Σε τροχιά εξυγίανσης περνούν τα Ναυπηγεία Ελευσίνας με τη νομοθετική ρύθμιση που εγκρίθηκε σήμερα από το υπουργικό συμβούλιο και θα κατατεθεί στη Βουλή την επόμενη εβδομάδα, όμως έχει μείνει μετέωρο το αμυντικό σκέλος των ναυπηγείων, καθώς διατηρείται το θολό τοπίο για την προμήθεια κορβετών του Πολεμικού Ναυτικού και συνεχίζονται οι μάχες παρασκηνίου μεταξύ των υποψήφιων προμηθευτών.
Ύστερα από πολλές περιπέτειες και αφού η κυβέρνηση δέχθηκε πιέσεις και από την αμερικανική πλευρά, μετά τις ανατροπές που έφερε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, το νομοσχέδιο για την εξυγίανση των Ναυπηγείων Ελευσίνας, με διοίκηση της Onex και χρηματοδότηση από την αμερικανική αναπτυξιακή τράπεζα DFC, προωθείται για ψήφιση στη Βουλή.
Το σχέδιο εξυγίανσης έχει δύο πυλώνες:
- Την εμπορική δραστηριότητα, που θα «τρέξει» η Onex και θα χρηματοδοτήσουν οι Αμερικανοί, έχοντας στόχο να δημιουργηθεί ένας ισχυρός ναυπηγοεπισκευαστικός πόλος στην ανατολική Μεσόγειο, που θα αναλαμβάνει τα δεξαμενόπλοια μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG). Το εμπορικό σκέλος των ναυπηγείων αποκτά μεγαλύτερη στρατηγική σημασία πλέον, καθώς επιταχύνονται οι προσπάθειες απεξάρτησης της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο και υποκατάστασής του από LNG, κυρίως αμερικανικής προέλευσης, με ενδιάμεσο σταθμό την Ελλάδα.
- Την αμυντική δραστηριότητα, για την οποία η Onex έχει καταλήξει σε συμφωνία συνεργασίας με τον ιταλικό κολοσσό Fincantieri, που μεταξύ άλλων έχει αναλάβει το πρόγραμμα των νέων φρεγατών του αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού, ενώ στην Ελλάδα έχει υποβάλει πρόταση για τις κορβέτες και την αναβάθμιση των παλαιών φρεγατών, τύπου MEKO. Το πρόγραμμα για τις κορβέτες και την αναβάθμιση των φρεγατών, προϋπολογισμού 2 δισ. ευρώ, θεωρείται εξαιρετικά σημαντικό για να μπορέσει να «δέσει» η συμμετοχή της Fincantieri στο εγχείρημα της εξυγίανσης των ναυπηγείων.
Αψιμαχίες εταιρειών και αβεβαιότητα
Όμως, μερικές ημέρες πριν κατατεθεί το νομοσχέδιο στη Βουλή, το τοπίο για τις κορβέτες παραμένει θολό και δεν είναι καν βέβαιο αν θα καταλήξει η κυβέρνηση, όπως είχε αναφερθεί από το υπουργείο Άμυνας, στην επιλογή προμηθευτή στις αρχές του καλοκαιριού. Το προηγούμενο διάστημα, δόθηκαν μάχες μεταξύ κορυφαίων εταιρειών από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, με το υπουργείο Άμυνας να έχει συγκεντρώσει πλήθος ανταγωνιστικών προσφορών, πέραν της προσφοράς από την Fincantieri και της πρότασης που είχε γίνει από τους Γάλλους της Naval για κορβέτες που θα «κούμπωναν» τεχνολογικά με τις φρεγάτες Belhara.
Η κυβέρνηση, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν έχει μεγάλα περιθώρια ελιγμών σε αυτή τη διαδικασία, καθώς η ηγεσία του Πολεμικού Ναυτικού φέρεται όχι μόνο να έχει προκρίνει τις γαλλικές κορβέτες, αλλά και να τις υποστηρίζει με μεγάλη επιμονή, αποκλείοντας ως τεχνολογικά υποδεέστερες και ασύμβατες με τις επιχειρησιακές ανάγκες τις άλλες προτάσεις που έχουν γίνει.
Μάλιστα, προκάλεσε αρκετές συζητήσεις το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός, στην ομιλία του στο συνέδριο της ΝΔ αναφέρθηκε σε όλα τα μεγάλα εξοπλιστικά προγράμματα που προωθούνται αυτή την περίοδο, όχι όμως και στο πρόγραμμα για τις κορβέτες, ενώ μνημόνευσε των εκσυγχρονισμό των MEKO. Έκτοτε, κυκλοφορούν σενάρια για αναβολή της προμήθειας κορβετών και προώθηση μόνο της αναβάθμισης των παλιών φρεγατών.
Όλα αυτά δεν βοηθούν, βεβαίως, το ξεκαθάρισμα της εικόνας για τα ναυπηγεία, καθώς ακόμη και τώρα υπάρχουν πολλά ερωτήματα για το αν θα αναλάβουν ρόλο στρατηγικού εταίρου της Onex οι Ιταλοί, εάν δεν υπάρχει εξαρχής αξιόλογο κατασκευαστικό αντικείμενο για το αμυντικό σκέλος του ναυπηγικού συγκροτήματος. Μια λύση, ενδεχομένως, θα ήταν να έσπαγε σε δύο τμήματα το project «κορβέτες - αναβάθμιση MEKO» και να δινόταν στην Fincantieri η αναβάθμιση, με αναβολή για αργότερα των αποφάσεων για τις κορβέτες.
Σε κάθε περίπτωση, ενθαρρυντικό είναι ότι με τη νομοθετική ρύθμιση τα ναυπηγεία παίρνουν μια ισχυρή χρηματοοικονομική ώθηση, αφού «ψαλιδίζεται» κατά το ήμισυ το χρέος τους και θα εξυπηρετηθεί σε βάθος πολλών ετών. Υπενθυμίζεται ότι το χρέος ανέρχεται σε 423 εκατ. ευρώ, ή 337 εκατ. χωρίς τις προσαυξήσεις. Τα περισσότερα οφείλονται στο Πολεμικό Ναυτικό (149 εκατ.) και στις τράπεζες (117 εκατ.), ενώ οι φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις υπολογίζονται σε 105 εκατ. ευρώ.