Ο κλάδος γαλακτοκομικών προϊόντων επλήγη την προηγούμενη 10ετία από τη μεγάλη ύφεση που βίωσε η ελληνική οικονομία. Αντεξε, ανασυντάχθηκε και τώρα αντιμετωπίζει το μέλλον με αισιοδοξία.
Οι ελληνικές βιομηχανικές επιχειρήσεις γαλακτοκομικών αναπτύσσονται, επενδύουν σε τεχνολογίες, δημιουργούν νέα προϊόντα και κερδίζουν έδαφος στη διεθνή αγορά. Παράλληλα προσελκύουν το ενδιαφέρον διεθνών επενδυτών. Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει πολλά deals εξαγορών στον κλάδο και η συγκέντρωση του επιταχύνεται.
Αυτόνομη πορεία επιλέγει η ΜΕΒΓΑΛ, μία από τις παλιές “μεγάλες δυνάμεις” του κλάδου, που διανύει τώρα την “δεύτερη νεότητα” της, έχοντας συμπληρώσει 74 χρόνια επιχειρηματικής ζωής. Παρά τα μεγάλα οικονομικά μεγέθη της παραμένει μια οικογενειακή επιχείρηση, που σεβεται τις παραδόσεις, υπηρετεί τον κοινωνικό της ρόλο και έχει το βλέμμα στο μέλλον.
Για τις εξελίξεις στον κλάδο γαλακτοκομικών και τις προοπτικές του μιλάει στο Sofokleousin.gr η Διευθύνουσα Σύμβουλος της ΜΕΒΓΑΛ Μαίρη Χατζάκου.
Αναφέρεται επίσης στη διαδρομή της εταιρείας, τις οικονομικές επιδόσεις της και τους βασικούς άξονες της επιχειρηματικής στρατηγικής της
Συνέντευξη στον ΤΑΣΟ ΤΣΟΜΠΑΝΙΔΗ
- Ποιες εξελίξεις εκτιμάτε ότι επηρέασαν περισσότερο τον κλάδο γαλακτοκομικών προϊόντων κατά την τελευταία δεκαπενταετία, στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης και στη συνέχεια;
Τα τελευταία 15 χρόνια είχαμε γεγονότα και εξελίξεις που μετέβαλαν τους κανόνες με τους οποίους κινείται και εξελίσσεται όχι μόνο η αγορά γαλακτοκομικών, αλλά και η καθημερινότητά μας.
- Οικονομική κρίση
- Νέες διατροφικές συνήθειες. Στροφή από τη δίαιτα στην υγιεινή διατροφή
- Αλλαγή προτεραιοτήτων καταναλωτικού κοινού/Διαφοροποίηση μείγματος επιλογών στο σουπερμάρκετ (στροφή στα προϊόντα πρώτης ανάγκης)
- Ο Covid άλλαξε την καθημερινότητα και τις συνήθειες κατανάλωσης
- Υψηλή συγκέντρωση στον κλάδο
- Ελλείψεις γάλακτος, λόγω αυξήσεων στις τιμές ζωοτροφών και ενέργειας
- Συμπίεση κερδοφορίας λόγω απορρόφησης των αυξήσεων τιμών σε ενέργεια και πρώτες ύλες
Σήμερα παρατηρούνται τάσεις εξομάλυνσης, ενώ οι εταιρείες είναι πλέον καλύτερα προετοιμασμένες να λειτουργούν σε συνθήκες εκτός κανονικότητας.
Η πανδημία Covid επηρέασε την ποιότητα της παραγωγής και την κατανάλωση των προϊόντων σας;
- Η ποιότητα είναι αξία αδιαπραγμάτευτη για τη ΜΕΒΓΑΛ. Επομένως δεν αλλάζει σε καμία περίπτωση. Ο Covid δημιούργησε νέες συνήθειες, όπως περισσότερο χρόνο μέσα στο σπίτι, με αποτέλεσμα την αύξηση της κατανάλωσης γαλακτοκομικών που προορίζονται για μαγειρική και παρασκευή γλυκών.
- Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αυξανόμενη διείσδυση ξένων γαλακτοκομικών π προϊόντων στην ελληνική αγορά. Είναι ίσως μικρή, αλλά διευρύνεται βαθμό. Πόσο μπορεί να επηρεάσει την πορεία των ελληνικών επιχειρήσεων του κλάδου;
Η ελληνική οικονομία βασίστηκε στον πρωτογενή τομέα και είναι βαθιά ριζωμένη στη χώρα μας η κατανάλωση παραδοσιακών γαλακτοκομικών προϊόντων. Τα εισαγόμενα προϊόντα έχουν καταλάβει ένα μικρό μερίδιο στην αγορά, αλλά οι εγχώριες επιχειρήσεις είναι ενημερωμένες, εκσυγχρονίζονται και απαντούν με καινοτόμα προϊόντα που αναγνωρίζονται διεθνώς. Η απασχολησιμότητα στον κλάδο και η προστιθέμενη αξία των ελληνικών προϊόντων γάλακτος δεν πλήττονται από τα εισαγόμενα αντίστοιχα προϊόντα.
- Ενώ η διείσδυση ξένων γαλακτοκομικών στην ελληνική αγορά είναι μικρή, οι ελληνικές επιχειρήσεις έχουν αξιόλογη εξαγωγική δραστηριότητα. Ποιές είναι οι δικές σας επιδόσεις; Υπάρχουν περιθώρια περαιτέρω αύξησης των εξαγωγών;
- Η ποιότητα και η θρεπτική αξία των ελληνικών γαλακτοκομικών προϊόντων είναι αναγνωρισμένες σε όλο τον κόσμο. Η φέτα ΠΟΠ και το ελληνικό γιαούρτι θεωρούνται εθνικοί θησαυροί. Είναι πρεσβευτές της ελληνικής γευστικής κουλτούρας και της μεσογειακής διατροφής σε όλο τον κόσμο και ενισχύουν το εμπορικό ισοζύγιο της χώρας.
Υπάρχουν αξιόλογες προοπτικές, οι οποίες θα μπορούσαν να διευρυνθούν εάν υπήρχε συντεταγμένο σχέδιο από την πλευρά του κράτους. Οι εξαγωγικές επιτυχίες οφείλονται κυρίως σε πρωτοβουλίες και εμπειρία των ίδιων των εταιρειών. Η ΜΕΒΓΑΛ είναι από τις πρώτες εταιρείες που τόλμησαν την εξαγωγή γαλακτοκομικών το 1985. Σήμερα οι εξαγωγές καλύπτουν το 40% του κύκλου εργασιών μας. Εχουμε παρουσία σε 35 χώρες και πολλές πρωτιές σε τοπικές αγορές.
-Στον κλάδο έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια σημαντικές εξαγορές και η μετοχική σύνθεση έχει αλλάξει σε πολλές εταιρείες, όπου εισηλθαν στρατηγικοί επενδτές. Δεχθήκατε κρούσεις για μια τέτοια συμφωνία;
Η ΜΕΒΓΑΛ ήταν και εξακολουθεί να είναι μία οικογενειακή ελληνική εταιρεία με ιστορία 74 χρόνων. Οποιαδήποτε μεταβολή έχει γίνει κατά το παρελθόν στη μετοχική μας σύνθεση ήταν τέτοια, ώστε να μην αλλοιώσει τις αξίες και τον χαρακτήρα της. Η οικογένεια Χατζάκου δέχτηκε προτάσεις από επενδυτικά σχήματα. Εμεινε όμως πιστή στο όραμα του ιδρυτή της Κωνσταντίνου Χατζάκου, να παραμείνει η ΜΕΒΓΑΛ μία υγιής ελληνική οικογενειακή εταιρεία.
- Ο κλάδος γαλακτοκομικών χαρακτηρίζεται από μεγάλη συγκέμτρωση. Πέντε μεγάλες εταιρειών κατέχουν τη “μερίδα του λέοντος” . Η υπόλοιπη αγορά είναι κατακερματισμένη σε πολλές επιχειρήσεις με μικρούς τζίρους. Εκτιμάτε ότι μπορεί να γίνουν κινήσεις περαιτέρω συγκέντρωσης του κλάδου;
Η παγκόσμια αγορά δείχνει ότι επικρατούν τα μεγάλα επιχειρηματικά σχήματα. Τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά στον κλάδο γαλακτοκομικών στη χώρα μας: Εδώ ανθούν πολλές μικρές επιχειρήσεις, που είναι υγιείς και αρκετές μάλιστα παράγουν μοναδικά ΠΟΠ προϊόντα (Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης). Αυτό τους δίνει αναγνωρισιμότητα και τη δυνατότητα επέκτασης σε ευρύτερες αγορές. Με αυτά τα δεδομένα, υπάρχουν ακόμη ευκαιρίες ανάπτυξης και για τις μικρότερες γαλακτοκομικές εταιρείες.
- Οι τεχνολογικές εξελίξεις μπορούν να αλλάξουν τις μεθόδους παραγωγής και την ποιότητα των γαλακτοκομικών προϊόντων;
- Η εφαρμογή τεχνολογίας στη βιομηχανική παραγωγή ανοίγει νέους δρόμους, είτε στο επίπεδο βελτίωσης ποιότητας είτε παρέχοντας δυνατότητες για προϊοντικές καινοτομίες.
Ως παράδειγμα μπορώ να αναφέρω μία πρόσφατη επένδυση της ΜΕΒΓΑΛ στον τομέα γιαούρτης. Με το συγκεκριμένο έργο η εταιρεία ανακατέταξε τις γραμμές παραγωγής γιαουρτιού σε νέο χώρο (clean area ), σύμφωνα με τα πρότυπα ISO κλάσης 8, διασφαλίζοντας περαιτέρω την υγιεινή και επιτυγχάνοντας αύξηση στη διάρκεια ζωής των παραγόμενων προϊόντων (μειώνοντας παράλληλα το foodwaste).
Επιπλέον κατάφερε να αυξήσει κατά 30% την παραγωγική δυναμικότητα του τμήματος και δημιούργησε δυνατότητες παραγωγής νέων προϊόντων στην κατηγορία γιαούρτης.
Η νέα επένδυση στο τυροκομείο βελτιώνει την απόδοση και την ποιότητα της φέτας. Ακόμη έχουμε εισάγει ρομποτικά συστήματα παλετοποίησης, ο έλεγχος της παραγωγής γίνεται από control rooms.
Στον τομέα των logistics (αποθήκευση, μεταφορά) υιοθετούμε τις πιο σύγχρονες μεθόδους, ακριβώς επειδή η διατήρηση της ψυκτικής αλυσίδας -από το στάδιο της συλλογής του γάλακτος μέχρι τα προϊόντα να φτάσουν στο τραπέζι μας- αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο ποιότητας των γαλακτοκομικών.
- Ποια είναι η στρατηγική σας για την Βιώσιμη Ανάπτυξη και σε ποιο βαθμό καλύπτετε τα περιβαλλοντικά και κοινωνικά κριτήρια (ESG) στην καθημερινή σας λειτουργία ;
- Η εταιρεία μας είναι ένας ενεργός κοινωνικός εταίρος. Αυτό σημαίνει πως όλες μας οι αποφάσεις λαμβάνονται με υψηλό αίσθημα ευθύνης απέναντι στον άνθρωπο και στις μελλοντικές γενιές, συμβαδίζοντας με τους 17 στόχους του Παγκοσμίου Συμφώνου του ΟΗΕ. Εφαρμόζουμε αυστηρή περιβαλλοντική πολιτική και επιπλέον στη ΜΕΒΓΑΛ λειτουργεί τμήμα που διαχειρίζεται περιβαλλοντικά θέματα με στόχο την διαρκή μείωση του περιβαλλοντικού μας αποτυπώματος.
Είμαστε μία ελληνική εταιρεία την οποία εμπιστεύονται καθημερινά δεκάδες χιλιάδες οικογένειες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Η υπεύθυνη λειτουργία σε συνδυασμό με τη στήριξη της κοινωνίας και ειδικότερα των παιδιών και της οικογένειας, αποτελεί κεντρικό συστατικό της στρατηγικής μας και βασική μας αποστολή. Οι δράσεις εταιρικής υπευθυνότητας που υλοποιούμε κάθε χρόνο στο πλαίσιο του προγράμματός μας «Αγάπης Έργα», καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα με άξονες το περιβάλλον, την υγεία, το παιδί, την τοπική κοινωνία, τον πολιτισμό, τον εθελοντισμό, τις ευάλωτες ομάδες, την εκπαίδευση και φυσικά τους ανθρώπους της ΜΕΒΓΑΛ.
Σε επίπεδο εταιρικής διακυβέρνησης ακολουθούμε Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας και εφαρμόζουμε Κώδικα Επιχειρηματικής Ηθικής, ο οποίος ορίζει τους κανόνες με τους οποίους εργαζόμαστε στο εσωτερικό και εξωτερικό περιβάλλον.
- Στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας αντιμετωπίσατε κάποιες δυσκολίες και κλυδωνισμούς. Ξεπεράσατε τα προβλήματα και είσαστε μία κερδοφόρος εταιρεία σε τροχιά ανάπτυξης Ποιές είναι οι οικονομικές επιδόσεις της ΜΕΒΓΑΛ;
-Από το 2017 και μετά η εταιρεία κατάφερε να επιστρέψει στην κερδοφορία. Την τελευταία πενταετία η αύξηση των οικονομικών μεγεθών ήταν αξιοσημείωτη. Το 2023 ο τζίρος άγγιξε τα 185 εκατ. ευρώ.
Τα πλάνα μας για την επόμενη πενταετία είναι αναπτυξιακά και δικαιολογούν τις επενδύσεις που έχουμε υλοποιήσει.
- Σε δύσκολες συνθήκες προτιμήσατε τον “μοναχικό” δρόμο, απορρίπτοντας προτάσεις εξαγοράς. Αναδιαρθρώσατε τον δανεισμό σας και προχωρήσατε...
-Η ΜΕΒΓΑΛ διαθέτει όλα τα εχέγγυα για τους πελάτες και συνεργάτες της: υψηλή ποιότητα, αξίες σαν εταιρεία, κοινωνικό πρόσωπο και σημαντική ιστορία 74 χρόνων στην ελληνική επιχειρηματικότητα. Αυτά μας έδωσαν δύναμη.
Επιπρόσθετα, για να επιτύχουμε αναδιάρθρωση δανεισμού έγινε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου και συντάχθηκε πενταετές επιχειρησιακό πλάνο, το οποίο εγκρίθηκε από τις τράπεζες. Η σημερινή Διοίκηση της ΜΕΒΓΑΛ έχει στόχο την αυτόνομη πορεία.
- Με δεδομένο το turn around story και την διαχρονική βελτίωση των οικονομικών μεγεθών της εταιρείας, γιατί δεν έχει επιλεγεί η είσοδος της στο Χρηματιστήριο Αθηνών.
Το Χρηματιστήριο εξασφαλίζει στις επιχειρήσεις κεφάλαια για τα επενδυτικά τους πλάνα. Η ΜΕΒΓΑΛ σε αυτή τη φάση καλύπτει τις ανάγκες χρηματοδότησης μέσω δανεισμού και αναπτυξιακών προγραμμάτων. Δεν χρειάζεται να προσφύγει στη χρηματιστηριακή αγορα.