Ταφόπλακα στις τελευταίες ελπίδες των εμπόρων να κλείσει το ζοφερό 2020 με τονωτική ένεση από την παραδοσιακά δυνατή εορταστική περίοδο, έβαλε η απόφαση να παραμείνει κλειστό το λιανεμπόριο, τουλάχιστον μέχρι τις 7 Ιανουαρίου.
Ειδικά, οι μικρές και μεσαίες εμπορικές επιχειρήσεις βρίσκονται σε απόγνωση, έχοντας κάνει και προμήθειες ειδών πριν την έναρξη της γενικής καραντίνας στις αρχές Νοεμβρίου, τα οποία πλέον δεν μπορούν να διαθέσουν.
Ένδυση και υπόδηση είναι στη χειρότερη θέση, καθώς δεν έχουν και το εναλλακτικό κανάλι του e-shop, ωστόσο γενικά η κατάσταση στο εμπόριο είναι δραματική. Ο κίνδυνος οριστικού λουκέτου το επόμενο διάστημα για χιλιάδες επιχειρήσεις του εμπορικού κλάδου είναι ορατός, αφού και τα μέτρα στήριξης από την κυβέρνησης θεωρούνται ανεπαρκέστατα, μπροστά στο μέγεθος της οικονομικής τραγωδίας.
«Ολοκληρωτική καταστροφή» χαρακτήρισε την κατάσταση που επικρατεί στις επιχειρήσεις ο πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, ο οποίος μιλώντας στον Alpha 98,9 εκτίμησε ότι 150.000 από αυτές θα βάλουν λουκέτο μέχρι τον Ιούνιο!
Χάνεται το 80% του τζίρου
«Στην επιχειρηματικότητα υπάρχουν κλάδοι που ο τζίρος τους αυτής της περιόδου φτάνουν στο 30-40% του τζίρου της χρονιάς. Αυτές μένουν κλειστές και μάλιστα υπάρχουν επιχειρήσεις που έχουν παραγγείλει δώρα για τα Χριστούγεννα τα οποία δεν θα μπορέσουν να τα πουλήσουν τον Γενάρη. Μιλάμε για μια ολοκληρωτική καταστροφή. Στην ήδη πολύ μεγάλη ζημιά της οικονομίας προστίθεται μια νέα ζημιά που θα αποτιμηθεί το επόμενο διάστημα, από τον Γενάρη ως τον Απρίλη και θα είναι πολύ παραπάνω από αυτό που φάνηκε στην αρχή», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Μια πρώτη εκτίμηση, όπως είπε ο Γ. Χατζηθεοδοσίου είναι ότι: «με όλα αυτά τα μέτρα αποκλείεται να ξεπεράσει το 20% του τζίρου της περσινής χρονιάς, δηλαδή η ζημιά θα είναι πάρα πολύ μεγάλη και αυτό σημαίνει ότι ένα μεγάλο μέρος από αυτές τις επιχειρήσεις δεν θα τα καταφέρει, γι αυτό η πρόταση που έχουμε κάνει είναι κούρεμα των χρεών, γιατί όλα αυτά τα χρέη που πάνε προς τα πίσω δεν θα μπορούν να πληρωθούν ποτέ. Δεν πιστεύω ότι υπάρχει δυνατότητα, με 30 δισ που θα λείψουν από την οικονομία του 2020 και είμαι επιεικής, να καταφέρουν να πληρώσουν. Η κυβέρνηση είπε 11% μείωση του ΑΕΠ αλλά αυτό πριν από το δεύτερο λοκντάουν το οποίο επεκτείνεται».
Άνιση αγορά δύο ταχυτήτων
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Ελληνικής Συνοποσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας Γιώργου Καρανίκας, δήλωσε για τις σημερινές ανακοινώσεις της κυβέρνησης:
«Μετά τις σημερινές ανακοινώσεις της κυβέρνησης, καθίσταται σαφές πως στην πράξη το ολικό lockdown συνεχίζεται έως τις 7 Ιανουαρίου, αλλά τις συνέπειες του θα εξακολουθούν να υφίστανται σε όλη τους την έκταση μόνο οι χιλιάδες μικρές και μεσαίες εμπορικές επιχειρήσεις. Αντίθετα, όλες οι μεγάλες αλυσίδες του λιανεμπορίου – μαζί με ελάχιστες μικρότερες που έχουν ισχυρή ψηφιακή παρουσία - θα αυξήσουν τον όγκο πωλήσεων τους είτε αποκλειστικά μέσω του ηλεκτρονικού εμπορίου, είτε συνδυαστικά με την μέθοδο του click away.
Συνεπώς, για την συντριπτική πλειονότητα των εμπορικών επιχειρήσεων - ιδιαίτερα στους μεγάλους κλάδους της ένδυσης και της υπόδησης - οι οποίες δεν διαθέτουν ηλεκτρονικό κατάστημα, ο εορταστικός τζίρος χάνεται οριστικά και αμετάκλητα. Καμία αναπλήρωση των απωλειών δεν θα επέλθει με τηλεφωνικές παραγγελίες, καθώς κανείς πελάτης δεν πληρώνει αν δεν βλέπει τι αγοράζει.
Δημιουργείται έτσι μία άνιση αγορά δύο ταχυτήτων, η λειτουργία της οποίας είναι πασιφανές ότι δεν πληροί τους κανόνες του θεμιτού ανταγωνισμού: Από τη μία πλευρά είναι τα χιλιάδες κλειστά, επί δύο συνεχείς μήνες, κυρίως συνοικιακά μικρά και μεσαία εμπορικά καταστήματα, οι ιδιοκτήτες των οποίων αντιμετωπίζουν άμεσο πρόβλημα επιβίωσης και οι θέσεις εργασίας τους βρίσκονται «στον αέρα». Στον αντίποδα βρίσκονται οι λίγοι ισχυροί του εμπορίου, που διευκολύνονται με το click away να εξυπηρετούν τους πελάτες στους οποίους δεν μπορούν να φθάσουν έγκαιρα οι εταιρίες κούριερ, καθώς ακόμη και τα υπερσύγχρονα e-shop που διαθέτουν «έπεσαν», ακριβώς λόγω του αυξημένου όγκου παραγγελιών που δέχονται.
Σήμερα, μετά και την παρέμβαση της ΕΣΕΕ, το Υπουργείο ορθώς περιορίζει τις επιλογές της χονδρικής πώλησης, την οποία καταστρατήγησαν μεγάλες επιχειρήσεις, προβαίνοντας σωρηδόν σε λιανικές πωλήσεις με τον μανδύα της χονδρικής. Από την άλλη πλευρά, η μέθοδος του click away πρακτικά αφορά μόνο μετρημένες μεγάλες επιχειρήσεις. Όπως ακριβώς αναγνώρισε στις δηλώσεις του ο ίδιος ο Υπουργός, οι ευκαιρίες να δουλέψουν στις γιορτές δεν είναι με το click away ίσες και ίδιες για όλους τους εμπόρους».
Ο Γ. Καρανίκας ζήτησε να ανακοινωθούν άμεσα πρόσθετα μέτρα στήριξης του εμπορικού κόσμου:
«Για όλους αυτούς τους λόγους, και κυρίως επειδή ο εορταστικός τζίρος ήταν η τελευταία ελπίδα του εμπορίου να «σώσει» τη χρονιά, αναμένουμε από την κυβέρνηση να ανακοινώσει άμεσα ένα γενναίο πλαίσιο αντισταθμιστικών μέτρων στήριξης της ρευστότητας για τους μικρομεσαίους εμπόρους, που είναι οι μεγάλοι χαμένοι του νέου πλαισίου λειτουργίας της εορταστικής αγοράς.
Επιπλέον, η σαφής επιδείνωση των προοπτικών επιβίωσης χιλιάδων εμπορικών επιχειρήσεων καθιστά επιτακτική αναγκαιότητα τη θέσπιση του ακατάσχετου επιχειρηματικού λογαριασμού και την εξέταση της δυνατότητας διαγραφής μέρους των χρεών της πανδημίας».
Μόνο το 10% των επιχειρήσεων ανταποκρίνονται στο click away
Αναφορικά με την επίδραση στην αγορά του click away ο πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών Γ. Χατζηθεοδοσίου είπε: «Είμαστε υπέρ να εκσυγχρονιστούν οι επιχειρήσεις αλλά αυτό απαιτεί χρόνο. Το click away που βοηθάει, η εκτίμηση που έχουμε είναι ότι δεν μπορεί να ανταποκριθεί σε πάνω από το 10% των επιχειρήσεων. Επίσης χρειάζεται να έχουν όλοι πιστωτική κάρτα. Το μέτρο του click away είναι υπέρ των μεγάλων επιχειρήσεων, κατά των μικρών. Στην Ελλάδα από το σύνολο των 850.000 επιχειρήσεων μόνο 15.000 έχουν eshop και μόνο οι 7.000 από αυτές λειτουργούν. Παρόλα αυτά, πέρσι ο τζίρος τα eshop ήταν 6 δισ ευρώ και φέτος θα ξεπεράσει τα 15 δισ».
«Συστήματα τύπου click away, αποτελούν συμπληρωματικές μεθόδους και δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την ολοκληρωμένη λειτουργία της αγοράς», δήλωσε με αφορμή τις ανακοινώσεις της κυβέρνησης για τη λειτουργία της αγοράς, ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών Σταύρος Καφούνης.
Αναλυτικά ο Σ. Καφούνης δήλωσε: «Για τα θέματα αγοράς τόνισε όμως ότι το εμπόριο αποτελεί ένα ενιαίο σύνολο σε όλη την επικράτεια και ουσιαστικά παραμένει ακόμα κλειστό. Συστήματα τύπου "click away", ραντεβού και ψηφιακές πωλήσεις, αποτελούν συμπληρωματικές μεθόδους και δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την ολοκληρωμένη λειτουργία της αγοράς.
Σεβόμαστε αποδεδειγμένα τη γνώμη των ειδικών επιστημόνων για τα θέματα υγείας, όμως δεν μπορούμε να τους αφήσουμε να τοποθετούνται και σε πρακτικά ζητήματα της αγοράς, που γνωρίζουμε καλύτερα και αφορούν χιλιάδες συμπολίτες μας. Η κατάσταση που έχουμε μπροστά μας είναι κρίσιμη και πρέπει να βρούμε πειστικές απαντήσεις για τους συναδέλφους μας, που έχουν ένα συνοικιακό κατάστημα που το επισκέπτονται 4-5 άνθρωποι την ημέρα».