Συγκεκριμένη πρόταση για την κατάργηση της Συνθήκης των Εγγυήσεων και των παρεμβατικών δικαιωμάτων τρίτης χώρας και αντικατάστασή τους με ένα μηχανισμό παρακολούθησης και υλοποίησης των συμφωνιών παρουσίασε ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, κατά την τοποθέτησή του στην πρωινή συνεδρίαση της πενταμερούς Διάσκεψης για το Κυπριακό και το κεφάλαιο των Εγγυήσεων και της Ασφάλειας που άρχισε σήμερα το πρωί στο Κραν Μοντανά της Ελβετίας και διεξήχθη σε καλό κλίμα.
Ο κ. Κοτζιάς εξήγησε ότι πρέπει να συμφωνηθεί ποιος θα συμμετάσχει σε αυτό το σχήμα, τονίζοντας το οξύμωρο της συμμετοχής στο μηχανισμό αυτό παρακολούθησης χωρών που μέχρι σήμερα ήταν εγγυήτριες δυνάμεις. Ο κριτής, πρόσθεσε χαρακτηριστικά, δεν μπορεί να είναι και κρινόμενος.
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, οποίος τοποθετήθηκε τελευταίος επί του θέματος, αρχικά ευχαρίστησε τα ΗΕ για τις προσπάθειες επίλυσης του προβλήματος και ανέφερε ότι η Ιστορία δεν πρέπει να εγκλωβίσει ως φυλακή τους συμμετέχοντες αλλά να λειτουργήσει ως σχολείο.
Τόνισε ότι το κύριο ζήτημα είναι να απαντηθεί το ερώτημα «τι κράτος θέλουμε» επισημαίνοντας ότι η λύση θα πρέπει να οδηγήσει σε ένα φυσιολογικό κράτος, χωρίς εγγυήσεις και παρεμβατικά δικαιώματα που είναι αποικιοκρατικά κατάλοιπα, τη στιγμή που όλα αυτά τα εγγυητικά καθεστώτα έχουν καταρρεύσει παγκοσμίως.
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών πρόσθεσε επίσης ότι στους Τουρκοκύπριους πρέπει να αποδοθούν τα μέγιστα δυνατά δικαιώματα και στους Ελληνοκύπριους να εξασφαλισθεί η μέγιστη δυνατή ασφάλεια.
Την ανάγκη του ρόλου των ΗΕ στην εφαρμογή της λύσης, τόνισε από την πλευρά του και ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, δίνοντας παράλληλα έμφαση στο ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει και η ΕΕ. Οι προβλέψεις της λύσης, όπως είπε, προσφέρουν πλήρη ασφάλεια και σεβασμό. Επισήμανε δε ότι τα κακά της Κύπρου οφείλονται ακριβώς στη Συνθήκη των Εγγυήσεων.
Ωστόσο, μολονότι η πρώτη συνεδρίαση της ημέρας κύλησε χωρίς εκπλήξεις και αιφνιδιασμούς από τις τοποθετήσεις όλων των μερών η απογευματινή συνεδρίαση παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς οι συζητήσεις θα μπουν βαθύτερα, όπως αναμένεται, στην ουσία προτάσεων και ιδεών.
Στο μεσοδιάστημα η Ελληνική αντιπροσωπεία στις είχε διμερή συνάντηση με τον ειδικό σύμβουλο του γγ του ΟΗΕ Έσπεν Μπάρθ 'Αιντε, ο οποίος είχε με τη σειρά του και ξεχωριστές συναντήσεις με τις άλλες δύο εγγυήτριες δυνάμεις, πριν από το δεύτερο μέρος των συνομιλιών όλων των πλευρών που ξεκίνησε στις 18.00 (19.00 ώρα Ελλάδας).