Εν εξελίξει βρίσκεται το σκληρό "διπλωματικό πόκερ" για την επίλυση του Κυπριακού και ποικίλες είναι οι αντιδράσεις, σε πρώτη ανάγνωση, για το γεγονός ότι το δεύτερο σκέλος της Διάσκεψης μεταφέρεται σε επίπεδο τεχνοκρατών, στις 18 Ιανουαρίου. Η δεύτερη φάση του πολιτικού σκέλους της Διάσκεψης, θα πραγματοποιηθεί όταν καταλήξουν οι τεχνοκράτες σε απαντήσεις επί βασικών ερωτημάτων αναφορικά με τα θέματα της ασφάλειας και των εγγυήσεων, καθώς δεν υπήρξε κάποια "χρυσή τομή". Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης ανέφερε ότι ο πρόεδρος Αναστασιάδης έχει αποφασίσει ότι στις 18 Ιανουαρίου θα συμμετέχει ο διαπραγματευτής Ανδρέας Μαυρογιάννης. Ανέφερε επίσης ότι στην διάσκεψη η πρόταση που επικράτησε των συζητήσεων ήταν αυτή του Προέδρου της Δημοκρατίας που αφορά την κατάργηση των εγγυήσεων. Ο πρόεδρος με την πρόταση του έθεσε τη βάση της συζήτησης.
Σε ερώτηση αν η Τουρκία συζητά εναλλακτικές φόρμουλες για εγγυήσεις ο Mevlut Cavusoglu δήλωσε στην Καθημερινή της Κύπρου πως: «Μέχρι σήμερα ποια προβλήματα επέλυσε η Ε.Ε.; Πως να εμπιστευτούμε μια Ε.Ε. με διπροσωπία. Πρέπει να είμαστε πραγματιστές. Έχουμε ειρήνη εδώ και 42 χρόνια στην Κύπρο. Και αυτό το οφείλουμε στις Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις. Η Τουρκία δεν συζητά τέτοιου είδους προτάσεις (εννοεί Ε.Ε., Νατο κ.ο.κ.)». Επίσης, τόνισε πως είναι σε κρίσιμη φάση στο Κυπριακό και πως δεν ήταν έτοιμη η Ελλάδα γα την συνέχεια της διάσκεψης. Στον αντίποδα, βέβαια, διπλωματικές πηγές αναφέρουν πως η κυπριακή πλευρά, σε συνδυασμό με την συνεισφορά του Έλληνα ΥΠΕΞ, ήταν προετοιμασμένη με προτάσεις και πραγματική διάθεση να βρεθούν κοινοί τόποι.
Νωρίτερα, Νίκος Κοτζιάς είχε κάνει λόγο για συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών των εγγυητριών χωρών (Μεγάλη Βρετανία, Ελλάδα, Τουρκία) στις 23 Ιανουαρίου, ωστόσο πληροφορίες ανέφεραν ότι υπήρξαν διαφωνίες των υπολοίπων πλευρών ως προς τη συγκεκριμένη ημερομηνία.
Διαβάστε αναλυτικά: Κοτζιάς για Κυπριακό: Έγιναν βήματα, συνάντηση των ΥΠΕΞ στις 23/1
Υπενθυμίζεται επίσης πως την ώρα που οι διαπραγματεύσεις στην Γενεύη βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη το Υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας με ανακοίνωση έστειλε ένα μήνυμα - προειδοποίηση που μόνο κέρδος δεν προσφέρει αυτή τη στιγμή στην προσπάθεια σύγκλισης απόψεων. Συγκεκριμένα, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών ουσιαστικά προειδοποιεί την Ελλάδα να μην προχωρήσει στην κατασκευή έργων για την κατοίκηση μικρών νησιών του Αιγαίου, σχέδιο που προανήγγειλε πριν από λίγες ημέρες το υπουργείο Ναυτιλίας με επιστολή του υφυπουργού Νεκτάριου Σαντορινιού στη Βουλή.
Επικαλούμενη το γεγονός ότι ο κ. Σαντορινιός δεν κατονομάζει τα 28 νησιά όπου σχεδιάζονται έργα, η Άγκυρα επαναφέρει ανοιχτά τη στρατηγική των γκρίζων ζωνών, διαμηνύοντας ότι δεν πρόκειται να αποδεχτεί τυχόν συνθήκες που θα προκληθούν από την ελληνική πολιτική σε «διαφιλονικούμενους γεωγραφικούς σχηματισμούς».
Αναλυτικά το επίσημο κοινό ανακοινωθέν:
Συγκλήθηκε σήμερα 12 Ιανουαρίου 2017 στη Γενεύη η Διάσκεψη για την Κύπρο, υπό την αιγίδα του γ. γ. των Ηνωμένων Εθνών, με την συμμετοχή της αυτού εξοχότητας Μουσταφά Ακιντζί και της αυτού εξοχότητηας Νίκου Αναστασιάδη, των υπουργών Εξωτερικών της Ελλάδας, της Τουρκίας και του Ηνωμένου Βασιλείου ως εγγυητριών δυνάμεων και την παρουσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως παρατηρητή.
Η Διάσκεψη συνεχάρη στους κ. κ. Αναστασιάδη και Ακιντζί για την σημαντική πρόοδο που σημειώθηκε τους τελευταίους 20 μήνες στις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό. Μόνο χάρη στην αφοσιωμένη τους εργασία κατέστη δυνατόν να συγκληθεί σήμερα η Διάσκεψη.
Είναι η πρώτη φορά που συγκεντρώθηκαν όλοι για να συζητήσουν το κεφάλαιο της ασφάλειας και των εγγυήσεων, το έκτο και τελευταίο κεφάλαιο των διαπραγματεύσεων. Στις συζητήσεις σήμερα υπογραμμίστηκε η πρόθεση των συμμετέχοντων να βρουν κοινά αποδεκτές λύσεις για την ασφάλεια και τις εγγυήσεις που να απαντούν στις ανησυχίες και των δύο κοινοτήτων. Αναγνώρισαν πως η ασφάλεια της μιας κοινότητας δεν μπορεί να επιτευχθεί εις βάρος της ασφάλειας της άλλης. Επίσης αναγνώρισαν την ανάγκη να απαντηθούν οι παραδοσιακές ανησυχίες για την ασφάλεια των δύο κοινοτήτων, αναπτύσσοντας ταυτόχρονα ένα όραμα για την ασφάλεια μιας μελλοντικής ενωμένης ομοσπονδιακής Κύπρου.
Οι συμμετέχοντες αναγνώρισαν πως αυτή είναι η στιγμή για να έχουν επιτυχή κατάληξη οι διαπραγματεύσεις. Πρόκειται για μια ιστορική ευαιρία που δεν πρέπει να πάει χαμένη. Οι συμμετέχοντες ως εκ τούτου δεσμεύτηκαν στηρίξουν τη διαδικασία προς μια συνολική λύση στην Κύπρο. Οι κοινοί στόχοι που περιγράφονται πιο πάνω θα χρειαστούν συντονισμένες προσπάθειες από όλους τους ενδιαφερόμενους τις επόμενες ημέρες.
Ως εκ τούτου, με αυτό τον στόχο, αποφάσισαν να συνεχίσουν τη Διάσκεψη, στη βάση του προηγούμενου που καθορίστηκε, με τα παρακάτω βήματα:
- Τη δημιουργία μιας ομάδας εργασίας στο επίπεδο των αντιπροσωπειών. Η ομάδα αυτή θα αρχίσει τις εργασίες της στις 18 Ιανουαρίου. Το έργο της θα είναι να καθορίσει συγκεκριμένα ερωτήματα και τα όργανα που χρειάζονται για να απαντηθούν.
- Παράλληλα οι διαπραγματεύσεις για τα εκκρεμούντα θέματα στα άλλα κεφάλαια θα συνεχιστεί μεταξύ των δύο πλευρών στην Κύπρο.
- Η διάσκεψη θα συνεχιστεί σε πολιτικό επίπεδο αμέσως μετά για να ανασκοπήσει το αποτέλεσμα των συζητήσεων της ομάδας εργασίας. Στη Διάσκεψη επιβεβαιώθηκε η πλήρης δέσμευση των τριών εγγυητριών δυνάμεων να υποστηρίξουν την επίτευξη συνολικής συμφωνίας.