«Χτυπήματα» στην επενδυτική δραστηριότητα στον τομέα των ακινήτων και στην οικοδομή φέρνει η μεγάλη αύξηση στο κόστος των υλικών, που επιταχύνεται μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία, χωρίς να υπάρχει ορατή προοπτική λήξης αυτών των δυσμενών επιδράσεων. Επενδυτές και ιδιοκτήτες, όπως προειδοποιεί η Τράπεζα της Ελλάδος, θα πρέπει να είναι προετοιμασμένοι για μείωση αποδόσεων και κεφαλαιακών υπεραξιών.
Στην τελευταία έκθεση του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, υπογραμμίζεται ότι για το 2022 οι προοπτικές παραμένουν θετικές μόνο για τα ακίνητα υψηλών προδιαγραφών, ενώ συνολικότερα η αγορά ακινήτων θα βρεθεί υπό πίεση. «Οι προσδοκίες για την ελληνική αγορά ακινήτων, αν και παραμένουν θετικές για το υψηλών προδιαγραφών τμήμα της, φαίνεται πλέον να επηρεάζονται από την όξυνση της αβεβαιότητας», υπογραμμίζει η ΤτΕ.
Και εξηγεί ότι «οι γεωπολιτικές εξελίξεις και η σημαντική αύξηση του ενεργειακού κόστους και του κόστους των υλικών, εφόσον διατηρηθούν, εκτιμάται ότι θα οδηγήσουν σε μείωση των καθαρών αποδόσεων των επενδύσεων και συμπίεση του περιθωρίου κεφαλαιακών υπεραξιών για τους επενδυτές και τους ιδιοκτήτες».
Όπως σημειώνει η ΤτΕ, η αγορά ακινήτων ανέκαμψε αλλά δημιουργούνται εκ νέου συνθήκες αβεβαιότητας, καθώς «η τρέχουσα υγειονομική κρίση συνεχίζει να επηρεάζει εν μέρει τη λειτουργία της αγοράς», κάτι που συνδυάζεται με «τις πρόσφατες γεωπολιτικές εξελίξεις και τη σημαντική αναταραχή που έχει προκληθεί τους τελευταίους μήνες από το αυξημένο κόστος της ενέργειας και τις επιβαρύνσεις στις τιμές».
«Οι επιπτώσεις στην αγορά ακινήτων, οι οποίες προς το παρόν απορροφώνται σε μεγάλο βαθμό από επενδυτές, ιδιοκτήτες και κατασκευαστές, ενδέχεται να αρχίσουν σταδιακά να αποτυπώνονται στα νέα έργα και στις τιμές των ακινήτων, ιδίως εφόσον διαφανεί ότι οι επιβαρύνσεις θα έχουν διάρκεια που θα επηρεάσει τη μεσοπρόθεσμη αποτίμηση των ακινήτων», προειδοποιεί η Τράπεζα της Ελλάδος και υπογραμμίζει ότι «υπό τις παρούσες συνθήκες καθίσταται επιτακτικά αναγκαία η αντιστάθμιση των επιβαρύνσεων και επιβραδύνσεων με μεταρρυθμίσεις για τη στήριξη της αγοράς ακινήτων».
Το ράλι στις τιμές των υλικών
Η πρωτοφανής άνοδος των τιμών των υλικών οικοδομής, που ξεκίνησε πριν το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία και επιταχύνεται, αποτελεί τη σοβαρότερη απειλή για την αγορά ακινήτων και την οικοδομή.
Όπως ανέφερε πρόσφατα η Alpha Bank, ο Δείκτης Τιμών Υλικών Κατασκευής Νέων Κτιρίων Κατοικιών αυξήθηκε κατά 9%, σε ετήσια βάση, τον Φεβρουάριο του 2022, ενώ, και τους προηγούμενους τρεις μήνες, η ετήσια αύξηση ξεπέρασε το 7%. Από τις επιμέρους κατηγορίες του δείκτη, τις μεγαλύτερες ετήσιες αυξήσεις κατέγραψαν τον Φεβρουάριο οι εξής: καύσιμα μηχανημάτων (diesel), ηλεκτρική ενέργεια, νερό (44,6%), μεταλλικά υλικά βασικής επεξεργασίας (13,7%), ηλεκτρολογικά υλικά (12,6%) και τεχνητά πετρώδη υλικά (11,5%).
Στα ύψη ο γενικός δείκτης τιμών των υλικών
Η... απογείωση των υλικών οικοδομής
| Κατηγορίες υλικών | Μεταβολή % |
| Ηλεκτρική ενέργεια | 71,4 |
| Πετρέλαιο κίνησης (Diesel) | 26,1 |
| Σίδηρος οπλισμού | 19,1 |
| Αγωγοί χάλκινοι | 17 |
| Τούβλα | 14,2 |
| Σωλήνες χαλκού | 12,9 |
| Πλαστικοί σωλήνες | 9,6 |
| Θερμαντικά σώματα | 8,7 |
| Ξυλεία oικοδομών | 8,4 |
| Σωλήνες πλαστικοί, συνθετικοί, ινοτσιμέντου | 8,2 |
| Κουφώματα αλουμινίου | 7 |
| Πόρτες εσωτερικές | 6,6 |
| Παρκέτα | 6,6 |
| Εντοιχισμένα ντουλάπια | 6,1 |
| Υαλοπίνακες ασφαλείας | 6 |
| Έτοιμο σκυρόδεμα | 5,9 |
| Παράθυρα ξύλινα | 5,8 |
| Τσιμέντο | 4,9 |
| Πλαστικό, ακρυλικό, νερού | 4,1 |
| Μαρμαρόπλακες | 3,4 |
Παράγοντες της αγοράς εκφράζουν ανησυχία για την επίδραση που θα έχει η αύξηση του κόστους των υλικών κατασκευής στην οικοδομική δραστηριότητα των επόμενων μηνών, καθώς μάλιστα η εξέλιξη αυτή συμπίπτει με την περίοδο της άνοιξης και του καλοκαιριού, όπου είναι εποχικά αυξημένες οι κατασκευαστικές εργασίες. Ανάλογα με τις εξελίξεις που θα υπάρξουν στις τιμές τους επόμενους μήνες, δεν αποκλείεται ακόμη και να «παγώσουν» οικοδομές, στις περιπτώσεις όπου θα εξαντληθεί η αντοχή των ιδιοκτητών στις ανατιμήσεις των υλικών.
Η Alpha Bank σημειώνει ότι το ποσοστό των επιχειρηματιών που εκτιμά ότι οι ελλείψεις υλικού ή/και εξοπλισμού θα περιορίσουν την ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα έχει αυξηθεί σημαντικά, από τον Μάιο του 2021 και μετά. Τον Μάρτιο του 2022, ο σχετικός δείκτης διαμορφώθηκε στις 13 μονάδες, ενώ, από το 2019 μέχρι και τον Απρίλιο πέρυσι, η μέση τιμή του δείκτη ήταν σχεδόν ίση με τη μονάδα.
Στον τομέα των κατασκευών και την αγορά ακινήτων στην Ελλάδα, οι συνέπειες των πολεμικών συγκρούσεων στην Ουκρανία αναμένονται, όπως επισημαίνει η Alpha, μέσω:
- Πρώτον, της ενδεχόμενης αναβολής υλοποίησης επενδυτικών σχεδίων και άμεσων ξένων επενδύσεων, εξαιτίας της αβεβαιότητας που επικρατεί, εξέλιξη που συμπιέζει μεσοπρόθεσμα την προσφορά κατοικιών.
- Δεύτερον, της ανόδου των τιμών των υλικών κατασκευής και του ενεργειακού κόστους και της ενδεχόμενης μετακύλησης μέρους αυτής στις τιμές κατοικιών, που θα κινηθούν ανοδικά
- Τρίτον, σε περίπτωση παρατεταμένης πληθωριστικής πίεσης, μέσω της στροφής των επενδυτών από τις κινητές αξίες στα ακίνητα, προκειμένου να προστατευτούν από τον φόβο ενός ισχυρού πληθωρισμού.
