Στη θέση τους βρίσκονται τα βασικά κομμάτια του «πακέτου» της σημερινής απόφασης του Eurogroup, αλλά ως αργά το βράδυ θα δοθεί η «μάχη» για τις λεπτές διατυπώσεις στο τελικό ανακοινωθέν, από τις οποίες εξαρτάται αν θα διατηρηθεί ζωντανή η ελπίδα για ένταξη στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας το φθινόπωρο.
Ο υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος, εμφανίσθηκε αισιόδοξος, πριν τη συνεδρίαση, ότι η συμφωνία θα κλείσει απόψε, αλλά πάντα υπάρχει το ενδεχόμενο να απορριφθεί εκ νέου από το Μαξίμου η απόφαση που θα συζητηθεί, εάν κριθεί ότι δεν παρέχεται αρκετή σαφήνεια σχετικά με τις προθέσεις των κυβερνήσεων να εφαρμόσουν τα μέτρα για το χρέος.
Το λεπτό σημείο της διαπραγμάτευσης είναι η επίμονη άρνηση του Γερμανού υπουργού Οικονομικών να διατυπωθεί μια ισχυρή δέσμευση του Eurogroup ότι, εάν η Ελλάδα εφαρμόσει κανονικά το πρόγραμμα ως τη λήξη του, οι κυβερνήσεις της ευρωζώνης θα κάνουν ό,τι χρειάζεται για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους, δηλαδή για να μην ξεπερνούν ως το 2030 οι δαπάνες εξυπηρέτησής του το 15% του ΑΕΠ και ως το 2060 το 20%.
Χωρίς μια τέτοια ισχυρή δέσμευση, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θεωρείται ότι είναι πολύ δύσκολο να αναλάβει τον κίνδυνο αγοράς ελληνικών ομολόγων, τα οποία θα λήγουν μάλιστα μέσα στην επόμενη δεκαετία, όπου θα κλιμακωθεί (μετά το 2022) η δαπάνη για πληρωμές τόκων.
Ως τώρα ο Β. Σόιμπλε επιμένει στη θέση ότι οι αποφάσεις για το χρέος θα ληφθούν το 2018 και μέχρι τότε θα πρέπει να παραμείνουν υπό αίρεση, με μια διατύπωση όπως αυτή που είχε περιληφθεί στο κοινό ανακοινωθέν του Μαΐου 2016, την οποία επαναλαμβάνει και το κείμενο που δημοσίευση σήμερα η Κομισιόν για την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης:
«Μετά την επιτυχή εφαρμογή του Προγράμματος ως τα μέσα του 2018, το Eurogroup αναμένει την εφαρμογή ενός ΠΙΘΑΝΟΥ δεύτερου πακέτου μέτρων (σ.σ.: ελάφρυνσης χρέους) ΕΑΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ για να καλυφθούν οι συμφωνημένοι στόχοι βιωσιμότητας του χρέους».
Αυτές οι διατυπώσεις αφήνουν μετέωρη την εφαρμογή των μεσοπρόθεσμων μέτρων, παρότι το ΔΝΤ έχει κρίνει ότι, ακόμη και αν εφαρμόσει με τη μεγαλύτερη επιτυχία η Ελλάδα το μνημόνιο, η ενεργοποίηση αυτών των μέτρων είναι απαραίτητη για να διασφαλισθεί η βιωσιμότητα του χρέους.
Σαν να μην έφθαναν όλα αυτά, μάλιστα, ο Β. Σόιμπλε επιχείρησε στο προηγούμενο Eurogroup να μετακινήσει κι άλλο τα... γκολπόστ, καθώς έθεσε υπό αμφισβήτηση το αν η ενεργοποίηση των μέτρων θα βασισθεί στην ανάλυση βιωσιμότητας χρέους από το ΔΝΤ.
Αυτό έχει τεράστια σημασία, γιατί παραμένουν οι χαώδεις αποκλίσεις εκτιμήσεων μεταξύ Κομισιόν και ΔΝΤ για τη βιωσιμότητα του χρέους. Αν η εφαρμογή των μέτρων ελάφρυνσης βασισθεί στις απαισιόδοξες εκτιμήσεις του Ταμείου, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα μεσοπρόθεσμα μέτρα θα ενεργοποιηθούν στο σύνολό τους, ενώ με τις «ροζ» εκτιμήσεις των Ευρωπαίων τα μέτρα ελάφρυνσης θα... «κουρευτούν».
Οι λεπτομέρειες στο τελικό κείμενο, που θα πρέπει να διευθετηθούν για να μπορέσει να αποδεχθεί και η ελληνική πλευρά την ατελή συμφωνία, φθάνουν και στα ίδια τα μεσοπρόθεσμα μέτρα. Η Γερμανία έκανε μια υποχώρηση και δέχθηκε την επιμήκυνση έως κατά 15 χρόνια των δανείων του EFSF, αλλά στο προηγούμενο σχέδιο για κοινό ανακοινωθέν γινόταν λόγος για «0-15 χρόνια», με αποτέλεσμα να αφήνεται περιθώριο ακόμη και να μην εφαρμοσθεί καν αυτό το μέτρο! Κάτι που θα σήμαινε, βέβαια, ότι και η ΕΚΤ δεν θα είχε περιθώριο να εγκρίνει την ένταξη στο QE, αφού το σπουδαιότερο μέτρο ελάφρυνσης θα έμενε στον αέρα.
Το Μαξίμου μεγάλη σημασία σε αυτές τις λεπτομέρειες και έχει αποφασισθεί ότι, αν οι διατυπώσεις δεν είναι αρκούντως ικανοποιητικές για να διατηρηθεί η ελπίδα για το QE, να μπλοκάρει τη λήψη των αποφάσεων και να επιδιώξει νέα συζήτηση στη Σύνοδο Κορυφής.