Η Κομισιόν ανακοίνωσε ότι η Ελλάδα πέρασε με επιτυχία την 12η αξιολόγηση της μεταμνημονιακής ενισχυμένης εποπτείας, ανάβοντας παράλληλα το «πράσινο φως» για την αποδέσμευση 767 εκατομμυρίων ευρώ προς τη χώρα μας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενέκρινε και το σχέδιο του προϋπολογισμού, ανεβάζοντας τον πήχη της ανάπτυξης Ελλάδας στο 7,1% για το 2021 (φθινοπωρινή πρόβλεψη), ενώ για το 2022 η εκτίμησή της κάνει λόγο για 5,2%. Χτυπάει, ωστόσο, καμπανάκι για το μεγάλο χρέος, το υψηλότερο στην Ευρωζώνη και σημειώνει πως υπάρχουν σημαντικές αβεβαιότητες, όπως η πορεία της πανδημίας, που δύναται να δημιουργήσουν προβλήματα και δυσχέρειες στην πορεία της ελληνικής οικονομίας προς την ισχυρή ανάκαμψη.
Σ’ ό,τι αφορά στην 12η αξιολόγηση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπίστωσε πρόοδο στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, όπως έχουν συμφωνηθεί και βάσει των χρονοδιαγραμμάτων που έχει τεθεί. Το ποσό των 767 εκατ. ευρώ, που θα εκταμιευτεί προς τη χώρα μας, μετά από σχετική έγκριση του Eurogroup, αφορά την εφαρμογή των μέτρων ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους και συγκεκριμένα την επιστροφή των κερδών από ελληνικά ομόλογα που έχουν στην κατοχή τους οι κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης (ANFAs και SNPs), κ.ά.
Η έκθεση των θεσμών (Επιτροπή σε συνεργασία με την ΕΚΤ και τον ESM) είναι σε γενικές γραμμές θετική και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων προχώρησε ικανοποιητικά σε ένα ευρύ φάσμα ειδικών δεσμεύσεων, σύμφωνα με τα συμφωνηθέντα χρονοδιαγράμματα.
Η έκθεση επισημαίνει ότι η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας κερδίζει έδαφος, παρά τη συνεχιζόμενη πανδημία. Μετά από ένα ισχυρό πρώτο εξάμηνο του έτους και την καλύτερη από το αναμενόμενο τουριστική περίοδο, η φθινοπωρινή πρόβλεψη της Επιτροπής αναμένει ότι η ανάπτυξη το 2021 θα φτάσει το 7,1% του ΑΕΠ, φτάνοντας ουσιαστικά σε επίπεδα προ-πανδημίας. Το πραγματικό ΑΕΠ προβλέπεται να αυξηθεί κατά 5,2% το 2022. Αν και εξακολουθεί να είναι πολύ έντονος ο αντίκτυπος της πανδημίας, αναμένεται να μειωθεί σταδιακά με τη συνεχιζόμενη εκστρατεία εμβολιασμού.
Στην έκθεση περιλαμβάνεται και η νέα έκθεση βιωσιμότητας του χρέους, σύμφωνα με την οποία ο δείκτης χρέους προς ΑΕΠ κινείται πτωτικά από 203% του ΑΕΠ το 2021, υποχωρώντας κάτω από το 200% το 2023.
Η διευκολυντική δημοσιονομική και νομισματική πολιτική, σε συνδυασμό με την αναμενόμενη ισχυρή ώθηση από την εφαρμογή του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Ελλάδας, πρόκειται να διατηρήσουν τη δυναμική στο μέλλον. Η αγορά εργασίας παραμένει ανθεκτική, χάρη και στα κυβερνητικά προγράμματα στήριξης που συνέχισαν να προστατεύουν τις θέσεις εργασίας σε ευάλωτους τομείς.
Το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2022 επιβεβαίωσε ότι τα υφιστάμενα μέτρα έκτακτης στήριξης αναμένεται να καταργηθούν σε μεγάλο βαθμό έως το τέλος του 2021, με αυτά που παραμένουν ενεργά το επόμενο έτος να προσαρμόζονται στις εξελισσόμενες ανάγκες της οικονομίας.
Πηγή... κινδύνων το υψηλό χρέος
Στο βασικό σενάριο της έκθεσης της Κομισιόν, το χρέος μειώνεται σε περίπου 54% του ΑΕΠ το 2060, ενώ οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες παραμένουν κάτω από το 15% του ΑΕΠ μακροπρόθεσμα.
Η νέα έκθεση βιωσιμότητας του χρέους δείχνει ότι οι κίνδυνοι παρέμειναν σε γενικές γραμμές αμετάβλητοι σε σύγκριση με την 11η έκθεση, αλλά η αβεβαιότητα παραμένει υψηλή. Οι βραχυπρόθεσμοι κίνδυνοι για τη βιωσιμότητα του χρέους παραμένουν συγκρατημένοι, ενώ οι κίνδυνοι είναι πιο σημαντικοί μακροπρόθεσμα στα σενάρια «χαμηλής ανάπτυξης» και «ασφάλιστρων υψηλότερου κινδύνου».
Οι εκτιμήσεις για τα δημοσιονομικά
Οι προβλέψεις της Επιτροπής και των ελληνικών αρχών ευθυγραμμίζονται σε γενικές γραμμές και προβλέπουν σημαντική μείωση του πρωτογενούς ελλείμματος το 2022. Η Επιτροπή προβλέπει ότι το 2021 το πρωτογενές έλλειμμα παρακολουθείται υπό ενισχυμένη εποπτεία για βελτίωση από 7,6% του ΑΕΠ το 2021 σε 1,2% του ΑΕΠ το 2022. Η βελτίωση του ισοζυγίου που προβλέπεται για το 2022 αντανακλά τη συνεχιζόμενη ανάκαμψη και τη σταδιακή κατάργηση των περισσότερων μέτρων έκτακτης ανάγκης.
Το έλλειμμα που προβλέπει η Επιτροπή για το 2022 είναι κάπως υψηλότερο από ό,τι προβλεπόταν την άνοιξη του 2021. Η αναθεώρηση αντικατοπτρίζει το κόστος των πρόσθετων μέτρων και τις υψηλότερες αμυντικές δαπάνες το 2022 λόγω της παράδοσης στρατιωτικού εξοπλισμού νωρίτερα από ό,τι είχε προγραμματιστεί , με επιδείνωση του ισοζυγίου 0,1% του ΑΕΠ το 2022.
Τράπεζες και NPL's
Η έκθεση της Επιτροπής διαπιστώνει ισχυρή μείωση στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια του τραπεζικού κλάδου, αν και παραμένουν ευάλωτα σημεία. Χάρη στις συναλλαγές τιτλοποιήσεων, ο δείκτης των μη εξυπηρετούμενων δανείων έφτασε το 20,3% τον Ιούνιο του 2021, δηλαδή το ήμισυ του δείκτη που καταγράφηκε στο τέλος του 2019.