Μια διόρθωση στις μετοχές τεχνολογίας φαντάζει αναπόφευκτη. Εδώ, το μόνο ερώτημα είναι αν έχει έρθει η ώρα και πόσο σοβαρή θα είναι η διόρθωση. Ο Michael Wade ρίχνει μια ματιά στις ενδείξεις.
Ο δείκτης τεχνολογίας Nasdaq Composite έχει ανέβει πάνω από τις 5.000 μονάδες την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές. Είχε μια θαυμάσια ανάπτυξη επτά ετών, και στο τέλος είχε σχεδόν τετραπλασιαστεί η αξία του.
Αυτό το επίπεδο επιτεύχθηκε πριν από τη φούσκα του dotcom. Η άνοδος εκτοξεύτηκε με μια πρωτοφανή εισροή venture capital (VC). Σύμφωνα με τη CB Insights, η χρηματοδότηση των VC ανήλθε to 2011 σε σχεδόν 50 δις δολάρια και στη συνέχεια, το 2014, ανήλθε σε περίπου 90 δις. Κατά τα πρώτα τρία τρίμηνα του 2015, η χρηματοδότηση έφθασε τελικά ακόμη και τα 100 δισεκατομμύρια δολάρια.
Το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων ρέει σε μεγάλες συμφωνίες. Ενώ, κατά το τρίτο τρίμηνο του 2014, έγιναν συνολικά 28 συμφωνίες με εντολή 100 εκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ (αυτό σημαίνει ότι αυτό το κεφάλαιο ήταν διαθέσιμο σε έναν μόνο γύρο χρηματοδότησης, για μια μόνο εταιρεία), ο αριθμός των συμφωνιών έχει αυξηθεί κατά το τρίτο τρίμηνο του 2015 σε 68.
Τόσο μεγάλα ποσά οδηγούν αναπόφευκτα σε εξαιρετικά υψηλές εκτιμήσεις. Ο αριθμός των λεγόμενων Unicorn (ιδιωτικές εταιρείες με αποτιμήσεις άνω του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων ΗΠΑ) έχει αυξηθεί εκρηκτικά κατά τα τελευταία επτά χρόνια. Σύμφωνα με την Credit Suisse, το 2009 υπήρχαν μόνο τέσσερις τέτοιες εταιρείες Unicorn. Τον Ιούλιο του 2015, ο αριθμός είχε ήδη αυξηθεί σε 124 – με συνολική αξία 468 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ. Η CB-Insights ανέφερε ότι κατά τα τελευταία δύο τρίμηνα, έχουν προστεθεί 46 νέες Unicorn και, επομένως, ο αριθμός αυξήθηκε και πάλι σημαντικά.
Φυσικά, η αύξηση των επενδύσεων και μόνο δεν σημαίνει ακόμη ότι επίκειται μια διόρθωση. Στον συντάκτη τονίζεται διαρκώς εκ των έσω ότι τα ισχυρά θεμελιώδη δικαιολογούν τέτοιες επενδύσεις. Αυτή τη φορά, η πηγή των χρημάτων που επενδύονται είναι πραγματικοί επενδυτές και δεν προέρχονται από απλούς ιδιώτες επενδυτές, όπως συνέβη στα τέλη του 90. Ας το εξετάσουμε αυτό λίγο πιο προσεκτικά.
Το γεγονός είναι ότι οι περισσότερες Unicorn χάνουν χρήματα. Η Didi kuaidi είναι μια εφαρμογή για κλήσεις ταξί, η οποία κυριαρχεί στην κινεζική αγορά και πριν από μερικούς μήνες συγκέντρωσε τρία δισεκατομμύρια δολάρια σε venture capital – παγκοσμίως, η μεγαλύτερη συμφωνία VC για το τρίτο τρίµηνο του 2015. Ο Cheng Wie, διευθυντής της εταιρείας, επεσήμανε με υπερηφάνεια το γεγονός ότι για τα επόμενα τρία έως πέντε χρόνια η εταιρεία δεν έχει καμία στρατηγική νίκης.
Τα κέρδη είναι προφανώς ντεμοντέ
Η Jet.com, μια διαδικτυακή εταιρεία που ιδρύθηκε τον Ιούλιο του 2015, έχει ένα φιλόδοξο επιχειρηματικό μοντέλο: θέλει να είναι Η αλυσίδα χονδρικού εμπορίου στο δίκτυο. Η εταιρεία είχε αρχικά σχεδιάσει να πουλάει τα πάντα φθηνότερα κατά 10-15% σε σχέση με όλους τους ανταγωνιστές της. Η μοναδική πηγή εισοδήματος ήταν μια ετήσια συνδρομή μέλους, ύψους 49,99 δολαρίων.
Μετά από λίγους μήνες, αποφασίστηκε από την πλευρά της εταιρείας να παραμεριστεί η συνδρομή μέλους. Αυτό σήμαινε ότι η εταιρεία έχασε χρήματα με τα περισσότερα από τα φθηνά προϊόντα. Η Wall Street Journal έγραψε ότι ένας δημοσιογράφος είχε παραγγείλει από το www.Jet.com 22 διαφορετικά πράγματα, αλλά πολλά από αυτά δεν ήταν άμεσα διαθέσιμα και έπρεπε επομένως να αγοραστούν πρώτα από τον ανταγωνισμό.
Το συνολικό κόστος της παραγγελίας ανήλθε σε 518 δολάρια ΗΠΑ, που είχε ως αποτέλεσμα την απώλεια 245 δολαρίων ΗΠΑ για την εταιρεία. Ο Marc Lore, διευθύνων σύμβουλος της Jet.com, ανακοίνωσε με περηφάνια: «Η ουσία είναι ότι δεν κερδίζουμε ούτε μια δεκάρα από την εργασία μας. Αλλά ο καταναλωτής ωφελείται από την απώλειά μας».
Φαίνονται ρωγμές
Ο απελπισμένος αγώνας της Twitter για νέους ενεργούς χρήστες έχει ήδη οδηγήσει στο γεγονός ότι τα νέα έσοδα της εταιρείας από διαφημίσεις επηρεάστηκαν απειλητικά. Η Wall Street Journal ανέφερε ότι τα έσοδα της εταιρείας από διαφημίσεις ανά χρήστη έχουν ήδη πέσει εδώ και τέσσερα τρίμηνα στη σειρά. Η τιμή της μετοχής της Twitter μειώθηκε σε λιγότερο από το μισό της μέγιστης τιμής της και τώρα είναι πολύ πιο κάτω από την τιμή της δημόσιας εγγραφής.
Σύμφωνα με το Bloomberg, στα μέσα Οκτωβρίου 2015, η Twitter ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει να μειώσει το προσωπικό της κατά οκτώ τοις εκατό, σε παγκόσμια κλίμακα. Παρά τις μεγάλες δυσκολίες, η Twitter εκτιμάται ακόμα μόλις κάτω από τα 20 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ.
Το CNN Money ανέφερε ότι η ιστοσελίδα ηλεκτρονικού εμπορίου www.Fab.com - πρώην Unicorn - πραγματοποίησε μαζικές απολύσεις, προτού αγοραστεί η εταιρεία για άγνωστο ποσό. Στο τέλος του 2015, η Evernote – το 2012 εκτιμήθηκε ως εταιρεία Unicorn - απέλυσε αρκετούς εργαζόμενους και έκλεισε τρεις από τις θυγατρικές της.
Ακόμη και ο Mark Cuban, ο πρύτανης των συναλλαγών σε μετοχές τεχνολογίας, εξέφρασε ανησυχία σχετικά με το σημερινό ρυθμό της χρηματοδότησης VC: «Απλά, δεν υπάρχει ρευστότητα για αυτές τις επενδύσεις». Ο συντάκτης κάνει την τολμηρή πρόβλεψη ότι μέχρι το τέλος του 2016, η διόρθωση θα έρθει.
Σε πρώτη εκτίμηση, αυτό μπορεί να ακούγεται σαν κάτι το αρνητικό για όλους τους εμπλεκόμενους. Οι μετοχές τεχνολογίας πιάνουν πάτο, η ευρύτερη αγορά θα επηρεαστεί, θα υπάρξει έλλειψη επιχειρηματικών κεφαλαίων και εκατοντάδες χιλιάδες θα χάσουν τις δουλειές τους. Μια μάλλον ζοφερή εικόνα.