Πολλά χωρίζουν, ιδιαίτερα στην εποχή Τραμπ, Ευρωπαίους και Αμερικανούς. Ομως φαίνεται ότι σε ένα θέμα που αφορά άμεσα την Ελλάδα οι δύο πλευρές συγκλίνουν: Πρέπει να τεθούν όρια στην κινεζική οικονομική διείσδυση στην Ευρώπη. Η "γραμμή" αυτή υπαγορεύεται ατύπως και εμμέσως πλην σαφώς προς τη Ελλάδα, για την οποία οι σύμμαχοι-εταίροι-δανειστές φοβούνται ότι μπορεί να γίνει προγεφύρωμα της ανερχόμενης ασιατικής υπερδύναμης.
Τα πρώτα μηνύματα στάλθηκαν με αφορμή της Cosco. Εγιναν σαφέστερα και υψηλότερων τόνων με τα ενεργειακά, όταν οι κινήσεις επενδυτικής συνεργασίας της ΔΕΗ με κινεζικούς κολοσσούς ηλεκτροπαραγωγής θορύβησαν το ενεργειακό λόμπι των Βρυξελλών.
Ακολούθησε η Ουάσιγκτον, παρεμβαίνοντας απροκάλυπτα στην πώληση της Εθνικής Ασφαλιστικής, για την οποία υπήρχε αμερικανικό επιχειρηματικό ενδιαφέρον.Οι Ευρωπαίοι "σιγοντάρησαν", φοβούμενοι ότι οι Κινέζοι θα "βάλουν πόδι" στο ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Διαβάστε σχετικά: Παρέμβαση Αμερικανού υπουργού: Δώστε μας την Εθνική Ασφαλιστική
Στην περίπτωση της Εθνικής Ασφαλιστικής η επιλογή αγοραστή μπορεί να βασίστηκε τελικά σε αυστηρά οικονομικούς όρους (ύψος τιμήματος σε ευθέως συγκρίσιμες προσφορές). Ομως, η επικράτηση της αμερικανικών συμφερόντων κοινοπραξίας Calamos - Exin είχε δρομολογηθεί αρκετά νωρίτερα.
Διαβάστε επίσης: Εθνική Ασφαλιστική: Επικράτησαν τα αμερικανικά συμφέροντα
Ηθελαν και τράπεζα
Η κινεζική πλευρά είχε συνδέσει την εξαγορά της κορυφαίας ελληνικής ασφαλιστικής εταιρείας με μια ευρύτερη πρόταση - πακέτο, που περιελάμβανε και συμμετοχή σε κάποια από τις δύο μεγάλες τράπεζες που ελέγχει το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Διαβάστε σχετικά: Κινέζοι θέλουν (και) τις τράπεζες- Επόμενοι στόχοι εξαγορών
Σε αυτό το πλαίσιο, οι Κινέζοι θα μπορούσαν να προσφέρουν στην Αθήνα και σημαντικού ύψους τοποθετήσεις σε κρατικά ομόλογα, που θα διευκόλυναν και την επάνοδο της χώρας στην αγορά ομολόγων.
Αν γινόταν δεκτό αυτό το ευρύτερο πλαίσιο συνεργασίας στο χρηματοπιστωτικό τομέα από την ελληνική πλευρά και η οικονομική προσφορά της Fosun για την Εθνική Ασφαλιστική θα ήταν πολύ διαφορετική, όπως, πιθανότατα, και η τελική έκβαση του διαγωνισμού.
Υπό την πίεση Ευρωπαίων και Αμερικανών (που παρενέβησαν και με επιστολή του υπουργού Εμπορίου, Γουίλμπορ Ρος στον πρωθυπουργό), η ελληνική πλευρά εγκατέλειψε τις συζητήσεις για συμφωνίες που θα έδιναν στους Κινέζους ισχυρό «πάτημα» στην ευρωζώνη. Το βήμα στην Ελλάδα θα ήταν πιο σημαντικό από την εξαγορά της κορυφαίας ασφαλιστικής της Πορτογαλίας, αφού θα περιελάμβανε και συμμετοχή σε συστημική τράπεζα και μάλιστα όχι σε ρόλο παθητικού επενδυτή (όπως συνέβη, πρόσφατα, στην περίπτωση της Deutsche Bank).
Η επιφυλακτικότητα της Δύσης
Ο νέος δρόμος του μεταξιού, που οικοδομεί με ένα τεράστιο επενδυτικό πρόγραμμα το Πεκίνο και έχει ως κρισιμότερο ενδιάμεσο σταθμό το λιμάνι του Πειραιά, αντιμετωπίζεται με αρκετή επιφυλακτικότητα από τη Δύση. Δεν είναι τυχαίο ότι στην τελευταία σύνοδο που οργάνωσαν οι Κινέζοι και συμμετείχε ο Αλέξης Τσίπρας δεν υπήρχε συμμετοχή ηγετών από τις μεγάλες οικονομίες της Δύσης.
Μάλιστα, αυτό που συμβαίνει στην περίπτωση της Ελλάδας, που λόγω γεωγραφίας αποτελεί τον πρώτο στόχο της προσπάθειας των Κινέζων να διευρύνουν την εμπορική τους παρουσία στην Ευρώπη, παρακολουθείται με μεγάλη προσοχή από Ευρωπαίους και Αμερικανούς, που δεν θα ήθελαν να αποκτήσουν οι Κινέζοι αποφασιστικό ρόλο σε καίριους τομείς, όπως ο χρηματοπιστωτικός ή ο ενεργειακός.
Με ΔΕΗ και Κοπελούζο
Σε αυτό το πλαίσιο, «καμένη», παρά τις δυσφορία του επικεφαλής της ΔΕΗ, Μ. Παναγιωτάκη, πρέπει να θεωρείται και η αρχική συμφωνία με την κινεζική CMEC για την κατασκευή νέου λιγνιτικού σταθμού στην Φλώρινα (Μελίτη ΙΙ).
Η γενική διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ξεκαθάρισε στην κυβέρνηση ότι οι επενδύσεις στο ρυθμιζόμενο από τις Βρυξέλλες τομέα της λιγνιτικής παραγωγής θα πρέπει να περάσουν μέσα από ανοικτές διαδικασίες διαγωνισμού και όχι να είναι προϊόν απευθείας συμφωνιών της ΔΕΗ με επενδυτές.
Παρά την προσπάθεια των Βρυξελλών, τα κινεζικα συμφέροντα που θέλουν να αποκτήσουν πρόσβαση στα ελληνικά κοιτάσματα λιγνίτη, δεν έχουν χάσει οριστικά το παιχνίδι. Η CMEC, παρά τη δυσαρέσκειά της για την κακή έκβαση του deal με την ΔΕΗ, θα μπορούσε να επαναλάβει την προσπάθειά της, συμμετέχοντας σε διαγωνισμό.
Εξάλλου, ένας ισχυρός «παίκτης» στο ελληνικό επιχειρηματικό σκηνικό, ο Δ. Κοπελούζος, συμφώνησε να αποτελέσει την αιχμή του δόρατος του κινεζικού Shenhua Group, με στόχο την ανάληψη παλιών λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, που θα απαιτήσουν μεγάλες επενδύσεις για να επαναλειτουργήσουν ως «καθαρές».
Ουδεμία εγγύηση υπάρχει, όμως, ότι αυτές οι επενδυτικές πρωτοβουλίες των Κινέζων σε ένα τόσο σημαντικό τομέα, όπως η ενέργεια, θα τύχουν θερμής υποδοχής από τις ευρωπαϊκές αρχές. Αντίθετα, τα εμπόδια που αναμένεται να υψωθούν θα είναι πολλά και... ψηλά.
Η πολιτική του Τραμπ
Σε ό,τι αφορά την αμερικανική πλευρά, που συμπλέει με τους Ευρωπαίους στην προσπάθεια να επιβληθούν όρια στην επιχειρηματική διείσδυση των Κινέζων, ενδιαφέρον νέο στοιχείο μετά την απόκτηση της Εθνικής Ασφαλιστικής από αμερικανικό σχήμα, είναι ότι δίνεται ένα αρκετά σαφές δείγμα γραφής της πολιτικής που θα ακολουθήσει έναντι της Ελλάδας η διοίκηση Τραμπ.
Παρότι ο Τραμπ δεν κρύβει ότι θεωρεί το πρόβλημα της Ελλάδας ως πρόβλημα της Ευρώπης και αφήνει να το διαχειρισθούν οι Ευρωπαίοι, η κυβέρνηση του δείχνει μια αποφασιστικότητα που δεν υπήρχε στο παρελθόν για την παροχή πολιτικής υποστήριξης σε επιχειρηματίες με ενδιαφέρον για κινήσεις στην Ελλάδα (δόγμα "America First"...).
Η Ουάσιγκτον του Τραμπ μπορεί να μην ενδιαφέρεται να οργανώσει κάποιου είδους επενδυτική εκστρατεία Αμερικανών στην Ελλάδα, αλλά στέλνει το μήνυμα ότι, κάθε φορά που αμερικανικά συμφέροντα θα ενδιαφέρονται για κάποια επένδυση, θα έχουν ισχυρή υποστήριξη από την κυβέρνηση.