Στο μικροσκόπιο των ελεγκτικών αρχών βρίσκονται υποθέσεις απόκτησης ακινήτων μέσω των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών των τραπεζών, από Μαλαισιανούς πολίτες και μάλιστα χωρίς ΑΦΜ.
Δεν πρόκειται για μεμονωμένες περιπτώσεις αλλά για φαινόμενο που έχει λάβει έκταση και για το λόγο αυτό έχει κινήσει υποψίες. Αποτέλεσμα είναι να κινητοποιηθούν οι υπηρεσίες της ΑΑΔΕ, καθώς η Αρχή για την καταπολέμηση της διακίνησης του μαύρου χρήματος, που ψάχνουν εξονυχιστικά τις υποθέσεις.
Μετά τη σχετική καταγγελία από συμβολαιογράφο, το θέμα έφτασε στη Βουλή, με το υπουργείο Οικονομικών να απαντά, ότι σε κάθε μεταβίβαση χορηγείται υποχρεωτικά ΑΦΜ, εφόσον δεν έχει ο αποκτών το ακίνητο, είτε είναι Έλληνας υπήκοος είτε υπήκοος χώρας της Ε.Ε. είτε τρίτης χώρας.
Πάντως, μετά τα καταγραφέντα συμβάντα, οι πλειοδότες των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών των τραπεζών παρακολουθούνται και ελέγχονται εξονυχιστικά οι ροές των χρημάτων που φέρονται να διαθέτουν ώστε να συμμετέχουν τους πλειστηριασμούς και να αποκτούν ακίνητα.
Η υπόθεση προκάλεσε προβληματισμό στις ελεγκτικές αρχές οι οποίες εκτιμούν πως πρόκειται:
- Για «μπροστινούς» Ελλήνων ενδιαφερομένων οι οποίοι για κάποιο λόγο δεν επιθυμούν να φαίνονται ως αγοραστές των εκπλειστηριαζόμενων ακινήτων.
- Για άτομα τα οποία χρησιμοποιούνται από τους κατόχους των ακινήτων, οι οποίοι με τη διαδικασία αυτή ίσως θέλουν να αναβάλλουν ή να ματαιώσουν τους πλειστηριασμούς.
- Για κύκλωμα το οποίο αποκτάει τα ακίνητα σε χαμηλές τιμές προκειμένου να τα εκμεταλλεύονται ενοικιάζοντάς τα σε συμπατριώτες τους.
- Για «μηχανή ξεπλύματος» μαύρου χρήματος.
Η ιστορία
Το θέμα έφτασε στη Βουλή μετά από ερώτηση του ανεξάρτητου βουλευτή Νίκου Νικολόπουλου και με αφορμή καταγγελίες του προέδρου του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Εφετείου Κέρκυρας Κωνσταντίνος Γιαννακούρης, ο οποίος επεσήμανε ότι "υπάρχει μεγάλο κενό στη νομοθεσία, κυρίως για τους πλειστηριασμούς ακινήτων, στους οποίους εμπλέκονται ως ενδιαφερόμενοι αγοραστές κάτοικοι του εξωτερικού".
Συγκεκριμένα αναφέρει:
"Υπάρχει μεγάλο έλλειμμα. Ο νόμος 3691 του 2008 που αναφέρεται στην πρόληψη και καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, όσο κι ον φαίνεται παράξενο, έχει κενά και αφορά και τους πλειστηριασμούς.
Υποχρεούμαστε σε οποιαδήποτε αγοραπωλησία, να δίνουμε στίγμα στις διωκτικές και φορολογικές αρχές. Αν υπάρχει 'Ελληνας που θέλει να αγοράσει ή εν προκειμένω να μπει ως αγοραστής σε ακίνητο προερχόμενο από πλειστηριασμό, πρέπει να μας υποδείξει τον Αριθμό Φορολογικού Μητρώου. Αν όμως ο ενδιαφερόμενος αγοραστής είναι κάτοικος εξωτερικού, μπορεί να μπει στην πλατφόρμα των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών και να μην υποβάλλει τον ΑΦΜ του. Αυτό αρχικά είναι άνισος ανταγωνισμός σε βάρος των Ελλήνων φορολογούμενων και κατά δεύτερο, δεν υπάρχει πόθεν έσχες".
Προσθέτει επίσης ότι «ο νόμος προβλέπει ότι εντός 48 ωρών, θα πρέπει (οι συμβολαιογράφοι) να πιστοποιήσουμε αν τα στοιχεία του ενδιαφερομένου επενδυτή ενός ακινήτου είναι ορθά. Αυτό γίνεται σε επικοινωνία με τον αντίστοιχο συμβολαιογράφο της χώρας του εξωτερικού».
«Ειδικά στην Αθήνα υπάρχουν πάρα πολλές περιπτώσεις κατοίκων από τη Μαλαισία, που συμμετέχουν σε διαδικασίες πλειστηριασμών», καταγγέλλει και αναρωτιέται «πώς μπορούμε μέσα σε διάστημα 48 ωρών να βρούμε αν τα στοιχεία που μας προσκομίζει ο ενδιαφερόμενος είναι σωστά»;
Ο κ. Γιαννακούρης σημειώνει επίσης ότι «σε αγοραπωλησία ακινήτου, καλούμαστε να πληρώσουμε φόρο μεταβίβασης, αλλά πώς θα πληρώσει φόρο μεταβίβασης ο κάτοικος εξωτερικού χωρίς να έχει ελληνικό ΑΦΜ, ή ο κάτοικος εκτός ΕΕ τον αντίστοιχο φόρο, όταν δεν υπάρχει;».
Η απάντηση του υπ. Οικονομικών
Στις καταγγελίες και την ερώτηση του Νίκου Νικολόπουλου απάντησε το υπουργείο Οικονομικών, με έγγραφο που κοινοποιήθηκε στη Βουλή, στο οποίο αναφέρονται τα ακόλουθα:
«Με τις διατάξεις της τταρ 1 του άρθρου 1 της ΠΟΑ 1006/31-12-2013 (2013 (Β '19/ 10-1-2014), απόφασης του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, όπως ισχύει, ορίζεται ότι "σε κάθε πρόσωπο, φυσικό ή νομικό ή νομική οντότητα, όπως αυτό ορίζεται στο άρθρο 3 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας ( Κ.Φ.Δ.) ν. 4174/2013 (170/Α), ημεδαπό ή αλλοδαπό, που πρόκειται να ασκήσει δραστηριότητες επιχειρηματικού περιεχομένου ή να καταστεί υπόχρεο σε καταβολή ή παρακράτηση φόρου σύμφωνα με τη φορολογική διαδικασία ή σε υποβολή οποιοσδήποτε δήλωσης που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του Κώδικα αυτού, αποδίδεται από τη Φορολογική Διοίκηση ενιαίος και μοναδικός Αριθμός Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ.) ανεξάρτητα του αριθμού των εγκαταστάσεων (υποκαταστημάτων, γραφείων .αποθηκών) που διαθέτει εντός και εκτός της Ελληνικής Επικράτειας, προκειμένου να εγγραφεί στο Φορολογικό Μητρώο".
Ειδικότερα με τις διατάξεις της περ. δ της παρ 8, του ιδίου άρθρου, ορίζεται ότι Αριθμός Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ.) αποδίδεται και στα πρόσωπα που υποβάλλουν δήλωση φορολογίας κεφαλαίου λόγω απόκτησης κινητών ή ακίνητων περιουσιακών στοιχείων από οποιαδήποτε αιτία, καθώς και εμπράγματων δικαιωμάτων επ' αυτών.
Περαιτέρω με τις διατάξεις της παρ 3 του άρθρου 2 της ως άνω απόφασης ορίζεται ότι ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ.), αναγράφεται υποχρεωτικά, σε όλα τα συμβόλαια που καταρτίζονται και αφορούν μεταβίβαση ακινήτου ή εμπράγματου επί ακινήτου δικαιώματος, από οποιαδήποτε αιτία καθώς και στην έκθεση πλειστηριασμού σε περίπτωση εκούσιου ή αναγκαστικού πλειστηριασμού για όλους τους συμβαλλόμενους. Στις περιπτώσεις που, η μεταγραφή των ανωτέρω, γίνεται χωρίς τη σύνταξη συμβολαίου, ο Α.Φ.Μ. αναγράφεται στον τίτλο μεταγραφής.
Κατόπιν των ανωτέρω, τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες, που διενεργούν πράξεις που εμπίπτουν στις ως άνω διατάξεις, υποχρεούνται να εγγραφούν στο Φορολογικό Μητρώο».