Στην ηλεκτρονική εποχή περνά το «καθεστώς» των κληρονομιών το 2023, ενώ μεταβολές υπάρχουν και στο φορολογικό πλαίσιο. Από την 1η Ιανουαρίου υποβάλλονται υποχρεωτικά, μέσω της πλατφόρμας myProperty, οι αρχικές και τροποποιητικές δηλώσεις κληρονομιάς για θανάτους που έλαβαν χώρα από την 1-1-2022.
Συγκεκριμένα όπως διευκρινίζει η ΑΑΔΕ, υποχρεωτικά από 1/1/2023 υποβάλλονται ηλεκτρονικά:
- αρχικές και τροποποιητικές δηλώσεις κληρονομιάς από τον κληρονόμο, αν δεν συντάσσεται από συμβολαιογράφο έγγραφο αποδοχής, για κινητά περιουσιακά στοιχεία
- αρχικές και τροποποιητικές δηλώσεις κληρονομιάς, αν συντάσσεται συμβολαιογραφικό έγγραφο για την αποδοχή (α) κινητών περιουσιακών στοιχείων ή (β) ακινήτων εντός αντικειμενικού συστήματος, το οποίο υποβάλλεται από τον κληρονόμο
Σύμφωνα με τον αναλυτικό οδηγό που εξέδωσε η ΑΑΔΕ, σε έντυπη μορφή είτε μέσω της εφαρμογής «Τα αιτήματά μου» εξακολουθούν να υποβάλλονται μεταξύ άλλων:
- Οι δηλώσεις που αφορούν ακίνητα εκτός συστήματος αντικειμενικών αξιών (Α.Π.Α.Α.)
- Οι δηλώσεις αναβολής φορολογίας,
- Οι δηλώσεις με αντικείμενο κινητά κάθε είδους ή μετρητά και δεν διασφαλίζεται η πληρωμή του φόρου από την περιουσία του υπόχρεου κληρονόμου, για τα οποία ο φορολογούμενος παρέχει ασφάλεια ή εγγυητική επιστολή τράπεζας, προκειμένου να βεβαιωθεί ο φόρος σε δόσεις,
- Οι δηλώσεις κληρονομιάς επικαρπίας, η οποία περιέρχεται λόγω θανάτου του επικαρπωτή στον ψιλό κύριο που έχει αγοράσει την ψιλή κυριότητα, για την οποία υπόκειται σε φόρο για τα υπόλοιπα δέκατα της αξίας της πλήρους κυριότητας
- Οι αρχικές δηλώσεις που η συνολική αξία του ενεργητικού κάθε δήλωσης υπολείπεται της συνολικής αξίας του παθητικού της ίδιας δήλωσης κληρονομιάς.
Φόρος κληρονομιάς: Πώς καταβάλλεται και πόσες είναι οι δόσεις
Ο φόρος κληρονομιάς αφορά τον κληρονόμο και καταβάλλεται σε έως 12 ίσες διμηνιαίες δόσεις (ή έως 24 εφόσον πρόκειται για ανήλικο υπόχρεο), κάθε μία εκ των οποίων δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 500 ευρώ (πλην της τελευταίας), από τις οποίες η μεν πρώτη καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου από τη βεβαίωση/έκδοση της πράξης μήνα και οι επόμενες μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα των διμήνων που ακολουθούν. Εάν ο υπόχρεος καταβάλει το σύνολο του φόρου μέσα στην προθεσμία καταβολής της πρώτης διμηνιαίας δόσης, έχει δικαίωμα έκπτωσης κατά ποσοστό 5%.
Εάν ο φόρος που θα προκύψει είναι μικρότερος των 500 ευρώ το ποσό καταβάλλεται εφάπαξ και χωρίς έκπτωση. Αν η δήλωση αφορά μόνο κινητά και η καταβολή του φόρου δεν διασφαλίζεται, ο φόρος βεβαιώνεται και καταβάλλεται εφάπαξ εντός τριών (3) ημερών από τη βεβαίωση. Σε περίπτωση εκπρόθεσμης τροποποιητικής δήλωσης, ο φόρος καταβάλλεται σε μία δόση εντός 30 ημερών χωρίς έκπτωση.
Τι επιβαρύνσεις υπάρχουν σε περίπτωση εκπρόθεσμης καταβολής του φόρου;
Αν οποιοδήποτε ποσό φόρου δεν καταβληθεί εντός της νόμιμης προθεσμίας καταβολής, ο φορολογούμενος υποχρεούται να καταβάλει την ανάλογη προσαύξηση επί του εν λόγω ποσού φόρου, για τη χρονική περίοδο από την επόμενη ημέρα της λήξης της νόμιμης προθεσμίας.