Το ξέφρενο ράλι του συνεχίζει ο χρυσός, σπάζοντας σήμερα το ρεκόρ όλων των εποχών, που είχε καταγραφεί το 2011, ενώ το συμβολικό όριο των 2.000 δολ./ουγκιά δεν είναι πλέον ένας μακρινός στόχος και η πρόβλεψη της Bank of America για 3.000 δολ. ως το φθινόπωρο του 2021 δεν ακούγεται εντελώς εξωπραγματική. Η άλλη όψη του νομίσματος αυτής της ανόδου του χρυσού, τονίζουν οι αναλυτές, είναι η διαφαινόμενη μετατροπή του δολαρίου σε… κουρελού.
Στο άνοιγμα των αμερικανικών αγορών, η spot τιμή του χρυσού διαμορφωνόταν στα 1.932 δολ. και η προθεσμιακή τιμή στα 1.928, με άνοδο της τάξεως του 1,60% από την τιμή της Παρασκευής και με «άνετη» διαφορά από τα ιστορικά ρεκόρ του Σεπτεμβρίου 2011 (1.911 δολ. και 1.920 δολ.). Οι αναλυτές τονίζουν ότι σε αυτά τα επίπεδα τιμών ο χρυσός παρουσιάζει συμπτώματα υπερβολής και δεν θα πρέπει να αποκλείεται μια διορθωτική κίνηση, όμως οι ιδιαίτερες συνθήκες που επικρατούν στις αγορές και στην παγκόσμια οικονομία καθόλου δεν αποκλείεται να συντηρήσουν τις ροές επενδυτικών κεφαλαίων στο καταφύγιο του χρυσού και να ακολουθήσει το επόμενο διάστημα μια πορεία πάνω από τα 2.000 δολ.
Τον περασμένο Απρίλιο, λίγο μετά την πρόσκαιρη κατάρρευση της τιμής του χρυσού, καθώς οι επενδυτές πωλούσαν ό,τι είχαν διαθέσιμο για να εξασφαλίσουν ρευστότητα, η Bank of America είχε τολμήσει μια πρόβλεψη που θεωρήθηκε παρακινδυνευμένη, εκτιμώντας τότε ότι ο χρυσός θα κινηθεί προς τα 3.000 δολ. μέσα στο επόμενο 18μηνο. Στους μήνες που ακολούθησαν, τα κέρδη του χρυσού ξεπέρασαν και το 30% από τα χαμηλά του Μαρτίου 2020, ενώ πλέον οι αναλυτές βλέπουν ότι υπάρχουν ορισμένες μακροοικονομικές παράμετροι που ευνοούν μεσοπρόθεσμα την άνοδο του χρυσού, σε αντίθεση με το δολάριο που έχει αρχίσει να «ξεφτίζει».
Το αμερικανικό νόμισμα εκτινάχθηκε στα ύψη το πρώτο διάστημα της κρίσης, τον Μάρτιο, καθώς παρουσιάσθηκε έντονο πρόβλημα ρευστότητας σε δολάρια στην παγκόσμια οικονομία, το οποίο όμως λύθηκε πολύ γρήγορα με τις τεράστιες ενέσεις ρευστότητας που πρόσφερε η Fed. Έκτοτε, ο προθεσμιακός δείκτης δολαρίου, που αντανακλά τις ισοτιμίες του δολαρίου με έξι σημαντικά διεθνή νομίσματα, έχει μπει σε τροχιά μεγάλης πτώσης, καταγράφοντας απώλειες σχεδόν 10%. Από τα υψηλά του 103,96 τον Μάρτιο, ο δείκτης έχει υποχωρήσει πλέον χαμηλότερα από 94, που είναι και η χαμηλότερη τιμή σχεδόν για δύο χρόνια.
Το δολάριο φαίνεται ότι γίνεται το μεγάλο θύμα της οικονομικής και νομισματικής πολιτικής που ακολουθούν οι ΗΠΑ για την έξοδο από αυτή την κρίση, πολύ περισσότερο τώρα, που διαπιστώνεται ότι η ανάκαμψη της οικονομίας μετά το lockdown δεν έχει ισχυρή δυναμική (το επιβεβαίωσαν και τα πρόσφατα στοιχεία για την αγορά εργασίας), ενώ η κλιμάκωση της πανδημίας δημιουργεί τον κίνδυνο επιβολής νέων περιοριστικών μέτρων με σοβαρές οικονομικές συνέπειες.
Η αξία του δολαρίου πιέζεται ταυτόχρονα από τρεις πλευρές:
- Η αμερικανική κυβέρνηση παρέχει τεράστια ποσά για τη στήριξη επιχειρήσεων και νοικοκυριών, έχοντας ήδη χορηγήσει 3,3 τρισ. δολ. με τρία διαφορετικά πακέτα στήριξης και ετοιμάζοντας, αυτές τις ημέρες, ένα ακόμη πακέτο, ύψους 1 τρισ. δολ..
- Η Fed έχει πλημμυρίσει τις αγορές και το τραπεζικό σύστημα με ρευστότητα εκατοντάδων δισ. δολ., ενώ έχει αναλάβει τη δέσμευση να κρατήσει τα επιτόκια όσο χαμηλά χρειάζεται για να ανακάμψει η οικονομία.
- Τα άφθονα και φθηνά δολάρια από την Fed κρατούν σε πρωτοφανώς χαμηλά επίπεδα τις αποδόσεις των 10ετών αμερικανικών ομολόγων, αποθαρρύνοντας τις τοποθετήσεις των επενδυτών. Είναι χαρακτηριστικό ότι στα 10ετή ομόλογα η πραγματική απόδοση, αν αφαιρεθεί ο εκτιμώμενος πληθωρισμός της επόμενης δεκαετίας, είναι βαθιά αρνητική, καθώς ο πληθωρισμός εκτιμάται από την αγορά σε 1,50% και η απόδοση δεν ξεπερνά το 0,60%. Αυτό εξηγεί και τις τεράστιες εισροές επενδυτικών κεφαλαίων στα ETF (διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια) που επενδύουν σε χρυσό. Όπως έλεγε ο «γκουρού» των επενδύσεων, Μαρκ Μόμπιους, όταν τα επιτόκια είναι τόσο χαμηλά, αυτός που επενδύει σε χρυσό δεν ανησυχεί ότι θα χάσει τόκους.
Δύο σενάρια για τη συνέχεια
Μεσοπρόθεσμα, εκτιμούν οι αναλυτές, δύο είναι τα σενάρια για την τιμή του χρυσού, σε συνάρτηση με την πορεία του δολαρίου:
- Αν καταφέρουν οι αμερικανικές αρχές με τα μέτρα που λαμβάνουν να «γυρίσουν» την οικονομία σε ανάπτυξη, βαθμιαία θα εξαλειφθούν και οι ανισορροπίες που ευνοούν το χρυσό και ρίχνουν το δολάριο, καθώς τα επιτόκια θα αρχίσουν να ανεβαίνουν και οι παροχές ρευστότητας και δημοσιονομικής στήριξης θα σταματήσουν.
- Όμως, υπάρχει και το σενάριο που θα μπορούσε να εκτινάξει στα ύψη το χρυσό και έχει στη… βιτρίνα του μια λέξη που έρχεται από το παρελθόν της δεκαετίας του 1970: στασιμοπληθωρισμός. Δηλαδή, τα μέτρα στήριξης και παροχής ρευστότητας να ανεβάσουν μεν τον πληθωρισμό, «τρώγοντας» τις αποδόσεις των επενδυτών, αλλά την ίδια ώρα να μην επιτύχουν την επιδιωκόμενη οικονομική ανάκαμψη. Σε αυτή την περίπτωση, η φυγή από το δολάριο προς το καταφύγιο του χρυσού θα είναι μαζική…