Το Μεξικό, η χώρα που καταγράφει τον τρίτο βαρύτερο απολογισμό της πανδημίας του νέου κορονοϊού στον πλανήτη, μετά τις ΗΠΑ και τη Βραζιλία, ξεπέρασε χθες Πέμπτη το όριο των 200.000 θανάτων εξαιτίας της COVID-19.
«200.211 άνθρωποι, δυστυχώς, πέθαναν εξαιτίας επιπλοκών της ασθένειας» που προκαλεί ο νέος κορονοϊός, δήλωσε ο Χοσέ Λουίς Αλομία, ο επικεφαλής επιδημιολόγος του μεξικανικού υπουργείου Υγείας.
Ο δείκτης θνητότητας ανά 100.000 κατοίκους στο Μεξικό είναι ο 17ος υψηλότερος στον κόσμο. Ο ρυθμός των θανάτων κυμαίνεται μεταξύ των 2.000 και των 1.000 την ημέρα. Ο αριθμός των μολύνσεων έχει ξεπεράσει τα 2,2 εκατομμύρια, επί συνόλου 126 εκατομμυρίων κατοίκων.
Τα δεδομένα αυτά απέχουν έτη φωτός από τις αρχικές προβλέψεις της κυβέρνησης του προέδρου Αντρές Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ, που εκτιμούσε όταν εκδηλωνόταν η πανδημία στη μεξικανική επικράτεια πως η χώρα αναμενόταν να θρηνήσει κάπου 8.000 θύματα. Προσγειωμένη απότομα στην οδυνηρή πραγματικότητα, η κυβέρνηση πολύ γρήγορα μετέβαλε τις εκτιμήσεις της, κάνοντας λόγο για 35.000, κατόπιν για 60.000 θανάτους, σενάριο που χαρακτηριζόταν την εποχή εκείνη «καταστροφικό».
«Φανταζόμουν ότι τα πράγματα θα πήγαιναν χειρότερα απ’ ό,τι προέβλεπε η κυβέρνηση. Αλλά πήγαν πολύ χειρότερα», εκμυστηρεύθηκε ο Αλεχάντρο Μασίας, επιδημιολόγος που είχε συντονίσει την εθνική στρατηγική για την αντιμετώπιση του H1N1 το 2009.
Η Αντριάνα Ερνάντες, η χήρα του Κάρλος, του πρώτου ανθρώπου που καταγράφηκε επίσημα ότι πέθανε εξαιτίας επιπλοκών της COVID-19 τη 18η Μαρτίου 2020, θυμάται τη δυσπιστία των αρχών, τη μοχθηρία των γειτόνων. «Μας έδειχναν με το δάχτυλο, απειλούσαν να κάψουν το σπίτι μας (...). Αλλά σήμερα, όπως κι οι άλλοι, γίναμε απλά στατιστικές», αφηγήθηκε η γυναίκα στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Το φάσμα του 3ου κύματος
Στη χώρα ωστόσο τις τελευταίες εννέα εβδομάδας οι αριθμοί αφήνουν να περάσει μια αχτίδα ελπίδας πως θα υπάρξει νηνεμία, μετά τον εφιαλτικό Ιανουάριο. Τον προπερασμένο μήνα καταγράφονταν ρεκόρ θανάτων και μολύνσεων, ενώ τα νοσοκομεία είχαν κορεστεί, ειδικά στην πρωτεύουσα και στα περίχωρά της.
Ωστόσο το σενάριο του τρίτου κύματος δεν μπορεί να αποκλειστεί ακόμη: το παραλλαγμένο στέλεχος του νέου κορονοϊού που ταυτοποιήθηκε αρχικά στη Βραζιλία, πιο μολυσματικό και πιο θανατηφόρο, κυκλοφορεί σε μεγάλο μέρος της Λατινικής Αμερικής.
Οι μεξικανικές αρχές λένε για την ώρα ότι δεν έχουν καταγράψει παρά περίπου δέκα κρούσματα της βρετανικής παραλλαγής του SARS-CoV-2 και τρία της βραζιλιάνικης, ιδίως μια γυναίκα που επέστρεψε από τη Βραζιλία στα τέλη του Ιανουαρίου και τέθηκε σε απομόνωση.
Όχι και πολύ διατεθειμένος να τολμήσει νέες προβλέψεις, ο Ούγο Λόπες Γκατέλ, ο υφυπουργός Υγείας που επιφορτίστηκε να συντονίσει τον αγώνα εναντίον της πανδημίας, περιορίστηκε να απευθύνει προειδοποιήσεις, καθώς εκατομμύρια Μεξικανοί ετοιμάζονται για τη Μεγάλη Εβδομάδα των καθολικών.
«Δεν υπάρχει καμία βεβαιότητα, ούτε στο Μεξικό, ούτε στον υπόλοιπο κόσμο, ότι η επιδημιολογική καμπύλη θα κατέβει προοδευτικά», είπε.
Ο Αλεχάντρο Μασίας δεν αποκλείει επιτάχυνση των μολύνσεων μετά τις διακοπές, παρότι οι θρησκευτικές λειτουργίες θα είναι περιορισμένες. Αναφέρθηκε εξάλλου στο ενδεχόμενο μέρος του μεξικανικού πληθυσμού «να έχει αναπτύξει μια κάποια ανοσία».
Εμβόλια με το σταγονόμετρο
Ο κεντροαριστερός πρόεδρος Λόπες Ομπραδόρ, στον οποίο οι αντίπαλοί του προσάπτουν υπερβολική χαλαρότητα, αντιτείνει ότι το Μεξικό ήταν ανάμεσα στα πρώτα κράτη της Λατινικής Αμερικής όπου άρχισε εκστρατεία ανοσοποίησης, την 24η Δεκεμβρίου 2020. Η κυβέρνησή του διαβεβαιώνει ότι επένδυσε κάπου 3,6 δισεκ. δολάρια στον αγώνα εναντίον της πανδημίας.
«Είμαστε ήδη στα τελειώματα του δεύτερου κύματος. Πρέπει κατά συνέπεια να αδράξουμε την ευκαιρία για να εμβολιαστούμε, ώστε να είμαστε προστατευμένοι σε περίπτωση τρίτου κύματος», είπε αυτή την εβδομάδα ο μεξικανός πρόεδρος, που παραμένει δημοφιλής.
Όμως ο εμβολιασμός μοιάζει να προχωράει με το σταγονόμετρο. Αφορά κατά κύριο λόγο το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό. Ο σκοπός που έχει θέσει η κυβέρνηση είναι να έχουν ανοσοποιηθεί όλοι οι ηλικιωμένοι μέχρι τα τέλη Μαΐου.
Σε τρεις μήνες παρελήφθησαν σχεδόν 10 εκατ. δόσεις εμβολίων, εκ των οποίων χορηγήθηκαν 6,1 εκατομμύρια. «Για να έχουμε αληθινά μαζικό εμβολιασμό, χρειαζόμαστε 10 εκατομμύρια δόσεις εμβολίων τον μήνα. Δεν έχουμε φθάσει ακόμα εκεί. Το πρόγραμμα ανοσοποίησης έχει εκτροχιαστεί», κρίνει ο Αλεχάντρο Μασίας.
Όσο για την οικονομία, που γνώρισε συρρίκνωση κατά 8,5% το 2020 εξαιτίας του αντίκτυπου της πανδημίας, μοιάζει να ανακάμπτει.
Αυτόν τον μήνα, η κεντρική τράπεζα αναθεώρησε προς τα πάνω την εκτίμησή της για την ανάπτυξη το 2021, στο φάσμα από το 3,3% ως το 4,8%.
Παρά τη σφοδρότητα του δεύτερου κύματος, οι αρχές απέφυγαν να επιβάλλουν γενικευμένα περιοριστικά μέτρα του είδους που είχαν ανακοινώσει πέρυσι. Πολλοί τομείς της οικονομίας παραμένουν ενεργοί, παρά τα μέτρα.
«Με πάνω από τους μισούς Μεξικανούς να απασχολούνται στον ανεπίσημο τομέα, είναι περίπλοκο, δεν μπορείς να τους πεις ‘μείνετε σπίτι και μη βγαίνετε’, ο κόσμος χρειάζεται να βγάλει χρήματα για να ζήσει. Αλλά δεν πρέπει να μειώσουμε την επαγρύπνησή μας», σύμφωνα με τον Αλεχάντρο Μασίας.