Οικονομία

Μεγάλο χτύπημα στον Ερντογάν ετοιμάζει η Ουάσιγκτον


Στην κορύφωση της οδηγείται η κόντρα της Ουάσιγκτον με τον Τ. Ερντογάν για το ρωσικό αντιαεροπορικό σύστημα S-400, καθώς αύριο ο Τούρκος πρόεδρος θα έχει κρίσιμη συνάντηση με τον Βλ. Πούτιν στην Μόσχα, ενώ από την αμερικανική πλευρά διατυπώνονται απειλές ακόμη και για κυρώσεις που θα μπορούσαν να «γονατίσουν» το τραπεζικό σύστημα της Τουρκίας.

Αξιωματούχος του αμερικανικού Πενταγώνου ξεκαθάρισε, μιλώντας στο CNBC, ότι οι αυστηρές κυρώσεις στην Τουρκία έχουν προετοιμασθεί και δεν θα ακυρωθούν, παρά μόνο αν ματαιώσει η Άγκυρα την παραγγελία του S-400.

«Το μπαλάκι είναι στο δικό τους γήπεδο. Έχουν πολλά να χάσουν στην πορεία και η Τουρκία θα πρέπει να γνωρίζει ότι αυτές δεν είναι απειλές που στερούνται περιεχομένου», τόνισε ο αξιωματούχος, διαψεύδοντας, με τον τρόπο αυτό, την αισιοδοξία που εκφράζουν Τούρκοι αξιωματούχοι ότι τελικά θα βρεθεί μια «ανώδυνη» για την Τουρκία λύση στο θέμα του S-400 με μια απευθείας διαπραγμάτευση του Ερντογάν με τον πρόεδρο Τραμπ.

Η παράδοση των αεροσκαφών πέμπτης γενιάς F-35 στην Τουρκία έχει ήδη αποφασισθεί ότι «παγώνει», μέχρι να βεβαιωθεί το Κογκρέσο από την κυβέρνηση ότι η Άγκυρα ακύρωσε την παραγγελία των S-400.
Ήδη, σύμφωνα με το CNBC, η Lockheed Martin, κατασκευάστρια του «αόρατου» μαχητικού αεροσκάφους, ενημέρωσε το Κογκρέσο για τις αλλαγές που θα πρέπει να γίνουν στην εφοδιαστική αλυσίδα και στη διαδικασία παραγωγής του μαχητικού, όταν αποβληθεί από την κοινοπραξία συμπαραγωγής η Τουρκία, που έχει, με βάση την αρχική σύμβαση, την ευθύνη για την παραγωγή του 7% των εξαρτημάτων του αεροπλάνου.

Εξάλλου, η Raytheon, κατασκευάστρια των αντιαεροπορικών συστημάτων Patriot, είναι έτοιμη να παραδώσει σε σύντομο διάστημα συστοιχίες Patriot στην Τουρκία, εάν τελικά επαληθευθούν οι πιο αισιόδοξες προβλέψεις του εκτελούντος χρέη υπουργού Άμυνας, Πάτρικ Σάναχαν, ότι η Τουρκία τελικά θα επιλέξει το «σωστό» συνδυασμό οπλικών συστημάτων, δηλαδή το σύστημα Patriot και τα F-35.

Σύμφωνα με έγκριτους αναλυτές, όπως ο λέκτορας στην Οξφόρδη, Γκαλίπ Νταλάι, αν η Τουρκία ολοκληρώσει τη συναλλαγή με την Ρωσία για τους S-400 δεν θα πρέπει να αποκλείεται η ενεργοποίηση εναντίον της του πολύ σκληρού νόμου για την αντιμετώπιση αντιπάλων μέσω κυρώσεων (Countering America’s Adversaries Through Sanctions Act), ενός νόμου ο οποίος έχει χρησιμοποιηθεί από την Ουάσιγκτον για την επιβολή σοβαρών οικονομικών κυρώσεων στο Ιράν, την Βόρεια Κορέα και την Ρωσία.

Αυτό σημαίνει ότι θα επιβληθούν κυρώσεις και σε τουρκικές τράπεζες, με απρόβλεπτες συνέπειες για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της Τουρκίας και με βέβαιη συνέπεια την επανάληψη των σκληρών πιέσεων στην ισοτιμία της λίρας. Η ενεργοποίηση του εν λόγω νόμου «δεν θα είχε αποτέλεσμα μόνο την επιβολή κυρώσεων στον αμυντικό τομέα της Τουρκίας, αλλά επίσης και στο εύθραυστο χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας», εκτιμά ο Γκ. Νταλάι, σε άρθρο που δημοσίευσε το Project Syndicate.

Με αυτά τα δεδομένα, η αυριανή συνάντηση Ερντογάν – Πούτιν, στην Μόσχα, χαρακτηρίζεται ως ιδιαίτερα κρίσιμη. Θα φανεί, όπως εκτιμάται, αν ο Ερντογάν αρχίζει προπαρασκευαστικές ενέργειες για να ακυρώσει την παραγγελία των S-400, χωρίς να θιγούν οι άλλες πλευρές της ρωσοτουρκικής συνεργασίας (κυρίως στην Συρία, αλλά και στα ενεργειακά θέματα), ή αν ο Τούρκος ηγέτης οριστικοποιεί την προμήθεια του ρωσικού συστήματος, αψηφώντας τις προειδοποιήσεις των Αμερικανών.

Στην περίπτωση του πάστορα Μπράνσον, ο οποίος αφέθηκε ελεύθερος πέρυσι το καλοκαίρι όταν οι Αμερικανοί επέβαλαν κυρώσεις στην Τουρκία και κατέρρευσε η λίρα, η εξεύρεση ενός συμβιβασμού ήταν σχετικά απλή υπόθεση, τονίζουν αναλυτές. Όμως, το θέμα των S-400 είναι πολύ πιο σύνθετο, καθώς ο Ερντογάν κινδυνεύει, εάν αναδιπλωθεί έναντι της Ρωσίας, να στερηθεί την πολύτιμη συνεργασία με τους Ρώσους στο πεδίο της Συρίας και να ενισχυθεί πάλι η θέση των Κούρδων.