίζονται εκεί για αρκετά χρόνια.
Το συμπέρασμα που προέκυψε από τη Σύνοδο Κορυφής και τα όσα δήλωσαν οι κορυφαίοι ευρωπαίοι αξιωματούχοι αλλά και οι ηγέτες των χωρών μελών, είναι πως η ΕΕ θα σκληρύνει τη στάση της στο μεταναστευτικό. Επί του πρακτέου, ωστόσο, δεν λήφθηκαν ουσιαστικές αποφάσεις ούτε δόθηκε κάποια συγκεκριμένη κατεύθυνση για τις άμεσες και επόμενες κινήσεις των Βρυξελλών.
Θολές εξαγγελίες, αρκετά γενικόλογο και αόριστο κείμενο συμπερασμάτων όπου υπάρχει το «σύνθημα» για ταχύτερες απελάσεις μεταναστών, με την απουσία χρονοδιαγράμματος να «βγάζει μάτι». Όπως μας έχει συνηθίσει δηλαδή η Ευρωπαϊκή Ένωση να πορεύεται, μέχρι η «απειλή- εν προκειμένω οι νέες μεταναστευτικής ροές από τη Μέση Ανατολή- να της χτυπήσουν την πόρτα.
Αν κάτι, πάντως, ξεχώρισε από τις εξαγγελίες που έγιναν και αξίζει της προσοχής καθώς θα αποτελέσει σημείο αναφοράς στο μέλλον, είναι η δρομολόγηση ενός ευρωπαϊκού πλαισίου που θα προβλέπει ότι όποιος δεν δικαιούται άσυλο θα πρέπει να επιστρέφει στη χώρα προέλευσης.
Επιλογή που εμπεριέχει σαφώς πιο ανθρώπινα και αλληλέγγυα χαρακτηριστικά για τους πρόσφυγες και τις χώρες που θα τους φιλοξενούν, από τις αποθήκες ψυχών που ετοιμάζει η Μελόνι στην Αλβανία.
Νώντας Βλάχος