Στα ισοπεδωμένα από τον σεισμό χωριά του Μαρόκου οι διασώστες αναζητούν τυχόν επιζώντες στα συντρίμμια, δίνοντας μια μάχη με τον χρόνο, καθώς οι νεκροί από την φονικότερη δόνηση των τελευταίων 60 ετών πλησιάζουν τους 2.700 και όσο περνούν οι ώρες αποκαλύπτεται το μέγεθος της καταστροφής.
Ομάδες διασωστών από την Ισπανία, τη Βρετανία και το Κατάρ ένωσαν τις δυνάμεις τους με τις τοπικές υπηρεσίες σε μια προσπάθεια να βρουν και να ανασύρουν ανθρώπους που θάφτηκαν στα χαλάσματα όταν σημειώθηκε ο σεισμός των 6,8 βαθμών στην οροσειρά του Άνω Άτλαντα, σε απόσταση 72 χιλιομέτρων νοτιοδυτικά του Μαρακές.
Πολλοί από τους επιζώντες πέρασαν μια τρίτη νύχτα στο ύπαιθρο, αφού τα σπίτια τους καταστράφηκαν ή δεν είναι πλέον ασφαλή. Η δημόσια τηλεόραση μετέδωσε ότι οι νεκροί είναι 2.681 και οι τραυματίες 2.501.
Πλάνα από το απομονωμένο χωριό Ίμι Ν’Τάλα, που τράβηξε ο Ισπανός διασώστης Αντόνιο Νογάλες, της ομάδας διάσωσης «Ενωμένοι Πυροσβέστες Χωρίς Σύνορα», δείχνουν άνδρες και σκύλους σκαρφαλωμένους σε απότομους λοφίσκους, καλυμμένους με συντρίμμια.
«Το μέγεθος της καταστροφής είναι (…) απόλυτο. Ούτε ένα σπίτι δεν έχει μείνει όρθιο. Θα ξεκινήσουμε την έρευνα με τους σκύλους και θα δούμε αν θα βρούμε κάποιον ζωντανό» ακούγεται να λέει ο Νογάλες, δυσκολευόμενος να βρει τα λόγια για να περιγράψει αυτά που βλέπει.
Στο Ιμγκντάλ, ένα χωριό περίπου 75 χιλιόμετρα νοτίως του Μαρακές, γυναίκες και παιδιά στριμώχνονταν νωρίς το πρωί κάτω από τις αυτοσχέδιες σκηνές που στήθηκαν κατά μήκος του δρόμου, δίπλα στα γκρεμισμένα σπίτια τους. Νοτιότερα, ένα αυτοκίνητο είχε καταπλακωθεί από βράχους που έπεσαν από έναν γκρεμό.
Στο χωριό Ταφεγάγτε, ο Χαμίντ Μπεν Χένα περιέγραψε πώς σκοτώθηκε ο οκτάχρονος γιος του, όταν πήγε να πάρει ένα μαχαίρι από την κουζίνα για να κόψουν ένα πεπόνι για το δείπνο της οικογένειας. Το παιδί καταπλακώθηκε από το σπίτι, η υπόλοιπη οικογένεια σώθηκε.
Οι αρχές δεν έχουν ακόμη ανακοινώσει αριθμό αγνοουμένων, καθώς πολλά χωριά είναι δυσπρόσιτα. Οι δρόμοι που κόπηκαν ή έκλεισαν λόγω βράχους καθιστούν ακόμη δυσκολότερη την πρόσβαση στις περιοχές που έχουν χτυπηθεί περισσότερο από τον σεισμό.
Στον δρόμο για την πόλη Αντασίλ, σε μικρή απόσταση από το επίκεντρο, ο διασώστης Αϊμάν Κοάιτ προσπαθούσε να απομακρύνει τους βράχους που έπεσαν στο οδόστρωμα. «Πιο πάνω υπάρχουν χειρότεροι δρόμοι που είναι ακόμη αποκλεισμένοι και προσπαθούμε να τους ανοίξουμε και εκείνους» είπε, ενώ φορτηγάκια φορτωμένα με είδη πρώτης ανάγκης περνούσαν από το στενή, καθαρισμένη δίοδο.
Πολλά κτίσματα κατέρρευσαν αμέσως, όπως τα πολυάριθμα, παραδοσιακά σπίτια από πλίνθους, πέτρα και ακατέργαστη ξυλεία, τα γραφικά κτίρια που τραβούσαν σαν μαγνήτης τους τουρίστες στον Άνω Άτλαντα. «Είναι δύσκολο να ανασύρουμε ζωντανούς ανθρώπους επειδή οι τοίχοι και τα ταβάνια μετατράπηκαν σε χώμα όπως έπεφταν, θάβοντας όποιον ήταν από κάτω, χωρίς να αφήνουν θύλακες αέρα», είπε ένας στρατιωτικός που ζήτησε να μην κατονομαστεί.
Οι πληγές που άφησε ο σεισμός στην πολιτιστική κληρονομιά του Μαρόκου αρχίζουν πλέον να φαίνονται. Κτίρια στην Παλιά Πόλη του Μαρακές, που έχει χαρακτηριστεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO, υπέστησαν ζημιές. Σημαντικές είναι οι ζημιές και στο Τέμενος Τίνμελ του 12ου αιώνα, σε μια απομονωμένη, ορεινή περιοχή, κοντά στο επίκεντρο.
Ο σεισμός αυτός είναι ο φονικότερος που έχει σημειωθεί στο Μαρόκο από το 1960, όταν σκοτώθηκαν τουλάχιστον 12.000 άνθρωποι, και ο ισχυρότερος από το 1900.
Βοήθεια στους επιζώντες
Οι επιζώντες που αναζητούν απεγνωσμένα καταφύγιο και εφόδια περιέγραφαν ως αργή την αντίδραση της κυβέρνησης, ωστόσο φαίνεται πως σήμερα τα πράγματα επιταχύνονται. Ο στρατός ανέφερε ότι ενισχύει τις ομάδες των διασωστών, ενώ στέλνει πόσιμο νερό και μοιράζει τρόφιμα, σκηνές και κουβέρτες στις πληγείσες περιοχές.
Από την Παρασκευή, ούτε ο βασιλιάς Μοχάμεντ ούτε ο πρωθυπουργός Αζίζ Αχανούς έχουν απευθυνθεί στο έθνος.
Το Μαρόκο δέχτηκε την προσφορά βοήθειας από την Ισπανία και τη Βρετανία –έστειλαν διασώστες με ειδικά εκπαιδευμένα σκυλιά– τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Κατάρ. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε ότι αποδεσμεύει σε πρώτη φάση 1 εκατομμύριο ευρώ που θα διατεθούν σε μη κυβερνητικές υπηρεσίες αρωγής στο Μαρόκο.
Η δημόσια τηλεόραση μετέδωσε ότι η κυβέρνηση θα εξετάσει τις ανάγκες και τον συντονισμό των προσπαθειών παροχής βοήθειας στους πληγέντες και μπορεί να δεχτεί βοήθεια και από άλλες χώρες αργότερα. Τόσο η Γαλλία όσο και η Γερμανία υποβάθμισαν τη σημασία του γεγονότος ότι το Μαρόκο δεν δέχτηκε αμέσως την προσφορά βοήθειας εκ μέρους τους. Η Γερμανία ανέφερε ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις πως η απόφαση του Ραμπάτ είναι «πολιτική», ενώ η Γαλλία δήλωσε έτοιμη να παράσχει βοήθεια οποτεδήποτε το ζητήσει το Μαρόκο. Τα τελευταία χρόνια οι σχέσεις του Παρισιού με το Ραμπάτ είναι δύσκολες, κυρίως με αφορμή το θέμα της Δυτικής Σαχάρας, καθώς το Μαρόκο θέλει από τη Γαλλία να αναγνωρίσει τη διαφιλονικούμενη περιοχή ως μαροκινό έδαφος. Το Μαρόκο δεν έχει πρεσβευτή στο Παρίσι από τον περασμένο Ιανουάριο.