Το επίγειο αμερικανικό τηλεσκόπιο Inouye Solar Telescope, που βρίσκεται στη Χαβάη, τράβηξε τις πρώτες του και πιο λεπτομερείς μέχρι σήμερα εικόνες του Ήλιου.
Το διαμέτρου τεσσάρων μέτρων τηλεσκόπιο ανοίγει το δρόμο για μια νέα εποχή στη μελέτη του μητρικού άστρου μας και θα βοηθήσει στην καλύτερη πρόβλεψη του διαστημικού καιρού στη Γη, ο οποίος καθορίζεται από την ηλιακή δραστηριότητα.
Οι πρώτες εικόνες του Inouye, το οποίο ανήκει στο Εθνικό Ίδρυμα Επιστημών (NSF) των ΗΠΑ, αποτελούν ένα κοντινό «πορτρέτο» της επιφάνειας του Ήλιου και του καυτού ταραγμένου πλάσματος που την καλύπτει, αποκαλύπτοντας λεπτομέρειες άνευ προηγουμένου.
«Αυτές οι εικόνες και τα βίντεο για τον Ήλιο μας είναι τα πιο λεπτομερή που έχουν υπάρξει μέχρι σήμερα. To Inouye θα μπορέσει να χαρτογραφήσει τα μαγνητικά πεδία μέσα στο στέμμα του Ήλιου, όπου συμβαίνουν οι ηλιακές εκρήξεις, οι οποίες μπορούν να επηρεάσουν τη ζωή στη Γη. Αυτό το τηλεσκόπιο θα βελτιώσει την κατανόηση μας για το τι επηρεάζει τον διαστημικό καιρό και τελικά θα βοηθήσει την καλύτερη πρόγνωση των ηλιακών καταιγίδων», δήλωσε η διευθύντρια του NSF Φρανς Κόρντοβα.
Ο Ήλιος είναι το κοντινότερο στον πλανήτη μας άστρο, ένας γιγάντιος φυσικός πυρηνικός αντιδραστήρας που καίει περίπου πέντε εκατομμύρια τόνους καυσίμου υδρογόνου κάθε δευτερόλεπτο, κάτι που θα συνεχίσει να κάνει για τουλάχιστον άλλα 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια. Όλη αυτή η ενέργεια εκπέμπεται στο διάστημα προς κάθε κατεύθυνση και ένα μικρό μέρος την φθάνει στη Γη, καθιστώντας εφικτή τη ζωή.
Αλλά ενώ οι μετεωρολόγοι μπορούν να κάνουν αρκετά ακριβείς προβλέψεις για τον καιρό, όπως πότε και πού θα βρέξει τις επόμενες μέρες, δεν συμβαίνει το ίδιο με τον διαστημικό καιρό, ο οποίος μέχρι σήμερα είναι πολύ πιο απρόβλεπτος. Η πρόγνωση του διαστημικού καιρού, σύμφωνα με τους επιστήμονες, υπολείπεται σε ακρίβεια τουλάχιστον κατά 50 χρόνια της αντίστοιχης μετεωρολογικής πρόγνωσης για τα καιρικά φαινόμενα στη Γη.
Τα δυναμικά ηλιακά μαγνητικά πεδία, όπως αναφέρει το ΑΜΠΕ, δημιουργούν απρόσμενες ηλιακές καταιγίδες που μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά τις δορυφορικές επικοινωνίες, τα ηλεκτρικά δίκτυα, τα αεροπορικά ταξίδια και τεχνολογίες όπως το GPS. Χάρη στο νέο τηλεσκόπιο, οι επιστήμονες θα παρακολουθούν καλύτερα την αναταραχή στην επιφάνεια του Ήλιου και έτσι να προβλέπουν την επόμενη ηλιακή καταιγίδα, δίνοντας περισσότερο χρόνο προετοιμασίας σε κυβερνήσεις, υπηρεσίες κοινής ωφελείας και ζωτικά δίκτυα υποδομής στη Γη. Σήμερα ο μέσος χρόνος προειδοποίησης είναι 48 λεπτά πριν από το ηλιακό συμβάν, ενώ στόχος είναι να αυξηθεί στις 48 ώρες.
«Το Inouye θα συλλέξει περισσότερες πληροφορίες για τον Ήλιο στη διάρκεια των πέντε πρώτων ετών λειτουργίας του σε σχέση με όλα τα δεδομένα που συλλέχθηκαν μέχρι σήμερα από τότε που ο Γαλιλαίος πρώτος έστρεψε ένα τηλεσκόπιο προς τον Ήλιο το 1612», δήλωσε ο αστρονόμος Ντέηβιντ Μπόμπολτς του NSF.
