Το να οδηγεί κανείς φορτηγό δεν είναι πλέον ελκυστικό: στην Ευρώπη υπάρχει έλλειψη 400.000 οδηγών φορτηγών, με τις ευρωπαϊκές μεταφορικές εταιρίες να δυσκολεύονται να προσελκύσουν προσωπικό με σχετικά χαμηλούς μισθούς και περίπλοκες συνθήκες εργασίας.
Η έλλειψη είχε γίνει ήδη αισθητή πριν από την Covid-19 αλλά η κρίση επιδεινώθηκε με την οικονομία που ανακάμπτει, κυρίως στο Ηνωμένο Βασίλειο όπου εντάθηκε από τις επιπτώσεις του Brexit.
Το ζήτημα αφορά όλες τις χώρες: η Πολωνία έχει έλλειμμα άνω των 120.000 οδηγών, η Γερμανία περίπου 60.000 και η Ισπανία 15.000, σύμφωνα με μελέτη του βρετανικής εταιρίας Transport Intelligence (TI).
«Οι λόγοι είναι πολλοί», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο η Βιολέτα Κετσκαρόφτσκα, που δημοσίευσε τη μελέτη το καλοκαίρι για λογαριασμό του TI. «Ο πληθυσμός των οδηγών γερνάει, οι νέοι δεν ενδιαφέρονται για το επάγγελμα, οι συνθήκες εργασίας δεν είναι καλές, οι μισθοί είναι χαμηλοί».
Σε ορισμένες χώρες, το τέλος της υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας έχει επίσης στερήσει από τις εταιρίες εκπαιδευμένους ήδη οδηγούς.
Στο σαλόνι για τον κλάδο επιμελητείας Solutrans, που άνοιξε την Τρίτη κοντά στη Λυόν της Γαλλίας, πολλοί εκπαιδευτικοί φορείς προσπαθούν να προσελκύσουν υποψηφίους δίνοντας τους τη δυνατότητα να οδηγήσουν ένα βαρύ όχημα σε προσομοιωτή, να μπουν σε ένα μοντέλο και να δοκιμάσουν το κιβώτιο των 8 ταχυτήτων.
«Είναι επαγγέλματα με τεράστιες ευθύνες» που έχουν εξελιχθεί πολύ τα τελευταία χρόνια, δήλωσε ο Ρεγκίς Γκαρσιά, από την εταιρία εκπαίδευσης Aftral. «Δεν είναι απαραίτητα πιο απλό, αλλά είναι λιγότερο μηχανικό και σωματικό, και υπάρχει μεγάλη βοήθεια από ηλεκτρονικά μέσα». Οι οδηγοί διανύουν επίσης μικρότερες αποστάσεις σε σχέση με το παρελθόν.
Η τεχνολογική καινοτομία θα μπορούσε επίσης να αλλάξει τα δεδομένα: η εταιρία Dyn'Acces προκάλεσε εντύπωση στη Solutrans με μια τηλεσκοπική πλατφόρμα που επιτρέπει σε έναν οδηγό με αναπηρικό αμαξίδιο να βρεθεί στο τιμόνι ενός μεγάλου οχήματος.
Στη Γαλλία, από τις επιχειρήσεις λείπουν 40.000 με 50.000 άτομα, δύο φορές περισσότερα από το 2017, σύμφωνα με την Εθνική Ομοσπονδία Οδικών Μεταφορών (FNTR), που έχει εντείνει τις προσπάθειες σε επικοινωνιακό επίπεδο.
«Η εικόνα του Ρενέ, του οδηγού φορτηγών με τα τατουάζ, συνεχίζει να μας πλήττει…», δήλωσε η Μαρίνα Βερμπέρ-Γκρομπέλ, επικεφαλής του κλάδου αυτού στην Pôle Emploi. «Λέμε στις επιχειρήσεις ότι πρέπει να υπάρξει σκέψη για το εμπορικό τους σήμα, για την ευημερία στη δουλειά, που περιλαμβάνει τα μπόνους, την εκπαίδευση. Το να γνωρίζει κανείς πώς να προσλαμβάνει σημαίνει επίσης να γνωρίζει πώς να κρατά τους εργαζόμενους».
Νέοι, εργαζόμενοι σε εκπαίδευση, άνεργοι που επιστρέφουν στην αγορά εργασίας- ο στόχος είναι ευρύς. Ζήτηση υπάρχει και για γυναίκες, που αποτελούν μικρό μέρος των οδηγών. Η εκπαίδευση κοστίζει μεταξύ 4.500 και 7.000 ευρώ, και συχνά το κόστος καλύπτεται από τον εργοδότη και από κρατική βοήθεια. Η μαθητεία έχει εξελιχθεί πολύ με την πρόσβαση στα βαρέα οχήματα να ξεκινά από τα 21 έτη.