Στην επιφάνεια έρχεται η διαφορά απόψεων ανάμεσα στην Τράπεζα της Ελλάδος και το Εποπτικό Συμβούλιο της ΕΚΤ για τη μερισματική πολιτική των ελληνικών τραπεζών, λίγο πριν ληφθούν οι τελικές αποφάσεις του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού για την έγκριση της πρώτης διανομής μερισμάτων από το μακρινό 2008.
Από την πλευρά της Τράπεζας της Ελλάδος υποστηρίζεται ότι θα πρέπει να εγκριθούν ως έχουν ανακοινωθεί από τις ίδιες τις διοικήσεις των τραπεζών οι διανομές μερισμάτων του 2024 (από τα κέρδη της χρήσης 2023), ενώ η Φρανκφούρτη απάντησε με μια διαρροή στο Bloomberg ότι εγκρίνει μεν τη διανομή, αλλά πιθανότατα θα υποχρεώσει τις τράπεζες να μειώσουν τα μερίσματα, σε σχέση με ό,τι έχουν ήδη ανακοινώσει.
Υπενθυμίζεται ότι η ΤτΕ και τα αρμόδια στελέχη της ΕΚΤ για την άσκηση εποπτείας στις τράπεζες συμμετέχουν στον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM) που εποπτεύει τις συστημικές τράπεζες της ευρωζώνης και απαρτίζεται από στελέχη της ΕΚΤ και των εθνικών κεντρικών τραπεζών του Ευρωσυστήματος.
ΕΚΤ: Αυστηρή κίνηση με συμβολισμό
Στην πλευρά της ΕΚΤ φαίνεται ότι υπάρχει διάθεση να γίνει μια κίνηση με συμβολικό χαρακτήρα προς τις ελληνικές τράπεζες, δηλαδή να εγκριθεί μεν η διανομή μερισμάτων, που πέρυσι είχε μπλοκαριστεί από τους επόπτες, αλλά με μικρά «ψαλιδίσματα» στα ποσά που θα διανεμηθούν, ώστε να σταλεί το μήνυμα ότι η εποπτεία της ΕΚΤ παραμένει αυστηρή και δεν θα επιτρέψει υπερβολικές διανομές από τις ελληνικές τράπεζες, που μεταξύ άλλων έχουν χαμηλότερους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας από τον μέσο όρο της ευρωζώνης, αλλά και βαρύνονται με πολύ μεγάλη συμμετοχή αναβαλλόμενων φορολογικών πιστώσεων (DTC) στην κεφαλαιακή τους βάση.
Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες, μάλιστα, στην ΕΚΤ υπήρξε ενόχληση από τις τελευταίες ανακοινώσεις αποτελεσμάτων και αναθεωρημένων business plans των ελληνικών τραπεζών, όχι τόσο για τους συντελεστές διανομής του 2024, που είναι αρκετά χαμηλοί και συντηρητικοί, αλλά για τους προβλεπόμενους συντελεστής διανομής των επόμενων ετών, που φθάνουν ακόμη και το 50% των καθαρών κερδών. Όλα αυτά, παρότι οι τράπεζες έχουν μπροστά τους μια περίοδο απόσβεσης του DTC που σε ορισμένες περιπτώσεις θα είναι αρκετά μακρά: η Τρ. Πειραιώς, για παράδειγμα, ανακοίνωσε πρόσφατα στους αναλυτές ότι θα φθάσει ως το 2029 με ποσοστό συμμετοχής 20% του DTC στα κεφάλαιά της.
Όπως φαίνεται, οι επόπτες της Φρανκφούρτης θέλουν να στείλουν το μήνυμα στις τραπεζικές διοικήσεις αλλά και στους επενδυτές ότι δεν θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη η έγκριση της μερισματικής πολιτικής των επόμενων ετών, γι' αυτό και κρίνεται σκόπιμο να γίνει μια συμβολική περικοπή των μερισμάτων ήδη από το 2024.
Πιο ελαστική η ΤτΕ
Αντίθετα, στην Τράπεζα της Ελλάδος υιοθετούν μια πιο ελαστική στάση, θεωρώντας ότι τα μερίσματα που έχουν ανακοινωθεί για το 2024 θα πρέπει να εγκριθούν ως έχουν. Ενδεικτικές είναι οι πρόσφατες δηλώσεις του Γ. Στουρνάρα (στο mononews.gr), οι οποίες έγιναν αμέσως πριν τη διαρροή από τη Φρανκφούρτη στο Bloomberg περί μείωσης των μερισμάτων.
Ο διοικητής της ΤτΕ τόνισε ότι όχι μόνο θα εγκριθεί από τον SSM η διανομή μερισμάτων, αλλά και χωρίς να επιβληθούν περικοπές. Η σχετική στιχομυθία είναι χαρακτηριστική:
- Υπάρχει περίπτωση ο SSM να πει «όχι» στη μερισματική πολιτική των τραπεζών;
Όχι δεν υπάρχει, δεν γίνεται να μείνουν οι μέτοχοι χωρίς ανταμοιβή, για αυτό ακριβώς είπα πως ανάμεσα στο 0 και το 100 υπάρχει και το 50.
- Μπορεί δηλαδή να ζητήσει χαμηλότερη μερισματική πολιτική από το 20% - 30% των κερδών που έχουν προαναγγείλει οι τράπεζες;
Θα ζητήσει διαβεβαίωση ότι λαμβάνονται όλα υπ’ όψιν, και η υποχρέωση DTC και η αβεβαιότητα για το μέλλον και η ανάγκη να υπάρχουν «μαξιλάρια».
Σε προηγούμενη ερώτηση, ο κ. Στουρνάρας είχε τονίσει ότι οι τράπεζες μπορούν να διανέμουν μερίσματα και, παράλληλα, να μειώνουν το DTC. Είχε ερωτηθεί «γιατί οι τράπεζες να εμφανίσουν κέρδη 3,6 δισ. ευρώ το 2023 και αντί να πληρώσουν για να μειώσουν την υποχρέωση σε αναβαλλόμενο φόρο, ακολουθούν μερισματική πολιτική»;
Και είχε απαντήσει ως εξής: «Χρειάζεται αναλογικότητα. Μεταξύ του 0 και του 100 υπάρχει και το 50, δεν μπορείς να μην δώσεις τίποτα, ούτε όμως να δώσεις 100. Διότι οι συστημικές τράπεζες έχουν υψηλή αναβαλλόμενη φορολογία και πρέπει να θωρακιστούν για το μέλλον. Σύμφωνα με τη Moody’s με τη μείωση των επιτοκίων θα περιοριστούν τα κέρδη, οπότε χρειάζεται προσοχή. Δεν είναι ώρα για θριαμβολογίες».
Διανομές 800 εκατ.
Υπενθυμίζεται ότι οι τράπεζες έχουν προαναγγείλει διανομές περίπου 800 εκατ. ευρώ συνολικά για το 2024, ως εξής:
Η Eurobank σχεδιάζει να διανείμει το 25% των κερδών, δηλαδή περίπου 300 εκατ. ευρώ.
Η Εθνική Τράπεζα έχει αναγγείλει ότι θα διανείμει 25% - 30% των κερδών, δηλαδή επίσης περίπου 300 εκατ. ευρώ.
Η Alpha Bank σχεδιάζει διανομή του 20% των κερδών, δηλαδή 120 εκατ. ευρώ.
Η Πειραιώς θέλει να μοιράσει το 10% των κερδών, δηλαδή 80 εκατ. ευρώ.
Ο λεγόμενος «εποπτικός διάλογος» για τη μερισματική πολιτική έχει ολοκληρωθεί και πλέον αναμένεται το αμέσως επόμενο διάστημα να φανεί αν οι επόπτες θα προκρίνουν τη μείωση των μερισμάτων, ή την έγκρισή τους ως έχουν.