Ακόμη και σε ακύρωση του deal διάσωσης της Μαρινόπουλος δηλώνει ότι θα προχωρήσει η Σκλαβενίτης, εάν η Επιτροπή Ανταγωνισμού ξαναγράψει τη συμφωνία, «κουρεύοντας» σε μεγάλο βαθμό το δίκτυο της Μαρινόπουλος, προκειμένου να αποφευχθεί η στρέβλωση του ανταγωνισμού στο λιανεμπόριο από την παρουσία του νέου ομίλου, που θα είναι ο ισχυρότερος όλων των εποχών στην ελληνική αγορά.
Του Νώντα Χαλδούπη
Το ενδεχόμενο να επιφέρει μεγάλες αλλαγές στη συμφωνία η Επιτροπή Ανταγωνισμού είχε επισημάνει σε πρόσφατο δημοσίευμά του το sofokleousin.gr. Από το μνημόνιο που υπέγραψαν οι εμπλεκόμενοι στη μεγαλύτερη συμφωνία διάσωσης επιχειρηματικού ομίλου επιβεβαιώνεται ότι η επιβαλλόμενη από το νόμο εξέταση της συμφωνίας από την αντιμονοπωλιακή αρχή θα μπορούσε να «εκτροχιάσει» τη συμφωνία, ακόμη και αν εγκριθεί από το δικαστήριο.
Όπως αναφέρεται στο μνημόνιο (αποκαλύφθηκε από την Αλ. Γκίτση στο capital.gr) η πρώτη και σημαντικότερη αίρεση ισχύος της συμφωνίας εξυγίανσης αφορά την έγκριση της συναλλαγής από την Επιτροπή Ανταγωνισμού. Η Σκλαβενίτης δηλώνει εκ των προτέρων ότι θα θεωρήσει άκυρη τη συμφωνία όχι μόνο εάν απαγορευθεί από την Επιτροπή Ανταγωνισμού (κάτι που θεωρείται απίθανο), αλλά ακόμη και αν εγκριθεί υπό όρους, οι οποίοι θα αφορούν τη μείωση του δικτύου της Μαρινόπουλος.
Μάλιστα, οι διατυπώσεις του νομικού κειμένου, που τυπικά είναι περιορισμένης δεσμευτικότητας (τα μνημόνια είναι νομικά κείμενα που δηλώνουν προθέσεις χωρίς να είναι απολύτως δεσμευτικά), αφήνουν όλα τα περιθώρια στην Σκλαβενίτης να αξιολογήσει εν πολλοίς αυθαίρετα την απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού και να υπαναχωρήσει, εάν με τα δικά της κριτήρια θεωρήσει ότι οι τροποποιήσεις που θα επιβληθούν στη συμφωνία την καθιστούν ασύμφορη.
Ειδικότερα, αναφέρεται ότι «ως ουσιώδης αρνητική μεταβολή», που θα οδηγούσε στην ακύρωση της συμφωνίας από την Σκλαβενίτης, «νοείται η έκδοση από την Επιτροπή Ανταγωνισμού απόφασης, με την οποία επηρεάζεται ουσιωδώς αρνητικά ο προβλεπόμενος κύκλος εργασιών της Νέας Εταιρείας στον νομό Αττικής και στην Περιφέρεια Κρήτης (νομοί Ηρακλείου, Λασιθίου, Ρεθύμνης, Χανίων) σε σχέση με τον κύκλο εργασιών της Μαρινόπουλος ΓΕ για το έτος 2015 και σύμφωνα με τα σχετικά στοιχεία που χορήγησε η Μαρινόπουλος ΓΕ κατά τον οικονομικό, φορολογικό και νομικό έλεγχο».
Όπως είχε επισημάνει στο πρόσφατο δημοσίευμά του το sofokleousin.gr, ιδιαίτερα στο νομό Αττικής Μαρινόπουλος και Σκλαβενίτης συγκεντρώνουν πολύ υψηλό μερίδιο αγοράς και θεωρείται εύλογο ότι η αντιμονοπωλιακή αρχή θα ζητήσει τη μείωση του δικτύου, ώστε να μην τεθεί σε κίνδυνο ο υγιής ανταγωνισμός στην τοπική αγορά από το νέο όμιλο που θα έχει δεσπόζουσα θέση, ελέγχοντας περίπου το 1/3 της αγοράς σε εθνικό επίπεδο. Αυτή η μείωση δικτύου προφανώς θα πρέπει να γίνει με κλείσιμο ή πώληση καταστημάτων της Μαρινόπουλος, δεδομένου ότι Σκλαβενίτης δεν θα θυσίαζε δικά της καταστήματα στο βωμό της συμφωνίας διάσωσης.
Η διατύπωση του μνημονίου περί «ουσιώδους αρνητικής μεταβολής με την οποία επηρεάζεται ουσιωδώς αρνητικά ο προβλεπόμενος κύκλος εργασιών της Νέας Εταιρείας» (σ.σ.: πρόκειται για την Α.Ε., στην οποία θα μεταφερθούν το ενεργητικό της Μαρινόπουλος και όσες υποχρεώσεις δεν θα «κουρευτούν») είναι γενικόλογη και αφήνει τεράστια περιθώρια για ερμηνείες από την Σκλαβενίτης. Ποια θα θεωρηθεί, άραγε, ως ουσιώδης αρνητική επίδραση στον κύκλο εργασιών; Μια μείωση κατά 10%, 20%, ή 50% στους τζίρους των τοπικών αγορών που θα επηρεασθούν από την απόφαση; Αυτό θα το κρίνει μόνο η διοίκηση της Σκλαβενίτης!
Με αυτά τα δεδομένα, η Επιτροπή Ανταγωνισμού είναι προφανές ότι πιέζεται ασφυκτικά να μην ασκήσει αμερόληπτα το καθήκον της, με μοναδικό γνώμονα την προστασία του υγιούς ανταγωνισμού και των καταναλωτών, αλλά να «μαγειρέψει» την απόφασή της κατά τέτοιον τρόπο, ώστε να διασφαλισθεί ότι δεν θα υπαναχωρήσει η Σκλαβενίτης από τη συμφωνία διάσωσης, κάτι που θα δημιουργούσε τεράστια προβλήματα σε επίπεδο εθνικής οικονομίας.
Για την Επιτροπή Ανταγωνισμού, η υπόθεση αυτής της συγκέντρωσης έχει ιστορική σημασία, παρότι ήδη έχει εξετάσει (και εγκρίνει χωρίς όρους) την επίσης μεγάλη συμφωνία συγκέντρωσης των ΜΕΤΡΟ και Βερόπουλος. Είναι η πρώτη φορά στον τομέα των σούπερ μάρκετ, όπου ένας όμιλος αποκτά «καθαρή» δεσπόζουσα θέση σε εθνικό επίπεδο (το σχετικό κριτήριο είναι αν μια επιχείρηση φθάνει σε κύκλο εργασιών που αντιστοιχεί στο 25-35% της αγοράς).
Αν αυτή η μεγάλη συγκέντρωση ισχύος σε ένα «παίκτη» μιας τόσο κρίσιμης για όλους τους καταναλωτές αγοράς αφεθεί να προχωρήσει χωρίς αυστηρές προσαρμογές για την προστασία του ανταγωνισμού στις τοπικές αγορές, η Επιτροπή θα έχει απεμπολήσει το ρυθμιστικό ρόλο της και θα πρέπει να κινηθεί κατά τον ίδιο «ελαστικό» τρόπο και σε επόμενες μεγάλες συγκεντρώσεις σε άλλους κλάδους, που φαίνονται αναπόφευκτες, λόγω της κρίσης και του «ξεκαθαρίσματος» της αγοράς μέσα από τη διαδικασία εξυγίανσης των τραπεζικών χαρτοφυλακίων.
Από την άλλη πλευρά, βεβαίως, θα πρέπει να αναγνωρισθεί ότι η Επιτροπή δεν μπορεί να λειτουργήσει αδιαφορώντας εντελώς για τις επιπτώσεις μιας απόφασής της σε χιλιάδες εργαζομένους και προμηθευτές. Αναμένεται, λοιπόν, με μεγάλο ενδιαφέρον πώς θα ισορροπήσει ανάμεσα σε αυτές τις αντίρροπες δυνάμεις και αν, τελικά, με την απόφασή της θα «ανάψει πράσινο» σε ένα πολύ σημαντικό deal διάσωσης, που θα μείνει μετέωρο ακόμη και μετά την πιθανή έγκρισή του από το δικαστήριο.