Τα ελληνικά γιαούρτια έχουν γεμίσει τους τελευταίους μήνες τα ράφια στα μεγάλα πολυκαταστήματα στην Αίγυπτο. Τα καλύτερα σούπερ μάρκετ εμπιστεύονται τα ελληνικά αυτά προϊόντα και μάλιστα με τιμές κατά πολύ υψηλότερες των ντόπιων προϊόντων. Είναι η πρώτη φορά έπειτα από χρόνια που μπορεί ο Αιγύπτιος καταναλωτής να απολαύσει ένα ελληνικό γιαούρτι -ή έστω και ελληνικού τύπου- που σαφέστατα υπερτερεί των αιγυπτιακών γιαουρτιών.
Αξίζει να σημειωθεί αυτό που επισημαίνει σε μεγάλη σχετική μελέτη του το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων (ΟΕΥ) της ελληνικής πρεσβείας στο Κάιρο: «Η Αίγυπτος αποτελεί σημαντική χώρα παραγωγό διαφόρων κατηγοριών τυριών -σχεδόν αποκλειστικά λευκών- αλλά και γιαουρτιών, προϊόντων που θεωρούνται κεντρικής σημασίας για την κάλυψη των διατροφικών αναγκών του ταχύτατα αυξανόμενου πληθυσμού της. Η Αίγυπτος διαθέτει έναν από τους πλέον ραγδαία αυξανόμενους πληθυσμούς παγκοσμίως, σύμφωνα δε με στοιχεία της αιγυπτιακής στατιστικής υπηρεσίας (CAPMAS) στα μέσα Μαΐου 2020, ο πληθυσμός της χώρας ανέρχεται σε 100,4 εκατ., με εκτιμώμενο μέσο ρυθμό αύξησης 2,4% ετησίως (εκτίμηση 2018). Χονδρικά, με βάση τα σημερινά δεδομένα, ο πληθυσμός της χώρας αυξάνεται κατά περίπου 1 εκατ. ανά εξάμηνο. Κατ' αρχάς, γενικότερα όσον αφορά τα γαλακτοκομικά προϊόντα, σημειώνεται ότι η Αίγυπτος αποτελεί μία τεράστια αγορά, με καταναλωτές οι οποίοι έχουν μακρόχρονη και παραδοσιακή επαφή με τα εν λόγω προϊόντα ως μέρος της καθημερινής τους διατροφής».
Την ίδια στιγμή, ισχυρή είναι η παρουσία των ελληνικών τυριών στην αιγυπτιακή αγορά. Στην εν λόγω μελέτη, επισημαίνεται η αρκετά μακρόχρονη παρουσία στην Αίγυπτο της φέτας «Δωδώνη», η οποία εισάγεται σε μεγάλες συσκευασίες και συσκευάζεται στη Χώρα του Νείλου σε συσκευασίες λιανικής από τη μεγάλη λιανεμπορική αλυσίδα delicatessen Gourmet Egypt, διατίθεται δε στα καταστήματά της. Εξαγωγές, τόσο φέτας όσο και σειράς άλλων τυριών (κασέρι, κατσικίσιο, mozzarella, τριμμένο τυρί) έχει πραγματοποιήσει κατά καιρούς και η εταιρεία «Κολιός», ενώ προσπάθειες για διείσδυση στην αιγυπτιακή αγορά πραγματοποιούν και άλλες ελληνικές γαλακτοκομικές εταιρείες (λ.χ. Ρούσσας).
Παράλληλα, οι εισαγωγές ελληνικών γιαουρτιών έχει αυξηθεί κατά ένα μικρό ποσοστό τα τελευταία χρόνια.
Αναλυτικά, με βάση τα ελληνικά στατιστικά στοιχεία, οι τάσεις των εξαγωγών μας τυριών προς την Αίγυπτο την πενταετία 2015-2019 είναι στο σύνολό τους ελαφρά ανοδικές, με συνολική αύξηση της αξίας κατά την εν λόγω περίοδο της τάξεως του 5,8% και κατά 1,5% τη διετία 2018-2019. Συγκεκριμένα, το 2019 η αξία ελληνικών εξαγωγών τυριών προς Αίγυπτο ανήλθε στις €153,5 χιλ. έναντι €145,1 χιλ. το 2015, €80,8 χιλ. το 2016, €119,2 χιλ. το 2017 και €151,2 χιλ. το 2018. Οι εξαχθείσες ποσότητες ελληνικών τυριών το 2019 ανήλθαν στους 23,7 τόνους, έναντι 20,3 τόνων το 2015 και 22,7 τόνων το 2018. Τα αιγυπτιακά στοιχεία (CAPMAS) δίνει στην Ελλάδα την 22η θέση μεταξύ των προμηθευτριών χωρών, με κυρίαρχες προμηθεύτριες της Αιγύπτου χώρες την Ολλανδία (μερίδιο 27,5%), τη Ν. Ζηλανδία (μερίδιο 19,3%), την Ιρλανδία (μερίδιο 16,2%) και την Πολωνία (μερίδιο 13%).
Σύμφωνα πάντως με το Γραφείο ΟΕΥ της ελληνικής πρεσβείας στο Κάιρο, δεν λείπουν τα προβλήματα από την κατάχρηση του όρου «ελληνικό γιαούρτι» στην αιγυπτιακή αγορά. Έτσι, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται η εμφάνιση στην αιγυπτιακή αγορά πληθώρας εγχωρίως παραγόμενων γιαουρτιών, τα οποία κάνουν χρήση των όρων «ελληνικό γιαούρτι», «αυθεντικό ελληνικό γιαούρτι», «παρασκευασμένο με την παραδοσιακή μέθοδο» κ.λπ., με εκτεταμένη χρήση -από ορισμένα brands- ελληνικών εικόνων και συμβόλων. Η πρακτική αυτή χρησιμοποιείται τόσο από μεγάλες εταιρείες του κλάδου, αλλά και από λιανεμπορικές αλυσίδες οι οποίες κάνουν επίκληση υγιεινών ιδιοτήτων και παραγωγής προϊόντων υγιεινής ή και βιολογικής διατροφής.
Το Γραφείο ΟΕΥ Καΐρου, σε συνεννόηση με το ελληνικό υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, έχει αποστείλει στο τέλος Μαρτίου 2020 επίσημη καταγγελία στην αρμόδια υπηρεσία του αιγυπτιακού υπουργείου Προμηθειών (Internal Trade Development Authority - ITDA), διαμαρτυρόμενο για σειρά καταχρήσεων του όρου «ελληνικό γιαούρτι» και αναμένει την αντίδραση του αιγυπτιακού κράτους. Δυστυχώς πάντως, από ό,τι φαίνεται, οι αιγυπτιακές γαλακτοβιομηχανίες, αλλά και μικρότεροι παραγωγοί γιαουρτιού δεν διστάζουν να χρησιμοποιήσουν τον όρο «ελληνικό γιαούρτι», γνωρίζοντας ότι, ως δραστηριοποιούμενοι σε τρίτη χώρα, εκτός ΕΕ, είναι δύσκολο να αντιμετωπίσουν νομικά προβλήματα από θιγόμενες ελληνικές επιχειρήσεις, φορείς, ή το ελληνικό κράτος, καταλήγει η έρευνα.
ΑΠΕ-ΜΠΕ