Κατατέθηκε την Παρασκευή στον υπουργό Εργασίας Κωστή Χατζηδάκη η εισήγηση του Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) και της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων – η οποία διαμορφώθηκε μετά από διαβουλεύσεις και με τους κοινωνικούς φορείς – για το ύψος της δεύτερης αύξησης του κατώτατου μισθού.
Μάλιστα, ο κ. Χατζηδάκης αναμένεται να καταθέσει την πρόταση του για έγκριση στο Υπουργικό Συμβούλιο, το οποίο θα συνεδριάσει μετά το Πάσχα, στις 29 Απριλίου.
«Η αύξηση του κατώτατου μισθού θα είναι σημαντική και θα γίνουν συγκεκριμένες ανακοινώσεις τις επόμενες ημέρες. Πλησιάζοντας προς την 1 Μαΐου θα έχουμε τις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού για την αύξηση του κατώτατου μισθού.. Θα συνεχιστεί η πολιτική μας που δημιούργησε νέες θέσεις εργασίας», τόνισε χθες μιλώντας στην ΕΡΤ ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου.
Που εστιάζει η κυβέρνηση
Επισήμως τουλάχιστον δεν έχει διαρρεύσει το ποσό στο οποίο τελικά θα διαμορφωθεί ο κατώτατος μισθός, αν και τα σενάρια δίνουν και παίρνουν και μόνο λίγα δεν είναι.
Όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, που θέλουν να διατηρήσουν την ανωνυμίας, η όλη διαδικασία κινείται σε απόλυτα θεσμικό επίπεδο και δεν πρόκειται αυτό να αλλάξει μέχρι και την τελευταία στιγμή ενώ τα όποια σενάρια βλέπουν το φως της δημοσιότητας δεν τροφοδοτούνται από την πλευρά της κυβέρνησης.
Από την άλλη πλευρά βέβαια οι ίδιοι αξιωματούχοι, αναφέρουν ότι στη λήψη των τελικών αποφάσεων θα πρέπει ληφθούν υπόψη δύο σημαντικοί παράγοντες.
Ο πρώτος έχει να κάνει με τις αντοχές της οικονομίας και των επιχειρήσεων, ειδικά των μικρομεσαίων. Οι κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι θα πρέπει η όποια αύξηση δοθεί να είναι στα όρια των δυνατοτήτων της οικονομίας, έτσι ώστε να μην βρεθούν οι επιχειρήσεων σε δυσχερή θέση. Σημειώνουν επίσης, ότι στην συντριπτική πλειοψηφία, οι αμειβόμενοι με τον κατώτατο μισθό, είναι εργαζόμενοι σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και όχι σε μεγάλες ελληνικές ή πολυεθνικές.
Οι τελευταίες, σημειώνουν, απασχολούν ιδιαίτερα εξειδικευμένο προσωπικό που δεν αμείβεται με τον κατώτατο μισθό.
Ο άλλη παράμετρος έχει να κάνει με την ανάγκη να στηριχθούν οι εργαζόμενοι με χαμηλά εισοδήματα που ανήκουν στην αποκαλούμενη κοινωνική ομάδα των ευάλωτων νοικοκυριών που αναμφίβολα πλήττονται περισσότερο από τον υψηλό πληθωρισμό.
Τα σενάρια για την αύξηση
Οι τελευταίες πληροφορίες ήθελαν την κυβέρνηση να προσανατολίζεται η αύξηση να κυμανθεί μεταξύ 6% και 7% – πέραν του 2% που ήταν η πρώτη αύξηση – προκειμένου να καλύψει το ύψος του πληθωρισμού, που εξανεμίζει τα εισοδήματα των χαμηλόμισθων.
Εφόσον επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες, ο νέος κατώτατος μισθός, ο οποίος θα ενεργοποιηθεί από την 1η Μαΐου, αναμένεται να διαμορφωθεί από τα 663 ευρώ που είναι σήμερα στα 703 ευρώ, αν η αύξηση είναι της τάξης του 6%, και έως 709 ευρώ αν είναι 7%.
Ωστόσο, ακόμα πιο φρέσκες πληροφορίες μιλούν για το ενδεχόμενο να υπάρξει… ευχάριστη ανατροπή της τελευταίας στιγμής και η αύξηση που θα ανακοινωθεί από την κυβέρνηση να είναι μεγαλύτερη. Κάποιοι εκτιμούν ότι μπορεί να κλειδώσει κατ΄ ελάχιστον στο 8%, που αντιστοιχεί σε 716 ευρώ.
Οι θέσεις εργαζομένων και εργοδοτών
Πρέπει να είναι μια γενναία αύξηση αλλά ταυτόχρονα ζυγισμένη και να υπηρετεί τόσο την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, όσο και την προστασία των εργαζομένων, ήταν το μήνυμα του υπουργού Εργασίας.
Στο μεταξύ οι φορείς εργοδοτών και εργαζομένων έχουν θέσεις που απέχουν και μάλιστα σημαντικά μεταξύ τους, αναφορικά με το ύψος του κατώτατου μισθού. Σε αυξήσεις 3% ή 4%, κατ' ανώτατο όριο, φαίνεται να επιμένουν οι ισχυρές εργοδοτικές οργανώσεις, όπως για παράδειγμα ΣΕΒ και ΣΕΤΕ, ενώ οι εκπρόσωποι των μικρομεσαίων επιχειρήσεων διατυπώνουν επιφυλάξεις για τις επιπτώσεις του εργατικού κόστους στη βιωσιμότητα των επιχειρήσεών τους.
Από την πλευρά της η ΓΣΕΕ επιμένει στην επαναφορά του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ από τα 663 ευρώ -γεγονός που αντιστοιχεί σε αύξηση περίπου 13%- δηλαδή η «διαφορά» μεταξύ των δύο πλευρών αγγίζει το 10%.
Η Τράπεζα της Ελλάδος διατυπώνει την πλέον συγκρατημένη πρόταση με επιπλέον αυξήσεις από 2,7% έως 3,4%, επικαλούμενη την «αυξημένη αβεβαιότητα λόγω των διεθνών τιμών της ενέργειας, την αύξηση του πληθωρισμού και την πολεμική κρίση στην Ουκρανία».
Τα επιδόματα και οι τριετίες
Η αύξηση αφορά όλους όσοι λαμβάνουν τις κατώτατες αποδοχές, ακόμη και εκείνους που έχουν κατοχυρώσει τριετίες από το 2012… Έτσι, για όσους έχουν πάνω από 9 χρόνια προϋπηρεσίας οι κατώτατες αποδοχές τους θα διαμορφωθούν από τα 861,9 ευρώ σήμερα είτε στα 913,6 ευρώ ή στα 931 ευρώ, αν η αύξηση είναι της τάξης του 8%.
Με την αναπροσαρμογή του ο κατώτατος μισθός συμπαρασύρει και μια σειρά από επιδόματα που συνδέονται με αυτόν, όπως το επίδομα ανεργίας και μητρότητας. Για παράδειγμα αναμένεται να ανέβει και το επίδομα ανεργίας από τα 407 ευρώ στα 431,4 ευρώ, αν η αύξηση είναι 6% και από τα 407 ευρώ στα 439,5 ευρώ αν η αναπροσαρμογή για τις κατώτατες αποδοχές αποφασιστεί στα επίπεδα του 8%.
Ποια βοηθήματα θα έχουν αυξήσεις… Αμετάβλητο το ειδικό επίδομα μακροχρόνιας ανεργίας.
Εκτός των επιδομάτων ανεργίας και μητρότητας, μικρές αυξήσεις λόγω της αναπροσαρμογής του κατώτατου μισθού θα προκύψουν και για:
-Το ειδικό βοήθημα λήξης ανεργίας, το οποίο ισούται με 13 ημερήσια επιδόματα ανεργίας.
-Το ειδικό βοήθημα μετά από τρίμηνη παραμονή στα μητρώα των ανέργων… Ισούται με 15 ημερήσια επιδόματα ανεργίας
-Το ειδικό Βοήθημα σε όσους εξέτισαν ποινή στερητική της ελευθερίας… Ισούται με 15 ημερήσια επιδόματα ανεργίας.
– Το ειδικό Βοήθημα λόγω Επίσχεσης Εργασίας ή Διακοπής Εργασιών… Ισούται με 20 ημερήσια επιδόματα ανεργίας
– Το ειδικό εποχικό βοήθημα: Το ύψος του, για παράδειγμα για οικοδόμους ορίζεται στο 70% του 37πλασίου του εκάστοτε ισχύοντος ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη, ενώ για τα επαγγέλματα των μουσικών. τραγουδιστών, ηθοποιών κ.α. στο 70% του 25πλασίου του εκάστοτε ισχύοντος ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη.
– Το βοήθημα Ανεργίας Αυτοτελώς και Ανεξαρτήτως Απασχολουμένων – Ασφαλισμένων: Το μηνιαίο ποσό της παροχής ισούται με το μηνιαίο επίδομα ανεργίας, το οποίο εξαρτάται από το κατώτατο νομοθετημένο ημερομίσθιο.
Με τον κατώτατο μισθό είναι συνδεδεμένες οι αμοιβές των ωφελημένων από τα προγράμματα κοινωφελούς χαρακτήρα.
Αντίθετα, το ειδικό επίδομα μακροχρόνιας ανεργίας το οποίο ανέρχεται σε 200 ευρώ δεν θα αυξηθεί, καθώς πρόκειται για σταθερό ποσό.
Τα στοιχεία του ΕΦΚΑ
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΦΚΑ που αφορούν τον Ιανουάριο 2021, ο μέσος μισθός πλήρους απασχόλησης από 1.202,09 ευρώ τον Ιανουάριο του 2020 αυξήθηκε σε 1.243,53 τον Ιανουάριο του 2021. Αντίστοιχα ο μέσος μισθός της μερικής απασχόλησης αυξήθηκε μέσα σε έναν χρόνο από 418,77 σε 475,93 ευρώ, ενώ ο μέσος όρος των αμοιβών από 977,30 ανήλθε σε 987,30 ευρώ.
Ασφαλώς ο μέσος όρος ανεβαίνει λόγω των γενναιόδωρων αυξήσεων σε λίγους κλάδους της οικονομίας καθώς εξακολουθούν να υπάρχουν και κλάδοι εργαζομένων (καθαριότητα, υπηρεσίες φύλαξης) με αμοιβές χαμηλότερες από τον κατώτατο μισθό.
Μεγάλες εταιρείες αναμένουν τις κυβερνητικές ανακοινώσεις για να προχωρήσουν σε μισθολογικές αυξήσεις μέσω επιχειρησιακών συμβάσεων, γνωρίζοντας ότι πρέπει να διατηρήσουν τη μισθολογική διάρθρωση και την απαραίτητη «ψαλίδα» για να μη χάσουν εξειδικευμένους εργαζόμενους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΡΓΑΝΗ, κάθε χρόνο περίπου 1 εκατ. εργαζόμενοι με αμοιβές 750-1,000 ευρώ μετακινούνται οικειοθελώς αναζητώντας υψηλότερες αποδοχές.
Ειδικά στους κλάδους των κούριερ, των ντελίβερι, του τουρισμού και του επισιτισμού, όπου επικρατεί μεγάλος ανταγωνισμός, οι εργοδότες για να κρατήσουν έναν καλό εργαζόμενο δίνουν πάνω από τον κατώτατο μισθό, περίπου 750-800 ευρώ.
