Ραγδαία πτώση του εισοδήματος και ανασφάλεια για το μέλλον πάνω από 1 εκατ. εργαζομένων καταγράφει μελέτη του Εθνικού Ινστιτούτου Εργασίας και Ανθρώπινου Δυναμικού, φορέα που είναι εποπτευόμενος από το υπουργείο Εργασίας.
Στο κείμενο της έκθεσης περιγράφεται με μελανά χρώματα το εργασιακό καθεστώς που επικρατεί στο τελευταίο δωδεκάμηνο από τον Μάρτιο του 2020, λόγω των συνθηκών που επέβαλε η πανδημία.
Οι μηνιαίες μισθολογικές απώλειες των εργαζομένων με αναστολή σύμβασης εργασίας κυμαίνονται μεταξύ 30 και 35% στο διάστημα αυτό με το ποσοστό να ποικίλει ανάλογα με τη διάρκεια των αναστολών.
Σε αντίθεση με τις αναστολές συμβάσεων εργασίας, που έχει γενική αποδοχή είτε προαιρετική είτε υποχρεωτική, το μέτρο που δεν είχε απήχηση στην αγορά ήταν η Συν-Εργασία, καθώς οι εργαζόμενοι που εντάχθηκαν σε αυτό είναι λιγότεροι από 70.000.
Τι καταγράφει η έκθεση του ΕΙΕΑΔ
Αναλυτικότερα η έκθεση του ΕΙΕΑΔ καταγράφει τα ακόλουθα στοιχεία, για την εξέλιξη των αμοιβών των εργαζομένων που τέθηκαν σε αναστολές συμβάσεων εργασίας ήη στο μηχανισμό Συν-Εργασία.
1. Κατά την αρχική φάση της πανδημίας, Μάρτιος - Απρίλιος 2020, όπου και επιβλήθηκε το πρώτο και αυστηρότερο lockdown, οι εργαζόμενοι των οποίων η σύμβαση εργασίας τέθηκε σε αναστολή ανέρχονταν σε 992.443 άτομα, που αντιστοιχούν στο 46,4% του συνόλου των μισθωτών της χώρας.
2. Κατά την ενδιάμεση φάση της πανδημίας, στο 6μηνο Μάιος - Οκτώβριος 2020, διάστημα στο οποίο σημειώνεται το σταδιακό άνοιγμα της οικονομίας κυρίως στους κλάδους του εμπορίου, της εστίασης και του τουρισμού (κλάδοι με την υψηλότερη απασχόληση), η πορεία του αριθμού των εργαζομένων σε αναστολή εργασίας παρουσιάζει αρχικά μια σταδιακή και σημαντική μείωση κατά τους μήνες Μάιο, Ιούνιο, Ιούλιο 2020, ενώ στη συνέχεια παρατηρείται μια σταδιακή αύξηση σχετικά μικρού μεγέθους.
Ειδικότερα κατά τη φάση αυτή, ο αριθμός των μισθωτών σε αναστολή σύμβασης εργασίας καθώς και η ποσοστιαία αναλογία τους επί του συνόλου των μισθωτών παρουσιάζει την εξής πορεία:
- Μάιος 2020: 542.244 μισθωτοί ή το 25,3% του συνόλου των μισθωτών στον ιδιωτικό τομέα,
- Ιούνιος 2020: 305.944 μισθωτοί ή 14,3%,
- Ιούλιος 2020: 70.254 μισθωτοί ή 3,3%,
- Αύγουστος 2020: 147.432 μισθωτοί ή 6,9%,
- Σεπτέμβριος 2020: 157.855 μισθωτοί ή 7,4%,
- Οκτώβριος 2020: 185.614 μισθωτοί ή 8,7%
3. Κατά τη διάρκεια της τρίτης φάσης, που αρχίζει το Νοέμβριο 2020 και συνεχίζεται μέχρι σήμερα και η οποία σηματοδοτείται από ένα νέο lockdown (λιγότερο αυστηρό ωστόσο από το αντίστοιχο Μαρτίου-Απριλίου 2020), όπου υπήρξαν μικρά ενδιάμεσα διαστήματα υπό όρους ανοίγματος της αγοράς και κυρίως του λιανικού εμπορίου, ο αριθμός εργαζομένων με αναστολή σύμβασης εργασίας αυξάνεται δραστικά και ακολουθεί την εξής πορεία:
- Νοέμβριος 2020: 743.143 μισθωτοί ή 34,7% του συνόλου των μισθωτών στον ιδιωτικό τομέα,
- Δεκέμβριος 2020: 673.369 μισθωτοί ή 31,5%,
- Ιανουάριος 2021: 670.404 μισθωτοί ή 31,3%,
- Φεβρουάριος 2021: 532.208 μισθωτοί ή 24,9%
Πόσα έχασαν οι εργαζόμενοι
Σύμφωνα με τη μελέτη του ΕΙΕΑΔ, το ύψος της αποζημίωσης ειδικού σκοπού ανέρχεται κατά μέσο όρο στα 476 ευρώ μηνιαίως και αντιστοιχεί στο 87% του καθαρού εθνικού κατώτατου μισθού, στο 71% του καθαρού εθνικού διάμεσου μισθού και στο 65% του καθαρού εθνικού μέσου μισθού. Οι μηνιαίες μισθολογικές απώλειες των εργαζομένων με αναστολή σύμβασης εργασίας (και για όσο διάστημα βρέθηκαν σε αναστολή σύμβασης εργασίας) εκτιμάται ότι ανέρχονται περίπου στο 30% έως 35%.
Η συνολική κρατική χρηματοδοτική δαπάνη για την καταβολή αποζημιώσεων ειδικού σκοπού εκτιμάται ότι μέχρι σήμερα ανέρχεται στα 2,719 δισ. ευρώ.
Δεν τραβάει η «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ»
Ο αριθμός των εργαζομένων που εντάχθηκε στο Μηχανισμό «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ» είναι εξαιρετικά χαμηλός και συνολικά από τον Ιούνιο 2020, οπότε και θεσμοθετήθηκε, δεν υπερβαίνει το 3,4% του συνόλου των μισθωτών (68.364 άτομα), με σημαντικές διαφοροποιήσεις ωστόσο ανά μήνα αλλά και διαφοροποιήσεις ως προς τη διάρκεια του χρονικού διαστήματος που εντάχθηκαν σε αυτόν.
Ο μέσος όρος της μισθολογικής αναπλήρωσης του (μέρους του μισθού τους) από τον Μηχανισμό ανέρχεται στα 247 ευρώ μηνιαίως. Το συνολικό ύψος της κρατικής κάλυψης του μέρους των μισθών για τους εργαζόμενους που έχουν ενταχθεί στον Μηχανισμό ανέρχεται μέχρι σήμερα στα 69,798 εκατ. ευρώ.