Ο πρωτογενής τομέας, μαζί με τη βιομηχανία τροφίμων-ποτών, είναι ο μεγαλύτερος εργοδότης της εγχώριας μεταποίησης. Στην περίοδο της κρίσης παρουσίασε ανθεκτικότητα, προσαρμοστικότητα και επενδυτική δραστηριότητα. Επιπλέον, καθίσταται σημαντικός για λόγους επισιτιστικής ασφάλειας.
Εντούτοις η κυβέρνηση τον αντιμετωπίζει σαν να μην είναι απαραίτητος στην κοινωνία και την οικονομία. Παράδειγμα, οι πιστώσεις από τον τακτικό Προϋπολογισμό για το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης: Από 476 εκατ. πέρυσι, μειώθηκαν φέτος κατά 60% σε μόλις 187 εκατ. ευρώ, με περικοπές 289 εκατ. Παράλληλα μειώθηκαν κατά 109 εκατ. τα ανώτατα όρια συνολικών δαπανών του τακτικού Προϋπολογισμού.
Ηθελημένο μπάχαλο για τους νέους αγρότες
Η διάλυση του ΟΠΕΚΕΠΕ αναδείχτηκε περίτρανα με τις παραιτήσεις δύο προέδρων που διόρισε η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Ο ένας έφυγε το 2020, ο άλλος το 2021. Οι δύο πρόεδροι της επιλογής της «κυβέρνησης των Αρίστων» τα έκαναν μπάχαλο. Η κατάσταση επιδεινώθηκε με τη γραφειοκρατία, τις προχειρότητες και τις ηθελημένες πολύ μεγάλες καθυστερήσεις και περικοπές πληρωμών κάθε είδους ενισχύσεων στους δικαιούχους αγρότες. Οπως της β' δόσης (υπόλοιπο 100 εκατ.) προς τους νέους αγρότες, που έχουν ενταχτεί στο Υπομέτρο 6.1 «Εγκατάσταση Νέων Γεωργών».
Ολα αυτά δημιούργησαν τεράστια προβλήματα στη ρευστότητα των αγροτικών εκμεταλλεύσεων.
Η νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) 2023-27
Το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο (ΕΣΣ) της κυβέρνησης δε συνιστά σοβαρή πρόταση. Ο διάλογος έγινε επί γενικών αρχών-θέσεων, με αοριστολογίες.
Ενώ τα κράτη της ΕΕ προχώρησαν σε ολοκληρωμένους απολογισμούς της προηγούμενης ΚΑΠ (2014-2020) για να στηρίξουν τη νέα, στην Ελλάδα κυβέρνηση-ΥΠΑΑΤ αδυνατούν να σχεδιάσουν ένα συνολικό, κοστολογημένο, ιεραρχημένο πρόγραμμα. Ακολουθούν τη πεπατημένη, χωρίς όραμα, μη χαράζοντας αναγκαία αγροτική πολιτική.
Έτσι στο ΕΣΣ δεν υπάρχει καμία αναφορά και μέριμνα για τις καμένες περιοχές, τη νησιωτικότητα, την ορεινότητα και τις περιοχές με ιδιαίτερα προβλήματα που χρειάζονται στήριξη.
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ξεκίνησε από το 2017 τη συζήτηση, χτίζοντας συμμαχίες μέσα στην ΕΕ. Δικαιωθήκαμε για την ευελιξία των Εθνικών Στρατηγικών Σχεδίων, τα οποία δίνουν πλέον στις χώρες τη δυνατότητα να προσαρμόζουν την εθνική τους στρατηγική στη δική τους πραγματικότητα.
Για τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ οι στόχοι είναι:
- Η συγκράτηση του πληθυσμού, η διατήρηση της απασχόλησης, η ανανέωση της ηλικιακής σύνθεσης σε χωράφι και μεταποίηση. Να γίνει άμεση κατάργηση των ιστορικών δικαιωμάτων από 1/1/2023.
- Η ανάδειξη της αναγκαιότητας των συνεργατικών σχημάτων για αύξηση της προστιθέμενης αξίας, για να αντιμετωπιστεί το μειονέκτημα του μικρού-τεμαχισμένου κλήρου και να επιβιώσουν οι μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις.
- Αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της ποιότητας και της διαφοροποίησης με ΠΟΠ-ΠΓΕ προϊόντα
- Περιφερειακός σχεδιασμός με στόχους παραγωγής, εκσυγχρονισμός υποδομών, προβολή τοπικών προϊόντων, στήριξη των εξαγωγών με συγκροτημένες πρωτοβουλίες.
- Διατροφική επάρκεια των ορεινών, μειονεκτικών και νησιωτικών περιοχών, ενισχύοντας και προβάλλοντας την ποιότητα των προϊόντων τους.
- Διασύνδεση του αγροδιατροφικού τομέα με τουρισμό, περιβάλλον, πολιτισμό.
- Μείωση κόστους παραγωγής, θωράκιση στην κλιματική αλλαγή, προτροπή για δημιουργία ενεργειακών κοινοτήτων με Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
Όλα αυτά απουσιάζουν από τους σχεδιασμούς της κυβερνητικής πολιτικής, στη λογική βλέποντας και κάνοντας. Αγκιστρωμένη στις πρακτικές του παρελθόντος, με πασπάλισμα νεοφιλελευθερισμού, η κυβέρνηση διευκολύνει με τις επιλοηγές της την προώθηση των συμφερόντων μιας δράκας που στοχεύει στη συγκεντροποίηση της γης, παραγωγής και μεταποίησης, όπως δείχνουν η κατανομή και ο τρόπος αξιοποίησης των πόρων της νέας ΚΑΠ.
Τα funds θα πνίξουν και τους αγρότες δανειολήπτες
Η μεγαλύτερη μεταβίβαση αγροτικών δανείων σε funds αναμένεται ότι θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι τον Ιούλιο 2022. Χιλιάδες αγρότες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις του πρωτογενούς τομέα κινδυνεύουν να αντιμετωπίσουν επιθετικές πρακτικές είσπραξης κόκκινων δανείων, που μπορεί να οδηγήσουν ακόμη και σε κατασχέσεις αγροτικής γης,
Τα δάνεια του χαρτοφυλακίου «Αριάδνη» προέρχονται από όλες τις υπό εκκαθάριση τράπεζες (Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, Proton, Probank, Συνεταιριστικές). Εχουν εξαιρεθεί τα προερχόμενα από την παλιά Αγροτική. Τουλάχιστον το 50% αυτών παραμένουν στη «κακή» Αγροτική Τράπεζα, που οδηγήθηκε σε εκκαθάριση (το 2012, επί κυβέρνησης Σαμαρά), με το σκάνδαλο της «πώλησης» του «καλού» κομματιού της στην Τράπεζα Πειραιώς. Τα διαχειρίζεται όμως μια ξένη εταιρεία, η PQH, που μπορούμε να προβλέψουμε τι μεθόδους θα χρησιμοποιήσει για να τα εισπράξει.
Η κυβέρνηση, όπως και σε άλλες περιπτώσεις της «ελεύθερης αγοράς», έχει δηλώσει ότι δεν μπορεί να παρέμβει σε αυτές τις υποθέσεις…
