Με έναν «ασυνήθιστο πρόλογο» και έναν «προσωπικό επίλογο», ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου Στάθης Λιβαθινός, πλαισιωμένος από «το κοινωνικό πρόσωπο του θεάτρου που μας κάνει περήφανους», τους ανθρώπους που επιμελούνται τις δράσεις του, παρουσίασε τις καλοκαιρινές παραγωγές της πρώτης κρατικής σκηνής που θα ανέβουν στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου.
Με μία σκηνοθεσία στην Επίδαυρο θέλει ο Στάθης Λιβαθινός ν' αποχαιρετήσει -τουλάχιστον με τα μέχρι στιγμής δεδομένα- το Εθνικό θέατρο, παρουσιάζοντας τη σπάνια παιζόμενη τραγωδία του Ευριπίδη «Ικέτιδες».
Σε συμπαραγωγή με τον Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου και ύστερα από πρόταση του καλλιτεχνικού του διευθυντή, Σάββα Κυριακίδη, ο Στ. Λιβαθινός σκηνοθετεί «ένα άγνωστο αριστούργημα του enfant terrible του αρχαίου θεάτρου, έναν ύμνο στη γυναικεία δύναμη. Ένα έργο που μας εξοικειώνει με την πολύτιμη έννοια της ενηλικίωσης και την ανάγκη του ανθρώπου να γνωρίσει τον πόνο για να ωριμάσει».
Πενήντα τρία χρόνια μετά το μοναδικό της ανέβασμα από το Εθνικό Θέατρο (1966) σε σκηνοθεσία του Τάκη Μουζενίδη και 39 χρόνια από την πρώτη παράσταση του ΘΟΚ στην Επίδαυρο (1980) σε σκηνοθεσία Νίκου Χαραλάμπους, η τραγωδία του Ευριπίδη ανεβαίνει στις 5 και 6 Ιουλίου στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου με πρωταγωνιστές, μεταξύ άλλων, τους Κάτια Δανδουλάκη, Άκη Σακελλαρίου, Κόρα Καρβούνη, και Αγλαϊα Παππά.
Πρόκειται για την πρώτη φορά που το Εθνικό Θέατρο κατεβαίνει στο αργολικό θέατρο χωρίς μία αριστοφανική κωμωδία, αλλά με τέσσερις τραγωδίες. Τις «Ικέτιδες» και την «Ορέστεια» του Αισχύλου, τη μοναδική σωζόμενη τριλογία του αρχαίου δράματος, την οποία παρουσιάζουν σε ενιαία παράσταση, τρεις σκηνοθέτιδες ( η Ιώ Βουλγαράκη, η Λίλλυ Μελεμέ και η Γεωργία Μαυραγάνη), στην πρώτη τους σκηνοθεσία στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου. Η κάθε μια σκηνοθέτης έχει αναλάβει από ένα έργο της τριλογίας δίνοντας τη σκυτάλη στην επόμενη.
«Το γεγονός ότι πρέπει να συνυπάρξουν τρεις σκηνοθέτιδες και 41 ηθοποιοί σε μία παράσταση είναι κάτι πολύπλοκο που απαιτεί μεγάλη πίστη και αλληλεγγύη. Αυτό είναι και η καλλιτεχνική θέση του ίδιου του Εθνικού» σημείωσε η Ιώ Βουλγαράκη που θα σκηνοθετήσει τον «Αγαμέμνονα» τονίζοντας πως «αισθάνεται δέος απέναντι στο υλικό και ευτυχία που θα προσπαθήσουν να φωτίσουν έστω ένα νήμα του έργου». Η Λίλλυ Μελεμέ που θα σκηνοθετήσει «Χοηφόρους» και η Γεωργία Μαυραγάνη που θα σκηνοθετήσει τις «Ευμενίδες» σημείωσαν πως «δεν θα δούμε μία ενιαία σκηνοθετική γραμμή, αλλά μία καλλιτεχνική συνομιλία με πρώτο πλάνο τη γραφή του ίδιου του ποιητή».
Η τριλογία θα ανέβει ολοκληρωμένη μόνο στο θέατρο της Επιδαύρου (28 και 29 Ιουνίου) με πρωταγωνιστές - μεταξύ άλλων-, τους: Φιλαρέτη Κομνηνού, Αργύρη Ξάφη, Δέσποινα Κούρτη, Εύη Σαουλίδου, Αλέξανδρο Λογοθέτη, Μαρία Κίτσου, Γιάννη Νιάρρο, Γιώργο Χρυσοστόμου, Ευαγγελία Καρακατσάνη.
Τέλος εποχής
«Όταν ξεκινούσα τη θητεία μου πριν από 4 χρόνια, έλεγα ότι η αιχμή του προγράμματος και της δραστηριότητάς μας θα είναι η παιδεία, που είναι και το ζητούμενο της εποχής μας. Μέσα σε αυτά τα χρόνια καταφέραμε να επικοινωνήσουμε με τη νεότερη γενιά ώστε ν' αλλάξουμε αυτό που λέμε ελληνικό θέατρο και ελληνικό τρόπο σκέψης. Η αλήθεια είναι πως έχετε απέναντί σας έναν ευτυχισμένο άνθρωπο, καθώς κατά τη διάρκεια της θητείας μου, έκανα πολλά από αυτά που ήθελα. Η Πολιτεία μου έδειξε εμπιστοσύνη, όπως και οι εργαζόμενοι» ανέφερε ο Στάθης Λιβαθινός στη συνέντευξη Τύπου, που όπως είπε «ίσως να είναι και η τελευταία μας», αφού η θητεία του (που έχει ήδη παραταθεί από την υπουργό Πολιτισμού Μυρσίνη Ζορμπά), λήγει στις 30 Αυγούστου.
Όπως ανέφερε ο ίδιος, σε πρόσφατη τηλεφωνική συνομιλία που είχε με την υπουργό, η κ. Ζορμπά τον ενημέρωσε πως ο δημόσιος διαγωνισμός τον οποίο είχε προαναγγείλει πως θα προκηρύξει το ΥΠΠΟΑ για τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή της πρώτης κρατικής σκηνής τελικά δε θα πραγματοποιηθεί. Σε αυτό συνηγόρησε και η προκήρυξη των εθνικών εκλογών εντός του Ιουλίου. Μάλιστα, όπως είπε ο κ. Λιβαθινός, η υπουργός του πρότεινε να παραταθεί κι άλλο η θητεία του -πέραν δηλαδή της 30ης Αυγούστου- όμως αυτός αρνήθηκε, καθώς πιστεύει ότι «η νέα ηγεσία- όποια και αν είναι- πρέπει να σκεφτεί τι θέλει να κάνει με το Εθνικό Θέατρο».
Ο ίδιος πάντως, όπως δήλωσε, θα ήθελε να παραμείνει στη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή. «Είχα ετοιμάσει τα χαρτιά μου και για τον διαγωνισμό που θα γινόταν από το υπουργείο. Στην ανάγκη θα ετοίμαζα κι έναν μονόλογο. Το χρωστώ όχι μόνο στον εαυτό μου, καθώς νιώθω πως δεν έχω ολοκληρώσει το έργο μου, αλλά και στους ανθρώπους του Εθνικού που μου ζητούν να μείνω. Η θητεία μου μπορεί να ολοκληρώθηκε, όχι όμως το έργο και το όραμά μου για το Εθνικό. Αν η Πολιτεία με αποδεσμεύσει από τα καθήκοντα μου, θα σταθώ δίπλα στον επόμενο καλλιτεχνικό διευθυντή και θα συνεχίσω να είμαι ένας ευτυχισμένος άνθρωπος γιατί έχω πολλά σχέδια και πολλές φιλοδοξίες να πραγματοποιήσω. Αν πάλι, η Πολιτεία με εμπιστευτεί θα είμαι πάλι ένας ευτυχισμένος άνθρωπος γιατί παρά το βαρύ τίμημα, νιώθω πως είναι ύψιστη τιμή να υπηρετείς το Εθνικό Θέατρο και να προσπαθείς να το κάνεις καλύτερο»», ανέφερε.
Ακόμη, διευκρίνισε πως το πρόγραμμα της νέας σεζόν 2019/2020 είναι έτοιμο, αφού δεν θα μπορούσε ν' αφήσει το Εθνικό απροετοίμαστο για την επόμενη χρονιά, ελπίζοντας πως αυτό δεν θα ακυρωθεί σε περίπτωση διορισμού άλλου καλλιτεχνικού διευθυντή. «Καλό θα ήταν να μαθαίνει ο ένας από τον άλλο, να συνεχίζει ό,τι καλό παραλαμβάνει κι όχι να το γκρεμίζει. Αν και η ελληνική μας παράδοση θριαμβεύει στο γκρέμισμα» σημείωσε.
Στο πλαίσιο της συνέντευξης Τύπου έγινε και ένας ευρύς απολογισμός των πρωτοβουλιών και των δράσεων του Εθνικού κατά τα έτη 2015-2019. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στη θέσπιση του τμήματος Σκηνοθεσίας στη Δραματική Σχολή του Εθνικού, στη μετεγκατάσταση της Σχολής στο «Σχολείον» της Ειρήνης Παππά στην Πειραιώς, στην ίδρυση του Μικρού Εθνικού, στην επανενεργοποίηση της Πειραματικής Σκηνής, στην κτιριακή αναβάθμιση του Rex, στα εργαστήρια του Εθνικού, στις συνέργειες με άλλους πολιτιστικούς φορείς, στο πλήθος των κοινωνικών δράσεων σε όλη την Ελλάδα (νοσοκομεία, καταστήματα κράτησης, ακριτικά νησιά κ.α.) αλλά και στον μηδενισμό των χρεών. «Το Εθνικό δεν χρωστάει τίποτα σήμερα, είναι οικονομικά υγιέστατο. Και αυτό δεν οφείλεται μόνο σε μένα αλλά και στους εργαζόμενους και στους προηγούμενους διευθυντές» δήλωσε ο Στάθης Λιβαθινός.
