Το διαμέρισμα του Πάβελ Κάτσιρεκ με θέα στην υπέροχη πλατεία της παλιάς πόλης της Πράγας κανονικά θα έπρεπε να θεωρείται ένα υπέροχο σπίτι, αλλά οι ορδές των τουριστών και οι γεμάτοι κόσμο δρόμοι κάθε άλλο παρά ονειρεμένο το κάνουν.
Με τους Τσέχους να ετοιμάζονται για την επέτειο των 30 ετών από τη Βελούδινη Επανάσταση που έδωσε τέλος στον κομμουνισμό --φέροντας μαζί μια ώθηση στον τουρισμό και σημαντικά οικονομικά οφέλη-- δεν είναι όλοι οι κάτοικοι της πόλης που βλέπουν με καλό μάτι αυτή την αλλαγή.
«Ο κόσμος έχει φύγει, άρα μαζί με αυτούς έχουν φύγει υπηρεσίες, καταστήματα και φθηνά εστιατόρια», δήλωσε ο 72χρονος Κάτσιρεκ, παραγωγός ντοκιμαντέρ. «Τα μνημεία είναι εκεί, οι πύργοι, το γοτθικό και το μπαρόκ – στέκονται εκεί. Αλλά στην πραγματικότητα είναι ένα σκηνικό Ντίσνεϊλαντ».
Σχεδόν 8 εκατ. τουρίστες επισκέφθηκαν την Πράγα πέρυσι, γεγονός που την καθιστά μια από τις πόλεις με τους περισσότερους επισκέπτες στην Ευρώπη και που ασκεί πιέσεις στις τοπικές αρχές που καλύπτουν τις ανάγκες του 1,3 εκατ. κατοίκων.
Ένα από τα πιο σοβαρά προβλήματα είναι η έλλειψη προσιτής οικονομικά στέγασης, καθώς πολλά διαμερίσματα μετατρέπονται σε γραφεία ή βραχυπρόθεσμα καταλύματα. Η Airbnb είχε πέρυσι καταχωρισμένα σχεδόν 12.000 ακίνητα στην Πράγα, σύμφωνα με το ινστιτούτο ανάπτυξης της πόλης IPR.
Οι τουρίστες συρρέουν πλέον στα ιστορικά δρομάκια και, καθώς η μπύρα είναι φθηνή, διασκεδάζουν μέχρι αργά στους δρόμους.
«Οι αριθμοί των τουριστών είναι σίγουρα μεγαλύτεροι απ’ ό,τι μπορεί να αντέξει η Πράγα», δήλωσε ο δήμαρχος της πόλης Ζντένεκ Χριμπ στο Reuters, προσθέτοντας ότι η Πράγα προσπαθεί να προσελκύσει επισκέπτες υψηλότερου οικονομικού επιπέδου, συμπεριλαμβανομένων όσων ταξιδεύουν για επαγγελματικούς λόγους.
«Προσπαθούμε να λύσουμε το θέμα της Ντίσνεϊλαντ που δημιουργείται εδώ».
Οφέλη και προβλήματα
Όταν έπεσε ο κομμουνισμός το 1989, η Πράγα ήταν ένα ακατέργαστο διαμάντι, με ατμοσφαιρική ρύπανση και χωρίς υπηρεσίες. Το γεγονός ότι για χρόνια δαπανούνταν πολύ λίγα χρήματα είχε ως αποτέλεσμα πολλά κτίρια να είναι σε άσχημη κατάσταση.
Έκτοτε εισέρρευσαν δισεκατομμύρια δολάρια επενδύσεων και τουριστικών δαπανών, μεταμορφώνοντας την Πράγα στην πιο πλούσια περιοχή στην κεντρική και την ανατολική Ευρώπη με κατά κεφαλήν ΑΕΠ στο 187% του ευρωπαϊκού μέσου όρου, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat.
Τώρα οι βασικές τουριστικές περιοχές της πόλης, όπως αυτές γύρω από το κάστρο και τη Γέφυρα του Καρόλου, είναι γεμάτες με καταστήματα με σουβενίρ, ανταλλακτήρια συναλλάγματος και κέντρα μασάζ.
Η πόλη έχει κάνει βήματα για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, όπως το να διορίσει έναν «δήμαρχο για την νύκτα» προκειμένου να περιορίσει την φασαρία που κάνουν όσοι διασκεδάζουν τα βράδια.
Οι αρχές έχουν επίσης κάνει έξωση σε κάποια ανταλλακτήρια συναλλάγματος που χρέωναν διψήφιες προμήθειες και σχεδιάζουν να τερματίσουν τα ενοικιαστήρια σε τουριστικά καταστήματα προς όφελος της παροχής υπηρεσιών για τους κατοίκους. Παράλληλα, απαγόρευσαν την λήψη φωτογραφιών επί πληρωμή με ανθρώπους που φορούν αστεία κοστούμια στην πλατεία της Παλιάς Πόλης, αλλά και την κυκλοφορία οχημάτων που υποτίθεται ότι είναι αντίκες. Την επόμενη σεζόν θα απαγορευτούν και τα beer bikes – όπου οι τουρίστες κάνουν πετάλι πίνοντας μπύρα.
Παράλληλα έχει περάσει από τη Βουλή νόμος που θα επιτρέψει την αύξηση της χρέωσης για διανυκτέρευση στην Πράγα στα 2 ευρώ την νύκτα από το 0,8 ευρώ, αν και ο δήμαρχος Χριμπ υποστηρίζει ότι η ανώτατη τιμή θα πρέπει να είναι υψηλότερη στο κέντρο της πόλης.
Προς το παρόν πάντως πολλοί Τσέχοι αποφεύγουν το κέντρο της πόλης εκτός κι αν είναι να επισκεφθούν ένα από τα λίγα μέρη όπου μόνο οι ντόπιοι μπορούν να κάνουν κράτηση. «Είναι ένα μέρος για να συναντάς φίλους, είναι ένα κομμάτι της Ιστορίας», δήλωσε ο Μάρτιν Χλάβατς, λογιστής, που ‘κληρονόμησε’ την εβδομαδιαία κράτηση στην παραδοσιακή παμπ U Zlateho Tygra από τη μητέρα του που ήταν τακτική πελάτης από το 1960.