Ενα απίστευτο κομφούζιο έχουν προκαλέσει οι διατάξεις του νέου ασφαλιστικού νόμου, που αφορούν τις ασφαλιστικές υποχρεώσεις μετόχων και μελών ΔΣ ανωνύμων εταιρειών. Φοροτεχνικοί και λογιστές αδυνατούν να βρουν απαντήσεις στα ζητήματα που ανακύπτουν, επισημαίνοντας ότι πρόκειται για "γρίφο" ο οποίος δεν πρόκειται να λυθεί ούτε με ερμηνευτικές εγκυκλίους του ΥΠΟΙΚ. Το θέμα αφορά μερικές εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες, που έχουν - τύποις ή ουσία - κάποια συμμετοχή σε ΑΕ. Πολλοί θα αναγκασθούν να μεταβιβάσουν εικονικά τις μετοχές τους, άλλοι θα αποχωρήσουν τυπικά από τη διοίκηση εταιρειών.
Επιχειρηματικοί παράγοντες και φοροτεχνικοί επισημαίνουν ότι η σύγχυση που επικρατεί, αλλά και οι πολλαπλές επιβαρύνσεις που προκύπτουν από την εφαρμογή των νέων διατάξεων, θα αποτελέσεουν ένα ακόμη αντικίνητρο για την ανάληψη επιχειρηματικών πρωτοβουλιών.
Αν και ο νόμος έχει τεθεί σε ισχύ από την 1η Ιουνίου, ουδείς γνωρίζει ακόμη τον τρόπο ασφάλισης και το ύψος του εισοδήματος επί του οποίου θα υπολογιστούν οι ασφαλιστικές εισφορές μετόχων και μελών ΔΣ.
Με τις νέες διατάξεις διαμορφώνονται πολλαπλά καθεστώτα ασφάλισης για μετόχους και μέλη ΔΣ, με διαφορετικό τρόπο ασφάλισης (ως μισθωτοί ή ως αυτοαπασχολούμενοι) και επί διαφορετικού ποσού.
- Οι μέτοχοι ΑΕ με ποσοστό πάνω από 3%, που είναι και μή αμειβόμενα μέλη ΔΣ, ασφαλίζονται ως αυτοαπασχολούμενοι (σύμφωνα με το άρθρο 39 του νόμου).
Η σύγχυση σε αυτήν την κατηγορία αφορά στο ποσό επί του οποίου πρέπει να καταβληθούν εισφορές 20% για κύρια ασφάλιση και 6,95% για υγεία. Ο νόμος δεν ορίζει ρητά το ασφαλιστέο εισόδημα, με αποτέλεσμα οι απόψεις να διίστανται. Κάποιοι λογιστές υποστηρίζουν ότι η εισφορά επιβάλλεται στο μέρισμα που λαμβάνουν ως μέτοχοι, κάποιοι άλλοι εκτιμούν ότι ασφαλίζονται επί του κατώτατου ασφαλιστέου εισοδήματος, ήτοι τα 586 ευρώ τον μήνα.
- Οι μέτοχοι με ποσοστό πάνω από 3% που είναι και αμειβόμενα μέλη ΔΣ, θεωρούνται ότι έχουν διπλή ιδιότητα και υπόκεινται σε διπλή ασφάλιση: Για την αμοιβή συμμετοχής στο Δ.Σ. θα ασφαλιστούν ως μισθωτοί (άρθρο 38) καιγ ια τη συμμετοχή τους στην εταιρεία ως αυτοαπασχολούμενοι!
Αγνωστο παραμένει αν οι εισφορές θα είναι 26,95% (για κύρια ασφάλιση και υγεία) ή θα συνυπολογιστούν εισφορές για επικουρικό (7%) αλλά και τα λεγόμενα «συνεισπραττόμενα» (εισφορές για ΟΕΚ, ΟΑΕΔ κλπ). Η σύγχυση στην περίπτωση αυτή αφορά το ανώτατο ασφαλιστέο πλαφόν που ισχύει για κάθε μία από τις δύο ασφαλίσεις.
- Τα μελη ΔΣ που αμείβονται για τη συμμετοχή τους σε αυτά, χωρίς να είναι μέτοχοι της ανώνυμης εταιρείας ή έχουν ποσοστό μικρότερο από 3%, ασφαλίζονται ως μισθωτοί (άρθρο 38).
Οι μέτοχοι που δεν συμμετέχουν στο ΔΣ (και κατά συνέπεια δεν αμείβονται γι’ αυτό) δεν έχουν τη διπλή ιδιότητα. Κατά την ερμηνεία φοροτεχνικών δεν θα είναι υποχρεωμένοι να ασφαλίζονται ούτε ως μισθωτοί, ούτε ως αυτοαπασχολούμενοι.
Νομικοί και φοροτεχνικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, επισημαίνοντας ότι κυρίως για τις οικογενειακές ανώνυμες εταιρείες, οι περισσότεροι μέτοχοι θα αναζητήσουν λύσεις όπως το να μοιράσουν τις ιδιότητες και κανένας να μην υποχρεούται σε διπλή ασφάλιση.
Παράλληλα επισημαίνουν ότι μεταξύ των θεμάτων που πρέπει να διευθετηθούν είναι και το τι θα ισχύσει στην περίπτωση που κάποιες επιχειρήσεις αμείβουν τη συμμετοχή στο διοικητικό τους συμβούλιο σε ετήσια βάση. Ελλοχεύει ο κίνδυνος κάποιοι να λάβουν, για παράδειγμα, τον Δεκέμβριο 10.000 ή 15.000 ευρώ και οι εισφορές να επιβληθούν επί του ανώτατου μηνιαίου πλαφόν, ήτοι τις 5.860 ευρώ.
Τέλος, ανοικτό είναι και το θέμα των συνταξιούχων που συμμετέχουν στα διοικητικά συμβούλια Α.Ε. και αμείβονται, καθώς η ασφάλισή τους αυτόματα θα οδηγεί σε περικοπή της σύνταξης κατά 60%.