«Παιχνίδι καθυστερήσεων» παίζει η κυβέρνηση στη φορολόγηση των υπερκερδών στον τομέα λιανικής εμπορίας ρεύματος, με τον υπουργό Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, να δηλώνει ότι ακόμη δεν έχει οριστικοποιηθεί η μεθοδολογία υπολογισμού των υπερκερδών, ώστε να δημοσιευθεί η σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση και να έλθει η ώρα της είσπραξης των εσόδων.
Η αρχική προθεσμία επιβολής του φόρου για το πρώτο τρίμηνο υπολογισμού του (Αύγουστος - Οκτώβριος) έχει παρέλθει, ενώ η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας έχει παραδώσει από τα μέσα Δεκεμβρίου στο υπουργείο δύο εναλλακτικά σενάρια για τη μεθοδολογία υπολογισμού των υπερκερδών, που θα φορολογηθούν με συντελεστή 90%.
Ο κ. Σκρέκας ανέφερε ότι πλέον, λόγω της καθυστέρησης, θα πρέπει υπολογισθεί ο φόρος όχι μόνο για το πρώτο τρίμηνο, αλλά και για το δεύτερο, δηλαδή να καλύψει την περίοδο Αυγούστου 2022 - Ιανουαρίου 2023.
Η διελκυστίνδα για τα φορολογητέα
Σύμφωνα με πληροφορίες από κύκλους της αγοράς, οι καθυστερήσεις δεν οφείλονται σε αμέλεια ή ανεπάρκεια του υπουργείου Ενέργειας και της ΡΑΕ. Βασική αιτία είναι η «ζωηρή συζήτηση»-αντιπαράθεση που βρίσκεται σε εξέλιξη στο παρασκήνιο μεταξύ της κυβέρνησης και των εταιρειών εμπορίας ρεύματος.
Από την πρώτη στιγμή που ανακοινώθηκε η επιβολή του φόρου, οι εταιρείες πιέζουν για προσαρμογές στη μεθοδολογία, οι οποίες θα συρρικνώσουν το ποσό των φορολογητέων υπερκερδών.
Πολλές «λεπτομέρειες» μπορούν να αλλάξουν σημαντικά τη βάση υπολογισμού του φόρου. Το κύριο συστατικό της «συνταγής» υπολογισμού, για το οποίο, σύμφωνα με πληροφορίες υπήρξαν διαφωνίες μεταξύ της ΡΑΕ και του υπουργείου Ενέργειας, είναι η «Εύλογη Μέση Τιμή Λιανικής», την οποία αναφέρει η νομοθετική ρύθμιση. Τιμές που θα ξεπερνούν την «εύλογη» θα θεωρείται ότι δημιουργούν υπερκέρδη, τα οποία θα φορολογούνται με συντελεστή 90%.
Είναι πλέον δεδομένο ότι υπήρξαν υπερκέρδη, σε σχέση με αυτά που θα είχαν από τον Αύγουστο και μετά οι εταιρείες, εάν δεν είχε καταργηθεί η ρήτρα αναπροσαρμογής. Για παράδειγμα, τον Οκτώβριο, οι εταιρείες αγόραζαν ρεύμα από τη χονδρική με 244 €/MWh και πωλούσαν στη λιανική με 595 €/MWh, δηλαδή 143% υψηλότερα ! Αν εφαρμοζόταν η ρήτρα αναπροσαρμογής, η τιμή λιανικής θα ήταν μόνο 354 €/MWh. Αυτή η διαφορά των 241 ευρώ είναι ένα υπερκέρδος σε σχέση με την περίοδο εφαρμογής της ρήτρας.
Όμως, στην πραγματικότητα ο υπολογισμός είναι πιο σύνθετος και... ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες, όπως συνήθως λέγεται. Για τον υπολογισμό της «Εύλογης Μέσης Τιμής Λιανικής», η νομοθετική ρύθμιση του Νοεμβρίου προβλέπει ότι θα πρέπει να προστίθεται στην τιμή χονδρικής ένα εύλογο μέγιστο περιθώριο κέρδους, το οποίο παραμένει άγνωστο σε ποιο ποσοστό θα διαμορφωθεί και, επιπλέον, να λαμβάνονται υπόψη πολλοί παράγοντες που μειώνουν τα κέρδη των εταιρειών, από τις απώλειες συστήματος και το λειτουργικό κόστος, ως τις επισφάλειες.
Τα υπερκέρδη θα προκύπτουν από τη διαφορά ανάμεσα στη Μέσης Τιμής Χρέωσης και στην Εύλογη Μέση Τιμή Λιανικής, επί την ποσότητα της προμηθευόμενης ανά μήνα ηλεκτρικής ενέργειας και θα αφαιρούνται τα ποσά που έχει καταβάλει ο κάθε προμηθευτής για πράξεις αντιστάθμισης κινδύνου (hedging).
Πληροφορίες αναφέρουν ότι η Κοινή Υπουργική Απόφαση δεν θα αργήσει να δημοσιευθεί. Ομως το μεγάλο ερώτημα που παραμένει ως τώρα αναπάντητο είναι αν αυτός ο έκτακτος φόρος στα υπερκέρδη των εταιρειών εμπορίας θα φέρει τα αρχικά προσδοκώμενα έσοδα εκατοντάδων εκατομμυρίων, ή αν τελικά οι εταιρείες θα «πέσουν στα μαλακά» χάρη στα «ψιλά γράμματα» της ΚΥΑ.
