Σε αδιάκριτες κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών για ληξιπρόθεσμα χρέη προβαίνουν Δήμοι αλλά και η Εφορία.
Δύο χαρακτηριστικές περιπτώσεις έφτασαν μάλιστα στον Συνήγορο του Πολίτη, ο οποίος με παρέμβασή του απέτρεψε τις κατασχέσεις και υποχρέωσε τους φορείς να επιστρέψουν τα ποσά που κατέσχεσαν.
Ειδικότερα στην πρώτη περίπτωση κατασχέθηκαν λογαριασμοί που είχαν ανοιχτεί από ενήλικα για λογαριασμό ανηλίκων, για οφειλές προς τον Δήμο Βόλου του ενήλικα, ο οποίος παρέμεινε ως συνδικαιούχος στο λογαριασμό.
Οι τότε ανήλικες δικαιούχοι, ενήλικες πλέον, διαμαρτυρήθηκαν για την κατάσχεση του / των καταθέσεων, μεγάλο μέρος των οποίων είχαν καταθέσει στους λογαριασμούς αυτούς οι ίδιες.
Ο Συνήγορος διαμεσολάβησε προς τον Δήμο Βόλου, ο οποίος ανταποκρίθηκε και εξέδωσε απόφαση επιστροφής των κατασχεθέντων ποσών.
Στην δεύτερη περίπτωση, κατασχέθηκε τραπεζικός λογαριασμός πολίτη, όπου κατατίθετο το Κοινωνικό Επίδομα Αλληλεγγύης, το οποίο ορίζεται ρητά ως ακατάσχετο εκ του νόμου. Ο Συνήγορος προώθησε αίτημα για άρση της κατάσχεσης, με την χρήση των οδηγιών που περιέχονται στην εγκύκλιο ΠΟΛ 1146/2017 περί περιορισμού των κατασχέσεων προνοιακών επιδομάτων. Η Δ' ΔΟΥ Θεσσαλονίκης ανταποκρίθηκε και έστειλε προς το πιστωτικό ίδρυμα εντολή άρσης της κατάσχεσης και αποδέσμευσης του ποσού του ΚΕΑ.
Με αφορμή τις περιπτώσεις αυτές, ο Συνήγορος του Πολίτη, υπενθυμίζει προς την Πολιτεία τις διαπιστώσεις και τις προτάσεις του ως προς τις κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών, οι οποίες περιέχονται στην πρόσφατη ειδική έκθεσή του με τίτλο «Κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών για οφειλές προς το δημόσιο», στην οποία πρέπει σημειωθεί ότι έχουν καταγραφεί αρκετά ευτράπελα.
Τι ισχύει για κατασχέσεις καταθέσεων και αποδοχών
Σύμφωνα με τη νομοθεσία, το πλαίσιο των κατασχέσεων που εφαρμόζεται σε οφειλές άνω των 500 ευρώ είναι το ακόλουθο:
- Από ποσά μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων άνω των 1.000 και έως 1.500 ευρώ το μήνα επιτρέπεται η κατάσχεση στα χέρια του εργοδότη ή του ασφαλιστικού ταμείου ποσοστού 50% επί του τμήματος πάνω από τα 1.000 και μέχρι τα 1.500 ευρώ, ενώ από ποσά άνω των 1.500 ευρώ το μήνα επιτρέπεται η κατάσχεση στα χέρια του εργοδότη ή του ασφαλιστικού ταμείου του συνόλου του υπερβάλλοντος των 1.500 ευρώ ποσού.Το ¼ οποιουδήποτε άλλου ασφαλιστικού βοηθήματος καταβάλλεται περιοδικά στον οφειλέτη, εφόσον αυτό υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ. Σε κάθε περίπτωση το ποσό που απομένει μετά την κατάσχεση δεν μπορεί να είναι χαμηλότερο των 1.000 ευρώ.
- Το 1/5 των καταβαλλόμενων ημερομισθίων.
- Το ½ του εφάπαξ που καταβάλλεται από οποιοδήποτε ασφαλιστικό ταμείο, λόγω εξόδου από την υπηρεσία ή το επάγγελμα.
- Έως και το 100% των ενοικίων των οποίων επίκειται η είσπραξη, εφόσον ο οφειλέτης εκμισθώνει ακίνητα.
- Έως και το 100% των πάσης φύσεως αποζημιώσεων (π.χ. για απόλυση του οφειλέτη από την εργασία ή για ζημιά που υπέστη κάποιο ασφαλισμένο περιουσιακό στοιχείο του κ.λπ.).
- Έως και το 100% των πάσης φύσεως εισπράξεων από πωλήσεις προϊόντων ή οποιονδήποτε άλλων πραγμάτων (π.χ. ακινήτων, ΙΧ αυτοκινήτων, σκαφών κ.λπ.).
- Τα ποσά των οικογενειακών επιδομάτων που χορηγεί ο ΟΓΑ.
- Για οποιοδήποτε ποσό ληξιπρόθεσμου χρέους προς το Δημόσιο η αρμόδια Δ.Ο.Υ. έχει δικαίωμα να κατάσχει ποσά από τις καταθέσεις του οφειλέτη στις τράπεζες. Εξαιρούνται ορισμένα κοινωνικά επιδόματα, για τα οποία οι νομοθετικές ρυθμίσεις χορήγησής τους περιλαμβάνουν ρητή διάταξη που προβλέπει το ακατάσχετο αυτών.
