Ο μαροκινός υπουργός Εξωτερικών Νάσερ Μπουρίτα προέτρεψε την Ευρώπη να μην μεταμορφωθεί σε «φρούριο» εξαιτίας του προβλήματος των μεταναστευτικών ροών και να μη μετακυλίσει «την πίεση στις χώρες διέλευσης» των προσφύγων.
«Όσο η Ευρώπη επιλέγει την προσέγγιση της ασφάλειας, θα ευνοεί την παράτυπη μετανάστευση. Κι αν η Ευρώπη μεταμορφωθεί σε φρούριο, θα βρεθούν οι τρόποι για να παρακαμφθούν όλοι οι έλεγχοι που μπορεί να κάνει», έκρινε ο Μπουρίτα κατά τη διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε στο Γαλλικό Πρακτορείο.
«Δεν πρέπει όλη η πίεση να μετατοπιστεί στις χώρες διέλευσης», δεν μπορεί οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις από «την άνεση» των γραφείων τους «να μας λένε "ά, μα εσείς κακομεταχειρίζεστε τους μετανάστες από την υποσαχάρια Αφρική", ή "είσαστε υπερβολικά χαλαροί, αυτό είναι πρόβλημα"», συνέχισε ο επικεφαλής της διπλωματίας του Μαρόκου.
Το Μαρόκο, όπου οι υπήκοοι πολλών χωρών της Αφρικής είναι σε θέση να ταξιδεύουν χωρίς να χρειάζονται θεωρήσεις εισόδου, έχει μετατραπεί σε μια από τις κυριότερες οδούς για τους μετανάστες από την ήπειρο που θέλουν να φθάσουν στα κράτη της ΕΕ.
Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΔΟΜ), σχεδόν 42.500 μετανάστες έχουν φθάσει διά θαλάσσης στην Ισπανία από την αρχή της χρονιάς, αριθμός τριπλάσιος από αυτόν που καταγράφηκε το 2017.
Μετά το προοδευτικό κλείσιμο τόσο της ανατολικής (Τουρκία-Ελλάδα) όσο και της κεντρικής (Λιβύη/Τυνησία-Ιταλία) μεσογειακής οδού, οι αρχές του Μαρόκου βλέπουν τα δίκτυα των διακινητών μεταναστών να μεταφέρουν τις δραστηριότητές τους στο έδαφος του βασιλείου.
Μπροστά στην αναδιάταξη των διακινητών, την εγκατάστασή τους στο βόρειο τμήμα της επικράτειάς της, η μαροκινή κυβέρνηση καλεί τους ευρωπαίους εταίρους της «να συνεργαστούν μαζί της» στις προσπάθειές της «να καταπολεμήσει τη δράση των δικτύων διακίνησης» στη Μεσόγειο.
Ορισμένοι αναλυτές θεωρούν ότι το βασίλειο χρησιμοποιεί ως μοχλό το μεταναστευτικό για να εξασφαλίζει ευρωπαϊκή οικονομική βοήθεια, αλλά και υποστήριξη στο ζήτημα της Ανατολικής Σαχάρας, διαφιλονικούμενης περιοχής με καθεστώς που παραμένει ακόμη ανεπίλυτο μετά το τέλος της αποικιοκρατικής περιόδου (τελούσε υπό ισπανικό έλεγχο).
Πρόσφατα μια αναλύτρια του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Διεθνών Σχέσεων, η Κλόι Τίβαν, εκτίμησε ότι η αύξηση των αφίξεων μέσω του Μαρόκου «μπορεί να είναι μέρος μιας μαροκινής στρατηγικής με στόχο την ευαισθητοποίηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης», ώστε οι Βρυξέλλες να αντιληφθούν «τη σημασία» του Μαρόκου «ως εταίρου στο μεταναστευτικό, προκειμένου δυνητικά να αυξηθεί η οικονομική βοήθεια» που προσφέρεται στο βασίλειο.
Ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, όπως μεταδίδει το ΑΜΠΕ, έχει εφαρμόσει εξάλλου παρόμοια στρατηγική, υπενθυμίζοντας στην Ευρώπη τον μείζονα ρόλο της χώρας του στη διαχείριση των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών. Η ΕΕ υπέγραψε μια αμφιλεγόμενη συμφωνία με την Άγκυρα, που προέβλεπε τη χορήγηση 3 δισεκ. ευρώ, για να σταματήσουν οι μαζικές ροές.
Όμως ο επικεφαλής της μαροκινής διπλωματίας διαβεβαίωσε ότι «το Μαρόκο δεν ζητάει ανταλλάγματα».
«Έχει γίνει μια προσφορά από την Ευρώπη να συνοδεύσει το Μαρόκο σε αυτή την προσπάθεια. Το Μαρόκο καταγράφει την προσφορά, αλλά το Μαρόκο δεν είναι εδώ για να διαπραγματευθεί κάτι», επέμεινε.
Οι μαροκινές αρχές λένε ότι απέτρεψαν 54.000 απόπειρες διέλευσης προς την Ευρώπη από τον Ιανουάριο μέχρι τα τέλη Αυγούστου. Έχουν προχωρήσει από το καλοκαίρι σε εξαναγκαστικές μετακινήσεις χιλιάδων μεταναστών από την υποσαχάρια Αφρική, προκαλώντας έντονες επικρίσεις από μέρους οργανώσεων υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Εδώ και μερικές εβδομάδες, αυξανόμενος αριθμός νεαρών Μαροκινών αποπειράται επίσης τον επικίνδυνο διάπλου της Μεσογείου με την ελπίδα να φθάσουν στον ευρωπαϊκό παράδεισο.
Οι προσπάθειες του Μαρόκου να καταπολεμήσει τη δράση των διακινητών θεωρείται πως σημείωσαν πρόοδο τον τελευταίο χρόνο, έπειτα από ένα μακρύ χρονικό διάστημα που χαρακτηρίζονταν ανεπαρκείς, έκρινε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ σε πρόσφατη έκθεσή του για την εμπορία ανθρώπων.